| ARGONAUTICON LIBER QUINTUS | |
| Altera lux haud laeta viris emersit Olympo: | 5.1 |
| Argolicus morbis fatisque rapacibus Idmon | |
| labitur extremi sibi tum non inscius aevi. | |
| at memor Aesonides nimium iam vera locuti | |
| Phineos hinc alios rapto pavet Idmone luctus. | 5 |
| tum comiti pia iusta tulit caelataque multa | |
| arte Dolionii donat velamina regis, | |
| hospes humum sedemque Lycus. flens arma revellit | |
| Idmonis e celsa Mopsus rate. robora caedunt | |
| pars silvis portantque arae, pars auguris alba | 10 |
| fronde <caput> vittisque ligant positumque feretro | |
| congemuere; dies simul et suus admonet omnes. | |
| Ecce inter lacrimas interque extrema virorum | |
| munera, quem cursus penes imperiumque carinae, | |
| Tiphyn agit violenta lues cunctique pavore | 15 |
| attoniti fundunt maestas ad sidera voces: | |
| 'arquipotens adverte, precor, nunc denique Apollo! | |
| hoc, pater, hoc nobis refove caput, ulla laboris | |
| si nostri te cura movet, qui cardine summo | |
| vertitur atque omnis manibus nunc pendet ab unis!' | 20 |
| dicta dabant ventis nec debita fata movebant. | |
| qualem praecipiti gravidum iam sorte parentem | |
| natorum flet parva manus trepidique precantur | |
| duret ut invalidis et adhuc genitoris egenis, | |
| haud aliter socii supremo in tempore Tiphyn | 25 |
| ante alios superesse volunt. mors frigida contra | |
| urget et ille recens oculis intervolat Idmon. | |
| exanimum frustra Minyae clamore morantur | |
| avellique negant: vix membra rigentia tandem | |
| imposuere rogo lacrimasque et munera flammis | 30 |
| vana ferunt, crescit donis feralis acervus. | |
| ut vero amplexus fessi rupere supremos | |
| et rapidae sonuere faces, tunc ipsa cremari | |
| visa ratis medioque viros deponere ponto. | |
| non tulit Aesonius geminis flagrantia cernens | 35 |
| corpora cara rogis, sed pectore ductor ab imo | |
| talia voce gemit: 'quid tantum infensa repente | |
| numina? quas nostri poenas meruere labores? | |
| bina (nefas) toto pariter mihi funera surgunt | |
| litore. magna adeo comitum numerosaque pubes? | 40 |
| aut socios rapit atra dies aut ipse relinquo | |
| sontibus impulsus Furiis. ubi Tiphys? ubi Idmon | |
| fata canens? ubi monstriferae par ille novercae? | |
| te sine, Thespiade, nos ulla movebimus ultra | |
| aequora? nec summa speculantem puppe videbo | 45 |
| Pleiadumque globos et agentes noctibus Arctos? | |
| cui Minyas caramque ratem, cui sidera tradis? | |
| carpere securas quis iam iubet Aesona noctes? | |
| hoc labor, hoc dulci totiens fraudata sopore | |
| lumina et admotis nimium mens anxia Colchis | 50 |
| profuit? heu quantum Phasis, quantum Aea recessit! | |
| nunc quoque, si tenui superant in imagine curae, | |
| adsis umbra, precor, venturi praescia caeli | |
| rectoremque tuae moneas ratis.' haec ubi fatus, | |
| sola virum flammis vidit labentibus ossa. | 55 |
| 'quod tamen externis unum solamen in oris | |
| restat,' ait 'caras humus haec non dividat umbras | |
| ossaque nec tumulo nec separe contegat urna, | |
| sed simul, ut iunctis venistis in aequora fatis.' | |
| haud mora, reliquias socii defletaque miscent | 60 |
| nomina. tum vivo frondens e caespite tellus | |
| aggeritur cinerem Lyco commendat Iason. | |
| Maesti omnes dubiique, ratem fidissima cuius | |
| dextra regat. simul Ancaeus sollersque petebat | |
| Nauplius. Erginum fato vocat ipsa monenti | 65 |
| quercus et ad tonsas victi rediere magistri. | |
| ac velut i<lle>, gregis cessit cui regia, taurus | |
| fertur ovans, hunc omnis honos, hunc omnis in unum | |
| transit amor. primo laetus sic tempore rector | |
| ingreditur cursus. etenim dat candida certam | 70 |
| nox Helicen. iam prora fretum commoverat et iam | |
| puppe sedes < ⏔ ̄ > dimiserat ancora terras. | |
| Inde premente noto tristes Acherusidos oras | |
| praeterit et festa vulgatum nocte Lyaei | |
| Callichoron. nec vana fides: his Bacchus in undis | 75 |
| abluit eoo rorantes sanguine thyrsos. | |
| illum post acies rubrique novissima claustra | |
| aequoris hic resides thiasos, hic aera moventem | |
| udaque pampinea nectentem cornua vitta | |
| nunc etiam meministis, aquae, Boeotia qualem | 80 |
| Thyias et infelix cuperet vidisse Cithaeron. | |
| Fama per extremos quin iam volat improba manes | |
| interea et magnis natorum laudibus implet, | |
| addita <ia>mque fretis repetens freta iamque patentes | |
| Cyaneas. ardent avidos attollere vultus | 85 |
| quos pietas vel tangit adhuc quos aemula virtus. | |
| fata immota manent; unum, qui litore in illo | |
