EGLOGA XI
  Nempe incomposito dixi pede cvrrere versvs. Respondet 1.10.pr.1
hi<s>, a quibus inculpatus erat, quod Lucilii uersus damnasset
in ea satyra, quam supra habuit, quae sic incipit:
    Eupolis atque <C>ratinus Aristofanesque poetae.
  Nam dixerat ibi: 5
    Dur<u>s componere uersus.
    Nam fuit hoc uitios[i]us.
  Nunc autem dicit non se poetam inprobasse, sed uersus
eius, quos non suo uitio duros, sed saeculi fecit.
  At idem, qvod sale mvlto vrbem defricvit, charta lavdatvr. 3-4.1
Salem pro urbanitate posuit. Sed sales in hac significatione plu-
raliter solent dici, uerum quia defricuit dicturus erat, ne-
cesse habuit qua<s>i de ue<r>o loqui, et ideo singulari numero dixit.
  Scimus autem Lucili[an]um urbanis salibus multos Ro- 5
manorum carpsisse.
  Nam sic et Laberi mimos. <Laberi mimos> negat ma- 5-6.1
gnopere mirandos esse, quamuis iocis et amaritudine abun-
dantes sint, re uera humiles et in uerbis et in conceptionibus
materia<e>.
  Ergo non satis est risv didvcere rictvm avditoris. Non 7-8.1
satis est, inquit, tantum modo loqui, ut qui audiat rideat,
quamuis non negauerim esse et in hoc non nullam uirtutem.
  Est brevitate opvs, vt cvrrat sententia nev se. Breuitate 9.1
orationis utendum esse ait, ut cito sententia finiatur, ne de-
fatigetur auditor.
  Eloquentiae enim uirtus non tantum in eo est, ut pauca
copiose, sed etiam ut breuiter multa dicantur. Sic et Marcus 5
Cato <a> Sallusti<o> laudatur paucis absoluisse.
  Interdvm vrbani, parcentis viribvs. Qui alioqui parcit 13.1
uiribus, id est laborare non uult, atque, etiam siquid roboris
in corpore habet, uult data opera delicatus uideri.
  Ridicvlvm acri fortivs et melivs magnas plervmqve 14-15.1
secat res.
  Interdum, inquit, uel uenuste magis mordent dicta, quam
quae acriter et turbulenta oratione prom<p>ta sunt.
  Illi, scripta qvibvs comoedia prisca viris est. <'Hoc'> 16.1
absolute, hoc est: hac re, et stabant 'constabant ac uale-
bant' significat. Ad id autem pertinet hoc stabant, quod
dixerit ridiculum acri fortius, ac melius magnas
plerumque secat res. 5
  Neqve simivs iste. Adnotandum, <quod,> cum uulgo 18.1
receptum sit 'simiam' tantum dici debere, 'simium' dixit.
Demetrium autem modulatorem propter maciem ac parui-
tatem corporis hoc nomine appellat. Hos autem duos, Her-
mogenen et Demetrium negat antiquas comoedias legere, 5
neque alios quam Licini Calui, et Valeri Catul<l>i uersus
modulari. Itaque fastidiens eorum iudicium, et infra
    Demetri[i] <teque> Tigilli,
ait,
    Discipularum inter iubeo plorare cathedras. 10
  At magnvm fecit qvod verbis Graeca Latinis miscvit. 20-21.1
Castigat eos, qui mirantur Luci[l]lium, quod inseruerat uerba
Graeca orationi Latinae, cum id facere quiuis possit, sicut
Pitholeo Rhodius, qui huius mod<i> epigrammata effutiuit ma-
gis quam scripsit. 5
  Etenim infirmitatis putatur esse orationem Latinam
uerbis Graecis fulcire.
  O seri stvdiorvm: ὀψιμαθεῖς [id est qui uultu docti sint]. 21.1
  Qvine pvtetis. [Qui:] 'Ne' adiectum, ut egone, tune;
abundat 'ne' syllaba. Est sensus: o seri studiorum, qui putetis
difficile et mi[se]rum esse Rhodio quod P<itho>leonti contigit.
