COMMENTARIORVM BELLI CIVILIS
LIBER PRIMVS
  Litteris [a Fabio] C. Caesaris consulibus redditis 1.1.1.1
aegre ab his impetratum est summa tribunorum plebis
contentione, ut in senatu recitarentur. ut vero ex litteris
ad senatum referretur, impetrari non potuit. referunt
consules de re publica [in civitate]. L. Lentulus consul 2.1
senatu rei<que> publicae se non defuturum pollicetur,
si audacter ac fortiter sententias dicere velint; sin Cae- 3.1
sarem respiciant atque eius gratiam sequantur, ut supe-
rioribus fecerint temporibus, se sibi consilium capturum
neque senatus auctoritati obtemperaturum; habere se
quoque ad Caesaris gratiam atque amicitiam receptum. 5
in eandem sententiam loquitur Scipio: Pompeio esse in 4.1
animo rei publicae non deesse, si senatus sequatur; si
cunctetur atque agat lenius, nequiquam eius auxilium,
si postea velit, senatum imploraturum.
  Haec Scipionis oratio, quod senatus in urbe habe- 2.1.1
batur Pompeiusque aberat, ex ipsius ore Pompei mitti
videbatur. dixerat aliquis leniorem sententiam, ut primo 2.1
M. Marcellus, ingressus in eam orationem, non oportere
ante de ea re ad senatum referri, quam dilectus tota
Italia habiti et exercitus conscripti essent, quo praesidio
tuto et libere senatus, quae vellet, decernere auderet; ut 3.1
M. Calidius, qui censebat, ut Pompeius in suas pro-
vincias proficisceretur, nequae esset armorum causa;
timere Caesarem ereptis ab eo duabus legionibus, ne ad
eius periculum reservare et retinere eas ad urbem Pom- 5
peius videretur; ut M. Rufus, qui sententiam Calidi
paucis fere mutatis verbis sequebatur. hi omnes convicio 4.1
L. Lentuli consulis correpti exagitabantur. Lentulus 5.1
sententiam Calidi pronuntiaturum se omnino negavit,
Marcellus perterritus conviciis a sua sententia discessit.
sic vocibus consulis, terrore praesentis exercitus, minis 6.1
amicorum Pompei plerique compulsi inviti et coacti
Scipionis sententiam sequuntur: uti ante certam diem
Caesar exercitum dimittat; si non faciat, eum adversus
rem publicam facturum videri. intercedit M. Antonius 7.1
Q. Cassius tribuni plebis. refertur confestim de inter-
cessione tribunorum. dicuntur sententiae graves; ut 8.1
quisque acerbissime crudelissimeque dixit, ita quam
maxime ab inimicis Caesaris conlaudatur.