| conditus, ad carae mittunt spectacula turbae. | |
| it Sthenelus. qualem Mavortia vidit Amazon | |
| cumque suis comitem Alcides ut condidit armis, | 90 |
| talis ab aequorei consurgens aggere busti | |
| emicuit. fulsere undae, sol magnus ut orbem | |
| tolleret aut nubem quater<et> polus. atque ea vixdum | |
| visa viris atra nox protinus abstulit umbra. | |
| ille dolens altum repetit chaos. omina Mopsus | 95 |
| dum stupet, in prima tumulum procul aspicit acta | |
| obnubensque caput cineri dat vina vocato. | |
| carmina quin etiam visos placantia manes | |
| Odrysius dux rite movet mixtoque sonantem | |
| percutit ore lyram nomenque relinquit harenis. | 100 |
| Altius hinc ventos recipit ratis ac fugit omne | |
| Crobiali latus et fatis tibi, Tiphy, negatum | |
| Parthenium, ante alios Triviae qui creditur amnis | |
| fidus et Inopi materna gratior unda. | |
| mox etiam Cromnae iuga pallentem<que> Cytoron | 105 |
| te cita penitus condunt, Erythia, carina. | |
| iamque reducebat noctem polus: alta Carambis | |
| raditur et magnae pelago tremit umbra Sinopes. | |
| Assyrios complexa sinus stat opima Sinope, | |
| nympha prius blandosque Iovis quae luserat ignes | 110 |
| caelicolis immota procis: deceptus amatae | |
| fraude deae nec solus Halys nec solus Apollo. | |
| Addidit hic casu comites fortuna benigno | |
| Autolycum Phlogiumque et Deileonta, secutos | |
| Herculis arma viros. vagus hos ibi fixerat error. | 115 |
| ut Graiam videre manum puppemque Pelasgam | |
| prima ruunt celeres ad litora seque precantur | |
| accipiant socios. nova dux accedere gaudet | |
| nomina desertos et iam sibi currere remos. | |
| transit Halys longisque fluens anfractibus Iris | 120 |
| saevaque Thermodon medio sale murmura volvens, | |
| Gradivo sacer et spoliis ditissimus amnis, | |
| donat equos, donat votas cui virgo secures | |
| cum redit ingenti per Caspia claustra triumpho | |
| Massageten Medumque trahens. est vera propago | 125 |
| sanguinis, est ollis genitor deus. hinc magis alta | |
| Haemonidae petere et monitus non temnere Phinei. | |
| ipse autem comitum conversus ad ora novorum | |
| 'vos mihi nunc pugnas' ait 'et victricia' ductor | |
| 'Herculis arma mei vestrasque in litore Martis | 130 |
| interea memorate manus.' sic fatus et aegro | |
| corde silens audit currus bellique labores | |
| virginei, exciderit frenis quae prima remissis, | |
| semianimem patrius quam sanguine vexerit amnis, | |
| quae pelta latus atque umeros nudata pharetris | 135 |
| fugerit, Herculeae mox vulnere prensa sagittae, | |
| utque securigeras stimulaverit Ira catervas | |
| fleturusque pater, quantus duce terror in ipsa, | |
| qui furor in signis, quo balteus arserit auro. | |
| Nocte sub extrema clausis telluris ab antris | 140 |
| pervigil auditur Chalybum labor: arma fatigant | |
| ruricolae, Gradive, tui; sonat illa creatrix | |
| prima manus belli, terras crudelis in omnes. | |
| nam prius ignoti quam dura cubilia ferri | |
| eruerent ensesque darent, Odia aegra sine armis | 145 |
| errabant Iraeque inopes et segnis Erinys. | |
| inde Genetaei rupem Iovis, hinc Tibarenum | |
| dant virides post terga lacus, ubi deside mitra | |
| feta ligat partuque virum fovet ipsa soluto. | |
| vos quoque non notae mirati vela carinae, | 150 |
| Mossynoeci, et vos stabulis, Macrones, ab altis | |
| Byzeresque vagi Philyraeque a nomine dicta | |
| litora, quae cornu pepulit Saturnus equino. | |
| Ultimus inde sinus saevumque cubile Promethei | |
| cernitur, in gelidas consurgens Caucasus Arctos. | 155 |
| ille etiam Alciden Titania fata morantem | |
| attulerat tum forte dies iamque aspera nisu | |
| undique convellens veteris cum strage pruinae | |
| vincula prensa manu saxis abduxerat imis | |
| arduus et laevo gravior pede. consonat ingens | 160 |
| Caucasus et summo pariter cum monte secutae | |
| incubuere trabes abductaque flumina ponto. | |
| fit fragor, aetherias ceu Iuppiter arduus arces | |
| impulerit imas manus aut Neptunia terras. | |
| horruit immensum Ponti latus, horruit omnis | 165 |
| Armeniae praetentus Hiber penitusque recusso | |
| aequore Cyaneas Minyae timuere relictas. | |
| tum gemitu propiore chalybs densusque revulsis | |
| rupibus audiri montis labor et grave Titan | |
| vociferans, fixos scopulis dum vellitur artus. | 170 |
| contra autem ignari (quis enim nunc credat in illis | |
| montibus Alciden dimissave vota retemptet?) | |
| pergere iter socii. tantum mirantur ab alto | |
| litora discussa sterni nive ruptaque saxa | |
| et simul ingentem moribundae desuper umbram | 175 |
