| Auctoratus ob sepeliendum patrem | |
| Gladiator in quattuordecim gradibus ne sedeat. Quidam ut | 302.pr.1 |
| patrem sepeliret auctoravit se. Die muneris productus sub titulo causae | |
| rudem postulante populo accepit. Postea patrimonium statutum per | |
| leges equitibus adquisivit. Prohibetur gradibus. | |
| DECLAMATIO | |
| Postea dicam qua causa paene gladiator factus sit, postea hoc quod | 1.1 |
| obicitur in laudem vertam; interim incipere libet ab ipsa lege. Ius certe | |
| sedendi implet ingenuitas et census. Quaerendum est ergo an hic | |
| gladiator sit aut fuerit. Non sumus magni legis interpretes: non ludum | |
| nec harenam nec armorum scientiam complexa est, sed gladium. Cui | 5 |
| dubium est id exigendum esse in eo ex quo nomen gladiatoris ductum | |
| est? Gladiator igitur est qui in harena populo spectante pugnavit. Nam | 2.1 |
| neque orator est qui numquam egit causam, neque accusator qui reum | |
| in iudicium non deduxit, neque reus qui causam non dixit. 〚Videamus | |
| et ipsius periculi causam.〛 Quaero an, si creditor post datam pecuniam | |
| operas remisisset, diceres eum gladiatorem fuisse? 'In ludo fuit.' Fuerunt | 3.1 |
| doctores et medici et ministri, neque tamen [in] illo nomine tenentur. | |
| 'Productus est.' Et alii multi, spectaculi gratia. 'Sed adfuit pugnae.' | |
| †Sed animum tenetis† cum praesertim hic ordo ex laude militiae hoc | |
| nomen acceperit. Non ergo pugna per se turpis est, sed inhonesta pugna. | 5 |
| Dedit enim et familiis nomina: hinc Corvini, hinc Torquati, hinc Opimi. | |
| Illum ergo maiores prohibuerunt theatro qui vilitate, qui gula se | 4.1 |
| auctorasset. Mutuatus est pecuniam ut patrem sepeliret, mutuatus unde | |
| potuit; et quo turpius putas esse sic mutuari, hoc honestius fecit. Vidit | |
| enim quid sibi accidere posset auctorato, sed illud crudelius putavit, si | |
| pater insepultus iaceret: gladiatores sepeliuntur. Isti accusatores et | 5.1 |
| Cimoni illi quod patris corpus vicario corpore redemerit crimini darent. | |
| Sed indicavit populo quare venisset in ludum: non pugnaturus, tantum | |
| ut notius fieret exemplum. Num te, popule, iudicii tui paenitet? | |
| Quomodo postea vixit? Quam frugaliter adquisiit, quam parce, quam | 5 |
| laboriose! Ausim dicere neminem sic ex hoc ordine, nec ex alio. |