| Domus cum Arbore Exusta | |
| Qui sciens damnum dederit, quadruplum solvat, qui in- | 5.5.pr.1 |
| scius, simplum. | |
| Dives pauperem vicinum rogavit, ut sibi arborem | |
| venderet, quam sibi dicebat obstare. pauper negavit; | |
| dives incendit platanum, cum qua et domus arsit. pro | 5 |
| arbore pollicetur quadruplum, pro domo simplum. | |
| Excitatus flammarum sono, vicinorum primo fidem imploravi. | 1.1 |
| arbor ramis excurrentibus totam domum texerat. 'non potest | |
| exorari; incendatur'. est hoc inpotentiae, sine fine concupiscere, sine | |
| modo irasci. 'non potest expugnari precibus; expellatur ignibus'. | |
| nihil inter te et pauperem interest, si iure agamus. liceat et pau- | 5 |
| perem gaudere prospectu. vos possidetis agros, urbium fines ur- | |
| besque domibus impletis; intra aedificia vestra undas ac nemora | |
| conprehenditis. nihil lautius occurrit oculis tuis quam ruinae meae. | |
| domum perdidi, qui carere ne arbuscula quidem poteram. deli- | |
| ciis tuis, dives, ardebimus? oculis voluptas incendio quaeritur et | 10 |
| prospectus ignibus relaxatur. 'prospectui obstabat'. quid? inam- | |
| bulantibus nobis non obstant servorum catervae? excitati in im- | |
| mensam altitudinem parietes lucem non impediunt? infinitis por- | |
| rectae spatiis ambulationes et urbium solo aedificatae domus non | |
| nos prope a publico excludunt? sub hac arbuscula imaginabar | 15 |
| divitum silvas. quantum perdidi, quem fatetur iratus inimicus | |
| plus perdidisse quam voluit? non iniquum postulo: eius damno | |
| desinat incendium, cuius consilio coepit. scilicet ut domus ad | |
| caelum omne conversae brumales aestus habeant, aestiva frigora, | |
| et non suis vicibus intra istorum penates agatur annus, ut sint | 20 |
| in summis culminibus mentita nemora et navigabilium piscinarum | |
| freta, arata quondam populis rura singulorum nunc ergastulorum | |
| sunt latiusque vilici quam reges imperant. maria proiectis moli- | |
| bus submoventur. nesciebas, quanta sit potentia ignium, quam | |
| inrevocabilis, quemadmodum totas absumat urbes, quam levibus | 25 |
| initiis oriantur incendia? etiamsi partem damni dare noluisti, | |
| si tamen voluisti partem, in totum, quasi prudens dederis, tenen- | |
| dus es; ex toto enim noluisse debet, qui inprudentia defenditur. | |
| si fatereris te scientem ianuam incendisse, si unum tignum, puto, | |
| tota domus intellegeretur ex parte; nec enim quisquam omnia | 30 |
| incendit, sed unam aliquam rem, ex qua surgat in omnia se spar- | |
| surus ignis. atqui pars domus est arbor, quae in domo est. | |
| Pars altera. Pestilentem mihi faciebat domum arbor: caelum | |
| omne, per quod salubris spiritus venire posset, obduxerat. rogavi | |
| pauperem et dixi: nihil tibi nocet arbor recisa, mihi plurimum | 35 |
| non recisa. quid ad te illi rami pertinent, qui extra domum sunt? | |
| quasdam partes domus meae rami premebant; iam etiam quos- | |
| dam parietes moverant. scitis, quanta vis sit arborum; muros | |
| discutiunt. |