| alitis atque atris rorantes imbribus auras. | |
| Sol propius flammabat aquas extremaque fessis | |
| coeperat optatos iam lux ostendere Colchos, | |
| magnus ubi adversum spumanti Phasis in aequor | |
| ore ruit. cuncti pariter loca debita noscunt | 180 |
| signaque commemorant emensasque ordine gentes | |
| dantque ratem fluvio. simul aethere plena corusco | |
| Pallas et alipedum Iuno iuga sistit equorum. | |
| Ac dum prima gravi ductor subit ostia pulsu | |
| populeos flexus tumulumque virentia supra | 185 |
| flumina cognati medio videt aggere Phrixi, | |
| quem comes infelix Pario de marmore iuxta | |
| stat soror, hinc saevae formidine maesta novercae, | |
| inde maris, pecudique timens imponere palmas. | |
| sistere tum socios iubet atque hinc prima ligari | 190 |
| vincula, ceu Pagasas patriumque intraverit amnem. | |
| ipse gravi patera sacri libamina Bacchi | |
| rite ferens umbram vocat et sic fatur ad aras: | |
| 'per genus atque pares tecum mihi, Phrixe, labores, | |
| tu precor orsa regas meque his tuteris in oris | 195 |
| tot freta, tot †durae properanti† sidera passum. | |
| Phrixe, fave et patrias < ⏔ ̄ > reminiscere terras. | |
| tu quoque nunc, tumulo nequiquam condita inani, | |
| adnue, diva maris, numeroque accede tuorum. | |
| quando egomet rursus per te vehar? aurea quando | 200 |
| Seston et infaustos agnoscent vellera fluctus? | |
| vos etiam, silvae, vos, Colchidos hospitis orae, | |
| pandite dives ubi pellis micet arbore sacra. | |
| tunc tibi, fecundi proles Iovis, orte nivali | |
| Arcados axe deae, fluvio modo, Phasi, quieto | 205 |
| Palladiam patiare ratem. nec dona nec arae | |
| defuerint tellure mea: veneranda fluentis | |
| effigies te, Phasi, manet, quam magnus Enipeus | |
| et pater aurato quantus iacet Inachus antro.' | |
| dixerat atque illi dextra sine versa magistri | 210 |
| protinus in proram rediit ratis omine certo | |
| fluminis os pontumque tuens. 'promittis ut ecce | |
| utque vocas, revehemur!' ait. sic deinde precatus | |
| arma iubet celsa socios depromere puppe. | |
| dona dehinc Bacchi casusque ut firmet in omnes | 215 |
| rapta Ceres viridesque premunt longo ordine ripas. | |
| Incipe nunc cantus alios, dea, visaque vobis | |
| Thessalici da bella ducis. non mens mihi, non haec | |
| ora satis. ventum ad furias infandaque natae | |
| foedera et horrenda trepidam sub virgine puppem; | 220 |
| impia monstriferis surgunt iam proelia campis. | |
| ante dolos, ante infidi tamen exsequar astus | |
| Soligenae falli meriti meritique relinqui, | |
| inde canens: Scythica senior iam Solis in urbe | |
| fata laborati Phrixus compleverat aevi. | 225 |
| illius extremo sub funere mira repente | |
| flamma poli magnoque aries apparuit astro | |
| aequora cuncta movens. at vellera Martis in umbra | |
| ipse sui Phrixus monumentum insigne pericli | |
| liquerat ardenti quercum complexa metallo. | 230 |
| quondam etiam tacitae visus per tempora noctis | |
| effigie vasta socerumque exterruit ingens | |
| prodita vox: '<o> qui patria tellure fugatum | |
| quaerentemque domos his me considere passus | |
| sedibus, oblata generum mox prole petisti, | 235 |
| tunc tibi regnorum labes luctusque supersunt | |
| rapta soporato fuerint cum vellera luco. | |
| praeterea infernae quae nunc sacrata Dianae | |
| fert castos Medea choros, quemcumque procorum | |
| pacta petat, maneat regnis ne virgo paternis.' | 240 |
| dixit et admota pariter fatalia visus | |
| tradere terga manu, tum falso fusus ab auro | |
| currere per summi fulgor laquearia tecti. | |
| membra toris rapit ille tremens patriumque precatur | |
| numen et eoo surgentes litore currus: | 245 |
| 'haec tibi fatorum, genitor, tutela meorum, | |
| omnituens, tua nunc terris, tua lumina toto | |
| sparge mari. seu nostra dolos molitur opertos | |
| sive externa manus, primus mihi nuntius esto. | |
| tu quoque, sacrata rutilant cui vellera quercu, | 250 |
| excubias, Gradive, tene. praesentia luco | |
| arma tubaeque sonent, vox et tua noctibus exstet.' | |
| vix ea, Caucaseis cum lapsus montibus anguis | |
| haud sine mente dei spiris nemus omne refusis | |
| implicuit Graiumque procul respexit ad orbem. | 255 |
| ergo omnes prohibere minas praedictaque Phrixi | |
| invigilat, plena necdum Medea iuventa | |
| adnuitur thalamis Albani virgo tyranni. | |
| Interea auguriis monstrisque minacibus urbem | |
| territat ante monens semper deus et data seri | 260 |
| signa mali, reddi iubet exitiale sacerdos | |
| vellus et Haemoniis infaustum mittere terris. | |