  Hic autem perquam ridicul<e> Graeca Latinis admiscuit. 5
  Vt Chio nota si commixta Falerni est. Hironiam dicit. 24.1
Nam licet Chium uinum, quod est dulce, austerissimo Falerno
mixtum suauem saporem faciat, non tamen intellegi uult,
uerba Graeca ac Latina mixta eadem ratione concinnam red-
dere orationem. 5
  Cvm versvs facias, te ipsvm percontor. Eum, qui uersus 25.1
Lucilianos laudauerat, quod Graeca Latinis admixta habeant,
reprehendens interrogat, utrum hoc ipse tunc tantum facturus
sit, cum poema scribat, an etiam <cum> reum defendat.
  An et cvm dvra tibi peragenda rei sit cavsa Petilli? 25-26.1
  Maligne Petillium Capitolinum duram causam habere dixit,
quamuis absolutus sit.
  Hunc autem et supra rettulimus reum fuisse furtorum
<in Capitolio>, cuius custos fuerat. 5
  Cvm Pedivs cavsas exsvdet, Pvblicola. 28.1
  Pedius Publicola et Messala adeo curasse dicuntur, ne
Graeca Latinis uerbis inmiscerent, ut Messala primus funam-
bulu<m> dixerit, ne οχυνοβάτην diceret.
  Post hunc Terentius dixit: 5
    Funambul<i> eodem accessit exspectatio.
  Canvsini more <bilingvis>. 30.1
  Bilinguis dixit, quoniam utraque lingua usi sunt,
sicut per omnem illum tractum Italiae, quoniam ex maiore
parte Graeci ibi incoluerunt, ex quo Magn<ae> Graeciae nomen
accepit. 5
  Ideo ergo et Ennius et Lucilius 'Brutta<t>e bi-
lingui' dixerunt.
  Vetvit me tali voce Qvirinvs, post mediam noctem visvs, 32-33.1
cvm somnia vera. Eleganter a Quirino se prohibitum ait Graeca
Latinae linguae admiscere, quoniam utique Romulus ut no-
minis, ita etiam linguae Romanae auctor uidetur esse. Ferunt
autem post mediam noctem <s>omnia ueriora esse, quia tunc 5
iam mens et a potu et a cibo purior est.
  Tvrgidvs Alpinvs ivgvlat dvm Memnona. Cornelius Al- 36.1
pinus Memnona exametris uersibus nimi<r>um descripsit. Et
belle 'iugulat Memnona' dilogos ait.
  Nam sub ea specie quasi dicat 'dum describit, quem ad
modum Memnon iuguletur', intellegi uult ab ipso potius 5
iugulari, dum male scripsit.
  Dvmqve diffinget Rheni lvtevm capvt. Et hoc dilogos. 36-37.1
Nam in describendo Rheno, qui recte luteus dicitur, quod
et turbida semper aqua et limosis ripis sit, quasi ab ipso poeta
luteum fieri mala descriptione ostendit. Diffingat autem
'figurat' ac per hoc 'describit' significat. 5
  Haec ego lvdo[, qvae neqve in aede sonent]. 37-38.1
  Et supra diximus, uerecund<e> fere poetas uersus suos
lus<u>s dicere.
  Qvae neqve in aede sonent. In aede Musarum, ubi poe- 38.1
ta<e> carmina sua recitabant.
  Ait se id genus carminis scribere, quod Meci Tarpae ar-
bitrio non subiciatur. Nam hi fere, qui scaenae scribebant,
ad Tarpam hunc uelut emendatorem ea adferebant. 5
  Argvta meretrice pote[n]s Davoqve Chremeta. 40.1
  Solum illis temporibus Gaium Fundanium dicit comoe-
dia[ru]m bene scribere, at Pollionem tragoediam, quae tri-
metris uersibus fere texitur, epicum autem carmen ualidissime
Varium, molle uero ait et elegans Vergilium. Sed apparet, 5
cum hoc Horatius scriberet, sola adhuc Bucolica et Georgica
Vergilii in notitia fuisse.
  Hoc erat experto frvstra et reliqua. 46.1
  Quoniam alii <alia> carminum genera consummate scri-
berent, quorum mentionem habuit, sermonum autem frustra
temptasse<t> Terentius Varro Narbonensis, qui Atacinus
ab Atace fluuio dictus est, item Ennius, qui quattuor libros 5
saturarum reliquit, et Pacuuius huic generi uersificationis
non suff<e>cissent, <s>e ide<m> scribere ait ita, ut aliis maior
sit, Lucilio minor. Quem inuentorem huius operis merito
dixit, quia primus Lucilius huius modi carmina scripsit.
