Licet enim iam remota subtilitate disputandi ocu- 2.98.1
lis quodam modo contemplari pulchritudinem rerum
earum quas divina providentia dicimus constitutas.
  Ac principio terra universa cernatur, locata in me-
dia sede mundi, solida et globosa et undique ipsa in 5
sese nutibus suis conglobata, vestita floribus herbis
arboribus frugibus, quorum omnium incredibilis mul-
titudo insatiabili varietate distinguitur. adde huc fon-
tum gelidas perennitates, liquores perlucidos amnium,
riparum vestitus viridissimos, speluncarum concavas 10
altitudines, saxorum asperitates, inpendentium mon-
tium altitudines inmensitatesque camporum; adde
etiam reconditas auri argentique venas infinitamque
vim marmoris. quae vero et quam varia genera bes- 99.1
tiarum vel cicurum vel ferarum, qui volucrium lapsus
atque cantus, qui pecudum pastus, quae vita silves-
trium. quid iam de hominum genere dicam, qui quasi
cultores terrae constituti non patiuntur eam nec inma- 5
nitate beluarum efferari nec stirpium asperitate vas-
tari, quorumque operibus agri insulae litoraque collu-
cent distincta tectis et urbibus. quae si ut animis sic
oculis videre possemus, nemo cunctam intuens terram
de divina ratione dubitaret. 10
  At vero quanta maris est pulchritudo, quae species 100.1
universi, quae multitudo et varietas insularum, quae
amoenitates orarum ac litorum, quot genera quamque
disparia partim submersarum partim fluitantium et in-
nantium beluarum partim ad saxa nativis testis in- 5
haerentium. ipsum autem mare sic terram appetens li-
toribus eludit, ut una ex duabus naturis conflata vi-
deatur.