| contra Sole satus Phrixi praecepta volutans | |
| aegro corde negat nec vulgi cura tyranno | |
| dum sua sit modo tuta salus. tunc ordine regi | 265 |
| proximus et frater materno sanguine Perses | |
| increpitare virum, sequitur duce turba reperto. | |
| ille furens ira solio se proripit alto | |
| praecipitatque patres ipsumque ut talibus ausis | |
| spem sibi iam rerum vulgi levitate serentem | 270 |
| ense petit. rapit inde fugam crudelia Perses | |
| signa gerens omnemque quatit rumoribus Arcton. | |
| iamque aderat magnis regum cum milibus urbi | |
| primaque in adversos frustratus proelia muros | |
| constiterat. datus et sociis utrimque cremandis | 275 |
| ille dies alterque dies, cum Marte remisso | |
| debitus Aeaeis dux Thessalus adpulit oris. | |
| Nox hominum genus et duros mi<se>rata labores | |
| rettulerat fessis optata silentia terris. | |
| at Iuno et summi virgo Iovis intima secum | 280 |
| consilia et varias sociabant pectore curas. | |
| virgo prior 'magna pariter quos mole petamus? | |
| cernis,' ait 'Colchos habeant quae proelia quique | |
| nunc status. hinc Perses, illinc non viribus aequis | |
| apparat Aeetes aciem. quibus addimur armis?' | 285 |
| cui Iuno: 'dimitte metus, ne proelia forte | |
| hinc tibi grata negem. < ⏔ ̄ > manet aegida sudor | |
| et nostros iam sudor equos. stat pectore fixum | |
| Aeetae sociare manus. scio perfida regis | |
| corda quidem, nullos Minyis exsolvet honores. | 290 |
| verum alios tunc ipsa dolos, alia orsa movebo.'— | |
| 'sint precor haec; tua namque mihi comitanda potestas,' | |
| Pallas ait 'liceat Grais ut reddere terris | |
| Aesonium caput et puppem, quam struximus ipsae, | |
| iactatam tandem nostro componere caelo.' | 295 |
| talia tunc hominum superi pro laude movebant. | |
| Tristior at numquam tantove paventibus ulla | |
| nox Minyis egesta metu. nil quippe reperto | |
| Phaside, nil domitis actum Symplegados undis | |
| cunctaque adhuc, magni veniant dum regis ad urbem, | 300 |
| ambigua et dubia rerum pendentia summa. | |
| praecipue Aesoniden varios incerta per aestus | |
| mens rapit undantem curis ac multa novantem. | |
| qualiter ex alta cum Iuppiter arce coruscat | |
| Pliadas ille movens mixtumque sonoribus imbrem | 305 |
| horriferamve nivem, canis ubi tollitur omnis | |
| campus aquis, aut sanguinei magna ostia belli | |
| aut alios duris fatorum gentibus ortus, | |
| sic tum diversis hinc atque hinc motibus anceps | |
| pectora dux crebro gemitu quatit, optat et almum | 310 |
| iam iubar et certi tandem discriminis horas. | |
| tunc defixa solo coetuque intenta silenti | |
| versus ad ora virum 'quod primum ingentibus ausis | |
| optavistis' ait 'veterumque quod horruit aetas, | |
| adsumus en tantumque fretis enavimus orbem. | 315 |
| nec pelagi nos mille viae nec fama fefellit | |
| Soligenam Aeeten media regnare sub Arcto. | |
| ergo ubi lux altum sparget mare, tecta petenda | |
| urbis et ignoti mens experienda tyranni. | |
| adnuet ipse, reor, neque <in>exorabile certe | 320 |
| quod petimus. sin vero preces et dicta superbus | |
| respuerit, iam nunc animos firmate repulsae | |
| quaque via patriis referamus vellera terris, | |
| stet potius: rebus semper pudor absit in artis.' | |
| dixerat et Scythicam qui se comitentur ad urbem | 325 |
| sorte petit numeroque novem ducuntur ab omni. | |
| inde viam, qua Circaei plaga proxima campi, | |
| corripiunt regemque petunt iam luce reducta. | |
| Forte deum variis per noctem territa monstris | |
| senserat ut pulsas tandem Medea tenebras | 330 |
| rapta toris primi iubar ad placabile Phoebi | |
| ibat et horrendas lustrantia flumina noctes. | |
| namque soporatos tacitis in sedibus artus | |
| dum premit alta quies nullaeque in virgine curae, | |
| visa pavens castis Hecates excedere lucis, | 335 |
| dumque pii petit ora patris, stetit arduus inter | |
| pontus et ingenti circum stupefacta profundo | |
| fratre tamen conante sequi. mox stare paventes | |
| viderat intenta pueros nece seque trementem | |
| spargere caede manus et lumina rumpere fletu. | 340 |
| his turbata minis fluvios ripamque petebat | |
| Phasidis aequali Scythidum comitante caterva. | |
| florea per verni qualis iuga duxit Hymetti | |
| aut Sicula sub rupe choros hinc gressibus haerens | |
| Pallados, hinc carae Proserpina iuncta Dianae, | 345 |
| altior ac nulla comitum certante, priusquam | |
| palluit et viso pulsus decor omnis Averno; | |
| talis et in vittis geminae cum lumine taedae | |
| Colchis erat nondum miseros exosa parentes. | |
| ut procul extremi gelidis a fluminis undis | 350 |