  At dixi flvere hvnc lvtvlentvm. 50.1
  Supra dixerat:
    Saepe ducentos,
    Vt magnum. uersus dictabat stans pede <in>
      uno. 5
    Cum [a]flueret lutulentus.
  Plvra qvidem tollenda relinqvendis. Age, qvaero **. 51.1
  <Nil comis tragici et reliqua. Ordo est:> Tragici Acci 53.1
nihil mutat Lucilius? Et hoc interrogatiua figura cum hi-
ronia quadam pronuntiandum, quia ex contrario intellegen-
dum est. Comis autem Lucilius propter urbanitatem dicitur,
et 'mutat' pro eo, quod est 'emendat', positum est. Facit 5
autem haec Lucilius cum alias, tum uel maxime in tertio
libro; meminit VIIII. et X.
  Non ridet versvs Enni gravitate minores. Eadem, qua 54.1
supra, figura et hoc dicitur.
  Sensus autem est: Non ergo etiam Enni uersus ridet,
qui minores sunt, quamquam dignitatem eius <agn>os<c>it?
  Cvm de se loqvitvr non vt maiore reprehensis. Hoc est: 55.1
cum ita sua ostentat scripta et Enniana reprehendit, ut non
tamen se Ennio praeponat.
  Per quae uult intellegi Horatius et sese ita Lucili uersus
reprehendisse, ut non tamen se ei anteponat. 5
  Nvm illivs, nvm rervm dvra negarit et reliqua. Sensus 57.1
est: Num illius natura, aut numquid magis rerum earum,
qua<s> scripsit, negarit ei uersus molliores?
  Etrvsci qvale fvit Cassi rapido ferventivs amni. 61-62.1
[Cassi Etrusci Parme<n>si<s> dicit, cuius tragoedia [haec est]
Thyestes exstat].
  Capsis qvem fama est esse librisqve ambvstvm propriis. 63-64.1
  Aspere, quasi tam uerbosa aut tam multa scripserit, ut,
cum non uidere<n>tur legi digna, illis ipsis mortuus exu-
stus sit.
  Et Graecis intacti carminis avctor. Hoc ideo dictum, 66.1
quia nulli Graecorum exametris uersibus hoc genus operis
scripserunt.
  Saepe capvt sca<b>eret, vivos et roderet vngves. Hinc 71.1
Persius Flaccus illud sumpsit:
    Nec pluteum caedit nec demorsos sapit un-
      guis.
  Non cessat autem Lucilium tangere, quasi incuriose 5
scripserit.
  Vilibvs in lvdis dictari carmina malis? Ludis litterariis 75.1
dicit, in quibus carmina uulgata pueris adhuc rudibus dictari
solent.
  Vt avdax, contemptis aliis, explosa Arbvscvla dixit. 76-77.1
Arbuscula mima fuisse traditur, quae cum ab irato populo ex-
ploderetur, [id est, strepitu plausus eiceretur,] ab [a]equitat<u>
autem laudaretur, ait se content<a>m esse honestorum testimo-
nio. Quid autem per haec de se intellegi uelit Horatius, ma- 5
nifestum est.
  Ambitione relegata. Id est 'remota ambitione' ac per 84.1
hoc 'non tumide nec <i>a<c>t<a>nter loquens'.
  Demetri <te>qve, Tigilli. De Demetrio et paulo supra 90.1
dictum est, de Tigillio autem Hermogene saepe.
  Discipvlarvm inter ivbeo plorare cathedras. 91.1
  Eleganter haec in modulatores dicuntur, quia puellae
maxime docentur huius modi delicias.
  I[i], pver, atqve meo citvs haec svbscribe libello. Ele- 92.1
ganter, quasi hoc ex tempore dixerit, praecipit puero, <in>
librum suum illu<d> conferat, ne pereat tam oportunum et con-
gruens in modulatores dictum.
HORATI FLACCI SERMONVM LIBER I
EXPLICIT