Fiunt etiam alio genere horologia hiberna, quae ana-
|
9.8.8.1
|
phorica dicuntur perficiunturque rationibus his. horae dis-
|
|
ponuntur ex virgulis aeneis ex analemmatos descriptione
|
|
ab centro dispositae in fronte; in ea circuli sunt circum-
|
|
dati menstrua spatia finientes. post has virgulas tympa-
|
5
|
num, in quo descriptus et depictus est mundus signiferque
|
|
circulus [descriptioque ex xii caelestium signorum fit
|
|
figurata], cuius ex centro deformatio * * * unum maius,
|
|
alterum minus. posteriori autem parte tympano medio
|
|
axis versatilis est inclusus inque eo axi aenea mollis catena
|
10
|
est involuta, ex qua pendet ex una parte phellos (sive
|
|
tympanum), qui ab aqua sublevatur, altera aequo pondere
|
|
phelli sacoma saburrale. ita quantum ab aqua phellos
|
9.1
|
sublevatur, tantum saburrae pondus infra deducens versat
|
|
axem, axis autem tympanum. cuius tympani versatio
|
|
alias efficit, uti maior pars circuli signiferi, alias minor in
|
|
versationibus suis temporibus designet horarum proprie-
|
5
|
tates. namque in singulis signis sui cuiusque mensis dierum
|
|
numeri cava sunt perfecta, cuius bulla, quae solis ima-
|
|
ginem horologiis tenere videtur, significat horarum spatia.
|
|
ea translata ex terebratione in terebrationem mensis ver-
|
|
tentis perficit cursum suum. itaque quemadmodum sol per
|
10.1
|
siderum spatia vadens dilatat contrahitque dies et horas,
|
|
sic bulla in horologiis ingrediens per puncta contra centri
|
|
tympani versationem, cotidie cum transfertur aliis tem-
|
|
poribus per latiora, aliis per angustiora spatia, menstruis
|
5
|
finitionibus imagines efficit horarum et dierum.
|
|
De administratione autem aquae, quemadmodum se
|
|
temperet ad rationem, sic erit faciendum. post frontem
|
11.1
|
horologii intra conlocetur castellum in idque per fistulam
|
|
saliat aqua et in imo habeat cavum. ad id autem ad-
|
|
fixum sit ex aere tympanum habens foramen, per quod
|
|
ex castello in id aqua influat. in eo autem minus tym-
|
5
|
panum includatur cardinibus ex torno masculo et femina
|
|
inter se coartatis, ita uti minus tympanum quemadmodum
|
|
epitonium in maiore circumagendo arte leniterque versetur.
|
|
maioris autem tympani labrum aequis intervallis ccclxv
|
12.1
|
puncta habeat signata, minor vero orbiculus in extrema
|
|
circinatione fixam habeat lingulam, cuius cacumen dirigat
|
|
ad punctorum regiones, inque eo orbiculo temperatum sit
|
|
foramen, quia in tympanum aqua influit per id et servat
|
5
|
administrationem. cum autem in maioris tympani labro
|
|
fuerint signorum caelestium deformationes, id autem sit
|
|
inmotum et in summo habeat deformatum cancri signum,
|
|
ad perpendiculum eius in imo capricorni, ad dextram
|
|
spectantis librae, ad sinistram arietis signum, ceteraque
|
10
|
inter eorum spatia designata sint, uti in caelo videntur:
|
|
igitur cum sol fuerit in capricorni, orbiculi lingula in
|
13.1
|
maioris tympani parte ex capricorni cotidie singula puncta
|
|
tangens, ad perpendiculum habens aquae currentis vehe-
|
|
mens pondus, celeriter per orbiculi foramen id extrudit
|
|
ad vasum excipiens eam. cum brevi spatio impletur, corri-
|
5
|
pit et contrahit dierum spatia et horarum. cum autem
|
|
cotidiana versatione minoris tympani lingula ingrediatur
|
|
in aquarii puncta, discedens foramen a perpendiculo et
|
|
aquae vehementi cursu cogitur tardius emittere salientem.
|
|
ita quo minus celeri cursu vas excipit aquam, dilatat
|
10
|
horarum spatia. aquarii vero pisciumque punctis uti gra-
|
14.1
|
dibus scandens orbiculi foramen in ariete tangendo octavam
|
|
partem aqua temperate salienti praestat aequinoctiales
|
|
horas. ab ariete per tauri et geminorum spatia ad summa
|
|
cancri puncta partis octavae foramen se tympani versatio-
|
5
|
nibus peragens et in altitudinem eo rediens viribus ex-
|
|
tenuatur, et ita tardius fluendo dilatat morando spatia
|
|
et efficit horas in cancri signo solstitiales. a cancro cum
|
|
proclinat et peragit per leonem et virginem ad librae
|
|
partis octavae puncta revertendo et gradatim corripiendo
|
10
|
spatia contrahit horas, et ita perveniens ad puncta librae
|
|
aequinoctiales rursus reddit horas. per scorpionis vero
|
15.1
|
spatia et sagittarii proclivius deprimens se foramen re-
|
|
diensque circumactione ad capricorni partem viii, restituit
|
|
celeritate salientis brumales horarum brevitates.
|
|