| prima viros tacito vidit procedere passu, | |
| substitit ac maesto nutricem adfata timore est: | |
| 'quae manus haec, certo ceu me petat agmine, mater, | |
| advenit haud armis, haud umquam cognita cultu? | |
| quaere fugam, precor, et tutos circumspice saltus.' | 355 |
| audit virginei custos grandaeva pudoris | |
| Henioche, cultus primi cui creditus aevi, | |
| tum trepidam dictis firmans hortatur alumnam. | |
| 'non tibi ab hoste minae nec vis' ait 'ulla propinquat | |
| nec [te] metus: externo iam flammea murice cerno | 360 |
| tegmina, iam vittas frondemque imbellis olivae. | |
| Graius adest, Graio sic cuncta simillima Phrixo.' | |
| Sic ait. at Iuno, pulchrum longissima quando | |
| robur cura ducis magnique edere labores, | |
| mole nova et roseae perfudit luce iuventae. | 365 |
| iam Talaum iamque Ampyciden astroque comantes | |
| Tyndaridas ipse egregio supereminet ore. | |
| non secus autumno quam cum magis asperat ignes | |
| Sirius et saevo cum nox accenditur auro | |
| luciferas crinita faces, hebet Arcas et ingens | 370 |
| Iuppiter. ast illum tanto non gliscere caelo | |
| vellet ager, vellent calidis iam fontibus amnes. | |
| regina, attonito quamquam pav<or> ore silentem | |
| exanimet, mirata tamen paulumque reductis | |
| passibus in solo stupuit duce. nec minus inter | 375 |
| ille tot ignoti socias gregis haeret in una | |
| defixus sentitque ducem dominamque catervae. | |
| 'si dea, si magni decus huc ades' inquit 'Olympi, | |
| has ego credo faces, haec virginis ora Dianae, | |
| teque renodatam pharetris ac pace fruentem | 380 |
| ad sua Caucaseae producunt flumina nymphae. | |
| si domus in terris atque hinc tibi gentis origo, | |
| felix prole parens olimque beatior ille, | |
| qui tulerit longis et te sibi iunxerit annis. | |
| sed fer opem, regina, viris! nos hospita pubes | 385 |
| advehimur, Graium proceres [ta] tua tecta petentes. | |
| duc, precor, ad vestri quicumque est ora tyranni | |
| ac tu prima doce fandi tempusque modumque. | |
| nam mihi sollicito deus ignaroque locorum | |
| te dedit, in te animos atque omnia nostra repono.' | 390 |
| Dixit et opperiens trepidam stetit. illa parumper | |
| virgineo cunctata metu sic orsa vicissim: | |
| 'quem petis Aeeten genitor meus ipsaque iuxta | |
| moenia, si vivos possis discernere calles. | |
| hac adeo duce ferte gradus! ingentia namque | 395 |
| castra alios aditus atque impius obsidet hostis.' | |
| dixerat haec patrium<que> viam detorquet ad amnem | |
| sacraque terrificae supplex movet inrita Nocti. | |
| Ille autem inceptum famula duce protinus urget | |
| aere saeptus iter, patitur nec regia cerni | 400 |
| Iuno virum, prior Aeetae ne nuntius adsit. | |
| iamque inerat populo mediaeque incognitus urbi | |
| cum comes orsa loqui: 'Phoebi genitoris ad aras | |
| ventum.' ait 'huc adytis iam se de more paternis | |
| rex feret, hic proceres audit populosque precantes | 405 |
| adloquiis facilis: praesens pater admonet aequi.' | |
| Dixerat. ast illi propere monstrata capessunt | 426 |
| limina. non aliter quam si radiantis adirent | 407 |
| ora dei verasque aeterni luminis arces, | |
| tale iubar <per> tecta micat. stat ferreus Atlans | |
| Oceano genibusque tumens infringitur unda. | 410 |
| at medii per terga senis rapit ipse nitentes | |
| altus equos curvoque diem subtexit Olympo. | |
| pone rota breviore soror densaeque sequuntur | |
| Pliades et madidis rorantes crinibus ignes. | |
| nec minus hinc varia dux laetus imagine templi | 415 |
| ad geminas fert ora fores cunabula gentis | |
| Colchidos hic ortusque tuens, ut prima Sesostris | |
| intulerit rex bella Getis, ut clade suorum | |
| territus hos Thebas patriumque reducat ad amnem, | |
| Phasidis hos imponat agris Colchosque vocari | 420 |
| imperet. Arsinoen illi tepidaeque requirunt | |
| otia laeta Phari pinguemque sine imbribus annum | |
| et iam Sarmaticis permutant carbasa bracis. | |
| barbarus in patriis sectatur montibus Aean | |
| Phasis amore furens. pavidas iacit illa pharetras | 425 |
| virgineo turbata metu, discursibus et iam | 427 |
| deficit ac volucri victam deus alligat unda. | |
| flebant populeae iuvenem Phaethonta sorores | |
| ater et Eridani trepidum globus ibat in amnem. | 430 |
| at iuga vix Tethys sparsumque recolligit axem | |
| et formidantem patrios Pyroenta dolores. | |
| aurea quin etiam praesaga Mulciber arte | |
| vellera venturosque olim caelarat Achivos. | |
| texitur Argea pinus Pagasaea securi | 435 |
| iamque eadem remos, eadem dea flectit habenas, | |
