De ciliacis Filomini.
|
|
Ciliacae passiones ex indigestione ipsius ventris fiunt
|
3.140.20
|
eo, quod ipse defectum patitur et non potest ex ipsa
|
|
defectione ministrare corpori nutrimenta. Liquida ergo
|
141.1
|
et non bene digesta per ventrem feruntur diversi coloris
|
|
et maxime distillatio luti sanguinei quemadmodum vas
|
|
distillans efficitur. Nihil ergo mirandum est, quod sanguis
|
|
non perdigestus recidat in ventrem amissa aut laesa
|
5
|
elctica, id est continente, virtute.
|
|
Signa ciliacorum. Multo igitur tempore solutio
|
|
ventris manet cum frequenti assellatione. Extenuatur au-
|
|
tem corpus insomnietate consumptum et indigestio et
|
|
mordicatio cum strofo in ventre efficitur et fastidium
|
10
|
patiuntur.
|
|
Curatio ciliacorum. Curantur siquidem quemad-
|
|
modum et hi, qui reuma ventris patiuntur. Cibi vero
|
|
his ministrandi sunt, non qui satis sint staltici, sed qui
|
|
stiptici sint et bene sint digestibiles et evanodoti, quales
|
15
|
sunt panis bene confectus clibanitis [dis]coctus et in
|
|
vino intinctus stiptico; et sorbitiones de lenticula et oriza.
|
142.1
|
Pisces, qui duras habent carnes, dandi sunt; de avibus
|
|
vero ea, quae non sunt saginata, praeter paludestria.
|
|
Coquimus etiam bucellas de pane cum malis cidoniis
|
|
et mirtis. Dabis etiam et ovorum vitella assa, in aceto
|
5
|
intincta; sed et sciston de lacte, sicut dictum est, da-
|
|
bis bibere; et carnes leporinae et silvestres et alia, quae
|
|
in reumaticis passionibus diximus, sunt ministranda. Haec
|
|
ergo passio, in initio curatione adhibita, facile amputatur,
|
|
postea vero, difficilius; diuturna autem effecta passione,
|
10
|
tarde removetur. Oportet autem in primis biduo aut
|
|
una die a cibo abstineri et in praecordiis embrocas im-
|
|
poni, quae modice sint stipticae et corroborare possint
|
|
loca de vino et oleo roseo aut mirtiti aut melino aut inan-
|
|
tino. Post haec autem cataplasma erit imponendum de
|
15
|
dactilis et alfita et malis citoniis et aloe et absintio;
|
|
facit autem et plantago trita et scinus et herba poli-
|
|
gonus aut cum alfita aut cum farina tritici admixta;
|
|
ad dolores autem cum ardore factos, quod rarius solet
|
143.1
|
contingere, fiant oximelles. Et sic uteris cataplasmate
|
|
hoc modo confecto de dactilis et lini semine: dactili igitur
|
|
in vino infusi teruntur, lini semen aut farinam cum melle
|
|
coques et olei modico et, cum se collegerint, in mortario,
|
5
|
ubi dactili triti sunt, supermittes et teres et, cum bene
|
|
se miscuerint, levabis et uteris calido. Item cerato de
|
|
oleo mirtiti et dactilis commixto uteris; et haec desic-
|
|
cant reuma. Emplastra autem sunt, quae ad haec fa-
|
|
ciunt, qualia sunt diaiteas et panecia et icesius et magis
|
10
|
omnibus mnaseus, dicitur autem et clidion; cuius con-
|
|
fectionem, ubi de reumate ventris scripsimus, tradidimus.
|
|
Extrinsecus haec a nobis dicta sufficiant. Ceterum autem
|
|
de potionibus dicendum erit. Danda est enim quinque-
|
|
folii herbae radicis decoctio; potanda et rubi radicis si-
|
15
|
militer aut salicis arboris. Tritae autem superspargendae
|
|
sunt in potione sementis uvae siccae amineae. Dederunt
|
|
autem aliqui et ypocistidos cilum et acaciam cirram et
|
|
licium indicum et mala granata utraque; aliqui autem et
|
144.1
|
balaustiam tritam potui supersparserunt, alii et gallae
|
|
pulverem aut sidiae. His autem ad desintericos solemus
|
|
uti. Sunt quidem staltica, sed paene omnia cacostomacha
|
|
sunt et fastidium generant et digestionem prohibent fieri;
|
5
|
propterquod rarius ad haec danda sunt. Nos tamen
|
|
ad hanc passionem, quando cataplasmamus, die ipsa hanc
|
|
potionem damus: siliquam graecam et semen plan-
|
|
taginis et sementes de uvis domesticis siccis; haec in
|
|
aqua quidem bulliant et dabis eis eandem aquam bi-
|
10
|
bere; dabis et trociscos proprios ad ipsam causam.
|
|
Trociscus ad ciliacos optimus. Semen apii in-
|
|
fundes in aqua, ubi lenticula cocta fuerit tribus diebus;
|
|
postmodum teres et admiscebis gummi et cum suco plan-
|
|
taginis facies trociscos; exinde dabis in aqua calida,
|
15
|
ubi aut quinquefolii aut rubi radices fuerint coctae.
|
|
Item trociscus ad ciliacos. Iras auctor: Plan-
|
|
taginis semine drachm. I, lapati agrestis semine sesqui-
|
145.1
|
drachm., ypoquistidos cilo, acacia ana drachm. I, gu-
|
|
mmi obolos III; teres et cum apozima papaveris dabis
|
|
bibere et desubtus ex eo inicies.
|
|
Item ad ciliacos trociscus, qui statim constrin-
|
5
|
git: Miricis carpo drachm. IV, acacia cirra drachm. II,
|
|
apio drachm. I, rore marine drachm. IV, myrtae nigrae
|
|
foliis drachm. IV; de melle stimatis supermittens drachm.
|
|
I facies trociscos et uteris cum ovi assi vitello; cum
|
|
autem dederis bibere, coques rubi radicis cortices et
|
10
|
myrta et mala citonia et in ipsa coctione dabis tro-
|
|
ciscos, et ipsa apozima, cum voluerit bibere, utatur.
|
|
De cronia ciliacorum passione. Diuturna igitur
|
|
passione effecta, aut recorporativae aut sine unctione fri-
|
|
cationes solae sunt adhibendae in diebus, quibus facilius
|
15
|
adiutoria his agentibus ministrantur, qualis est fricatio
|
|
multa coxarum et brachiorum adhibita sine oleo, cum
|
|
sabanis asperis et postea nitrum membris ipsis superspar-
|
|
sum, admixto lituasio aut lituperito aut veterum testarum
|
|
assarum tritura et aequali pondere nitro, admixta dili-
|
146.1
|
genter; postea vero cum oleo dropacismi et in ali-
|
|
quibus diebus de confecta dropace adhibendum est per
|
|
partes membrorum; in primis quidem in coxis, postea
|
|
in brachiis, tertio autem loco uteris in dorso et coxis,
|
5
|
deinde autem in pectore et ypocondriis. Similiter autem
|
|
imponendus est et sinapismus; hoc enim modo poterit
|
|
ad sanitatem celerius pervenire.
|
|