| ipsa subit nudaque vocat dux agmina dextra. | |
| exoritur Notus et toto ratis una profundo | |
| cernitur, Odrysio gaudebant carmine phocae. | |
| apparent trepidi <per> Phasidis ostia Colchi | 440 |
| clamantemque procul linquens regina parentem. | |
| urbs erat hinc contra gemino circumflua ponto, | |
| ludus ubi et cantus taedaeque in nocte iugales | |
| regalique toro laetus gener; ille priorem | |
| deserit: ultrices spectant a culmine Dirae. | 445 |
| deficit in thalamis turbataque paelice coniunx | |
| pallam et gemmiferae donum exitiale coronae | |
| apparat ante omnes secum dequesta labores. | |
| munere quo patrias paelex ornatur ad aras | |
| infelix et iam rutilis correpta venenis | 450 |
| implicat igne domos. haec tum miracula Colchis | |
| struxerat Ignipotens nondum noscentibus, ille | |
| quis labor, aligeris aut quae secet anguibus auras | |
| caede madens. odere tamen visusque reflectunt. | |
| Quin idem Minyas operum defixerat error, | 455 |
| cum se Sole satus patriis penetralibus infert. | |
| filius hunc iuxta primis Absyrtus in annis, | |
| dignus avo quemque insontem meliora manerent. | |
| tum gener Albanis Styrus qui advenerat oris, | |
| distulerant sed bella toros. tum Phrontis et Argus | 460 |
| Aeolidae fraterque Melas, quos advena Phrixus | |
| progenuit, pariterque levi Cytisorus in hasta. | |
| post alii, quos praecipuo Titania tellus | |
| legit honore patres, motique ad proelia reges. | |
| admonet hic socios nebulamque erumpit Iason | 465 |
| sideris ora ferens; nova lux offusa Cytaeis. | |
| conveniunt †rogitant†que viros rogitantque, quid ausi | |
| quidve ferant. postquam primis inhiantia dictis | |
| agmina suppressumque videt iam murmur Iason | |
| talia miranti propius tulit orsa tyranno: | 470 |
| 'rex Hyperionide, quem per freta tanta petendum | |
| caelicolae et prima dignum statuere carina, | |
| siquando hic aliquam nostro satus orbe solebat | |
| Thessaliam, siquos Phrixus memorare Pelasgos, | |
| hi tibi tot casus, horrenda tot avia mensi | 475 |
| cernimur. ipse egomet proprio de sanguine Phrixi: | |
| namque idem Cretheus ambobus et Aeolus auctor | |
| cum Iove Neptunoque et cum Salmonide nympha. | |
| me neque nunc enses araeque egere paternae | |
| nec tua Thessalicis quamquam inclita nomina terris | 480 |
| sponte sequor. cui non iusso tot adire voluptas | |
| monstra maris, cui Cyaneos intrare fragores? | |
| sceptra tui toto Pelias sub numine Phoebi | |
| maxima sorte tenens totque illa †cremantia† clivos | |
| oppida, tot vigili pulcherrima flumina cornu, | 485 |
| ille meum imperiis urget caput, ille labores | |
| dat varios, suus ut magnum rex spargit ab Argis | |
| Alciden, Sthenelo ipse satus. tamen aspera regum | |
| perpetimur iuga nec melior parere recuso. | |
| hic sibi me auratae pecudis quiscumque periclis | 490 |
| exuvias perferre iubet. tibi gratia nostri | |
| sit precor haec meritique locus, quod iussa recepi | |
| teque alium quam quem Pelias speratque cupitque | |
| promisi et meliora tuae mihi foedera dextrae. | |
| si petere hoc saevi statuissem sanguine belli, | 495 |
| Ossa dabat Pindusque rates quotque ante secuti | |
| inde nec audacem Bacchum nec Persea reges. | |
| sed me nuda fides sanctique potentia iusti | |
| huc tulit ac medii sociatrix gratia Phrixi | |
| iamque tibi nostra geniti de stirpe nepotes. | 500 |
| nec tamen aut Phrygios reges aut arva furentis | |
| Bebryciae spernendus adi: seu fraude petivit | |
| seu quis honore meos, sua reddita dona deumque | |
| nos genus atque ratem magnae sensere Minervae. | |
| vix tandem longis quaesitam Colchida votis | 505 |
| contigimus qualemque dabat te fama videmus. | |
| tu modo ne claros Minyis invideris actus! | |
| non aliena peto terrisve indebita nostris | |
| (siquis et in precibus vero locus) atque ea Phrixo | |
| crede dari, Phrixum ad patrios ea ferre penates. | 510 |
| munera tu contra victum mihi vecta per aequor | |
| accipe, Taenarii chlamydem de sanguine aeni | |
| frenaque et accinctum gemmis fulgentibus ensem: | |
| hoc patrium decus, haec materni texta laboris, | |
| his Lapithes adsuerat eques. da iungere dona, | 515 |
| da Scythicas sociare domos. sciat effera regis | |
| ira mei, quem te horrifero sortitus in axe | |
| Caucasus atque tuis quantum mitescat habenis.' | |
| Talibus orantem vultu gravis ille minaci | |
| iamdudum premit et furiis ignescit opertis. | 520 |
| ceu tumet atque imo sub gurgite concipit austros | |
| unda silens, trahit ex alto sic barbarus iras | |
| et nunc ausa viri, nunc heu sua prodita Grais | |
| regna fremit. quin et facili sibi mente receptum | |
| iam Phrixum dolet et Scythiae periisse timores. | 525 |
| nunc quassat caput ac iuvenis spes ridet inanes, | |
| quid vesanus agat, quod vellera poscat ab angue. | |
| urit et antiquae memorem vox praescia sortis: | |
| cur simul ac Persen illinc sibi moverit atque hinc | |
| Thessalicam fortuna ratem, num debitus ista | 530 |
| finis agat saevaeque petant iam vellera Parcae. | |
| interea quoniam belli pugnaeque propinquae | |
| cura prior, fingit placidis fera pectora dictis | |
| reddit et haec: 'cuperem haut tali vos tempore tectis | |
| advenisse meis, quo me gravis adsidet hostis. | 535 |
| frater enim—sceptri sic omnibus una cupido— | |
| excidium parat et castris me ingentibus urget. | |
| quare age cognatas primum defendite sedes | |
| nec decus oblati dimiseris advena belli; | |
| namque virum trahit ipse chalybs. tum vellera victor | 540 |
| tam meritis nec sola dabo.' contra inscius astus | |
| 'ergo nec hic nostris derat labor arduus actis' | |
| excipit Aesonides 'et ceu nihil aequore passis | |
| additus iste dies? veniant super haec quoque fato | |
| bella meo? non hunc parva mihi caede dolorem | 545 |
| quasque dedit luet ille moras.' tum Castora mittit, | |
| qui ferat Aeaei sociis responsa tyranni. | |
| acribus ast illos curis mora saeva trahebat | |
| ac simul ut medio viderunt Castora campo | |
| crebrior incussit mentem pavor. 'o Iovis alma | 550 |
| progenies, fare an patriam spes ulla videndi, | |
| fare!' omnes, ille in mediis sic orsus Achivis: | |
| 'nec ferus Aeetes, ut fama, nec aurea nobis | |
| terga negat, bello interea sed pressus iniquo | |
| auxilium petit: armatos dux protinus omnes | 555 |
| accelerare iubet, longo nam tuta recessu | |
| puppis et apposita fluvius defenditur urbe.' | |
| Haud mora. prosiliunt quos nec Rhipaea iuventus | |
| quos nec Hiber aut tota suis Aurora pharetris | |
| sustineat. stetit explicito prius agmine pubes | 560 |
| expertique simul si tela artusque sequantur. | |
| nec quisquam freta nec patrias iam respicit urbes, | |
| sed magis ad praesens itur decus. incita cristas | |
| aura quatit, variis floret via discolor armis, | |
| qualis ab Oceano nitidum †chorus† aethera vestit, | 565 |
| qualibus adsurgens nox aurea cingitur astris. | |
| illos Sole satus tacita maestissimus ira | |
| miratur temere adsumptos nec talia mallet | |
| robora quam medios hostem subiisse penates. | |
| interea laeto patitur convivia cultu | 570 |
| et iuxta Aesoniden magno cratere lacessit | |
| nunc sibi monstrantem natos Iovis oraque iuxta | |
| Aeacidum, nunc ingentes Calydonis alumnos. | |
| audit et Alciden infando errore relictum | |
| defletosque duces terraeque marisque labores. | 575 |
| ipse autem tantis concita furoribus arma | |
| expetit Aesonides et amicos ordine reges. | |
| 'quis procul ille virum nobis, quem balteus asper | |
| subligat et stricto stat proximus armiger arcu | |
| ceu pugnam paret et positas confundere mensas?' | 580 |
| contra flammigeri proles Perseia Solis | |
| 'quem rogitas, Carmeius.' ait. 'mos comminus arma | |
| semper habere viro, semper meminisse pharetrae.' | |
| 'illum' ait Aesonides 'pariter refer, horrida signis | 587 |
| cui chlamys et multa spirat coma flexilis aura.' | |
| respicit Aeetes atque hunc quoque nomine reddit: | |
| 'dives Aron. croceos sic illius omnis odores | 590 |
| iactat eques, cunctis sic est coma culta maniplis; | |
| sed ne sperne virum et comptis diffide capillis. | |
| Campesus hic spoliis in tigri<di>s. ille profundo | |
| incumbens Odrussa mero; viden alta comantem | |
| pectora et ingenti turbantem pocula barba?' | 595 |
| hic et Iaxarten dictis stupet hospes acerbis | |
| immodicum linguaque gravem, cui nulla minanti | |
| non superum, non praesentis reverentia belli. | |
| contra autem Aeetes 'non frustra magna superbo | |
| dicta volant' ait 'et vocem paria arma sequuntur | 600 |
| nec requies quin Marte diem noctemque fatiget. | |
| atque ubi Rhipaea stupuerunt flumina bruma | |
| iam pavidi cum prole Getae, iam pervigil illum | |
| Medus et oppositis exspectat Hiberia claustris. | |
| quid Latagum, quid si amnigenam mirere Choaspen? | 584 |
| bellatoris equi potantem cerne cruores | 585 |
| nec tamen immissis hic segnior ibit habenis. | |
| hos autem quae quemque manus, <quae> signa sequantur | 605 |
| si memorem, prius umentem lux solverit umbram. | |
| cras acies atque illa ducum cras regna videbis | |
| dissona, saxiferae surgat quibus imber habenae, | |
| quae iaculo gens apta levi, quae picta pharetris | |
| venerit. ingentes animo iam prospice campos | 610 |
| atque hanc alipedi pulsantem corpora curru | |
| Euryalen, quibus exsultet Mavortia turmis | |
| et quantum elata valeat peltata securi, | |
| cara mihi et veras inter non ultima natas.' | |
| fatur et occiduo libat cratera parenti. | 615 |
| quisque suis tum vota deis et pocula fundit, | |
| dent aciem, dent belligeros superare labores. | |
| Ecce autem Geticis veniens Gradivus ab antris | |
| ingentemque trahens Arctoa per aequora nubem | |
| aspicit Aeaea Minyas stupefactus in urbe | 620 |
| ambitumque senem promissaque vellera puppi | |
| Thessalicae. citus ad summi stellantia patris | |
| tecta ruit questuque Iovem testatur acerbo: | |
| 'quae studiis, rex magne, quies? iam mutua divi | |
| exitia in solos hominum molimur honores | 625 |
| teque ea cuncta iuvant, rabidam qui Pallada caelo | |
| non abigis neque femineis ius obicis ausis. | |
| non queror exstructa quod vexerit ipsa carina | |
| vellera sacra meis sperantem avertere lucis | |
| quodque palam tutata viros. sic cetera pergat, | 630 |
| si valet. insidiis quid nunc fallacibus ambit, | |
| nostra ut Phrixeo spolientur templa metallo? | |
| non opus auxilio Colchis nec foedere vestro: | |
| et Persen simul et Minyas deposcimus hostes. | |
| quin age (quid tantae coeunt in proelia gentes, | 635 |
| quid tuus Aesonides?) imus nos, protinus imus | |
| in nemus auriferum et sumptis decernimus armis? | |
| vel tu sola polo tacitis inopina tenebris | |
| labere: quantus ibi deus experiere nec illas | |
| adstiteris impune trabes. an Martia templa | 640 |
| intemeranda minus, tantum mihi lucus et agger | |
| quod rudis et sola colimur si gentibus umbra? | |
| est amor et rerum cunctis tutela suarum. | |
| et tibi, magne pater, terris donaria certant; | |
| est honor his etiam silvis. ego cara Mycenes | 645 |
| culmina, virgineas praeder si Cecropis arces, | |
| iam coniunx, iam te gemitu lacrimisque tenebit | |
| nata querens. metuant ergo nec talia possint.' | |
| Non tulit haec animis quin longa silentia Pallas | |
| rumperet inridens strepitumque minasque Gradivi. | 650 |
| 'non tibi Aloidae quibus haec fera <mur>mura iactes, | |
| non Lapithae, sed Pallas' ait 'neque ego aegide digna | |
| nec vocer ulterius proles Iovis, excidat iste | |
| ni tibi corde tumor: lituos miser armaque faxo | |
| oderis et primis adimam tua nomina bellis. | 655 |
| quin simili matrem demens gravitate secutus? | |
| digna quidem, monstrum superis quae tale crearit. | |
| quod tamen adgressae scelus aut quo crimine sontes | |
| si iuvenem, qui iussa sui tam dira tyranni | |
| impavidus maria et nondum qui nota subibat, | 660 |
| iuvimus et magnis aliquam spem movimus ausis? | |
| an nullas praeferre preces nec foedera regis | |
| ulla sequi, caeca sed cuncta impellere pugna | |
| debuimus? sic Thraces agunt, sic turbidus iste | |
| siqua petit. cuperem haec etiamnum bella remitti | 665 |
| nec socias armare manus. da vellera, rector, | |
| et medio nos cerne mari. quod sin ea Mavors | |
| abnegat et solus nostris sudoribus obstat, | |
| ibimus indecores frustraque tot aequora vectae?'— | |
| 'fas aliquid nequeat sit femina—' coeperat ardens | 670 |
| hic iterum alternis Mavors insurgere dictis. | |
| excipit hinc contra pater et sic voce coercet: | |
| 'quid, vesane, fremis? cum vos iam paenitet acti | |
| peccatumque satis, tunc ad mea iura venitis. | |
| quolibet ista modo quacumque impellite pugna, | 675 |
| quae coepistis, habent quoniam sua fata furores. | |
| te tamen hoc, coniunx, et te, mea nata, monebo: | |
| sit Persen pepulisse satis nec vana retentet | |
| spes Minyas finemve velint imponere bello. | |
| illum etenim talis rerum manet, accipite, ordo: | 680 |
| victa retro nunc castra dabit bellumque remittet | |
| territus adventu ducis et virtute Pelasgi. | |
| mox ubi Thessalicis referent hos flamina terris, | |
| tunc aderit victorque domos et sceptra tenebit, | |
| donec et Aeeten inopis post longa senectae | 685 |
| exilia, heu magnis quantum licet, impia, fatis, | |
| nata iuvet Graiusque nepos in regna reponat. | |
| hic labor amborum<que> haec sunt discrimina fratrum. | |
| vadite et adversis, ut quis volet, inruat armis.' | |
| Dixerat. instaurat mensas pacemque reducit | 690 |
| et iam sidereo noctem demittit Olympo. | |
| tunc adsuetus adest Phlegraeas [qui] reddere pugnas | |
| Musarum chorus et citharae pulsator Apollo | |
| fertque gravem Phrygius circum cratera minister. | |
| surgitur in somnos seque ad sua limina flectunt. | 695 |