Nacti vacuas [provincias] ab imperiis Sardiniam 1.31.1.1
Valerius, Curio Siciliam, cum exercitibus eo perve-
niunt. Tubero cum in Africam venisset, invenit in pro- 2.1
vincia cum imperio Attium Varum; qui ad Auximum,
ut supra demonstravimus, amissis cohortibus protinus
ex fuga in Africam pervenerat atque eam sua sponte
vacuam occupaverat dilectuque habito duas legiones 5
effecerat, hominum et locorum notitia et usu eius pro-
vinciae nactus aditus ad ea conanda, quod paucis ante
annis ex praetura eam provinciam obtinuerat. hic ve- 3.1
nientem Uticam navibus Tuberonem portu atque op-
pido prohibet neque adfectum valetudine filium ex-
ponere in terra patitur, sed sublatis ancoris excedere
eo loco cogit. 5
  His rebus confectis Caesar, ut reliquum tempus 32.1.1
a labore intermitteretur, milites in proxima municipia
deducit; ipse ad urbem proficiscitur. coacto senatu in- 2.1
iurias inimicorum commemorat. docet se nullum extra-
ordinarium honorem adpetisse, sed exspectato legitimo
tempore consulatus eo fuisse contentum, quod omnibus
civibus pateret. latum ab x tribunis plebis contradi- 3.1
centibus inimicis, Catone vero acerrime repugnante et
pristina consuetudine dicendi mora dies extrahente, ut
sui ratio absentis haberetur, ipso consule Pompeio;
qui si inprobasset, cur ferri passus esset? si probasset, 5
cur se uti populi beneficio prohibuisset? patientiam 4.1
proponit suam, cum de exercitibus dimittendis ultro
postulavisset, in quo iacturam dignitatis atque honoris
ipse facturus esset. acerbitatem inimicorum docet, qui 5.1
quod ab altero postularent, in se recusarent, atque
omnia permisceri mallent quam imperium exercitusque
dimittere. iniuriam in eripiendis legionibus praedicat, 6.1
crudelitatem et insolentiam in circumscribendis tribu-
nis plebis; condiciones a se latas, expetita conloquia
et denegata commemorat. pro quibus rebus hortatur 7.1
ac postulat, ut rem publicam suscipiant atque una se-
cum administrent. sin timore defugiant, illis se oneri
non futurum et per se rem publicam administraturum.
legatos ad Pompeium de compositione mitti oportere, 8.1
neque se reformidare, quod in senatu Pompeius paulo
ante dixisset, ad quos legati mitterentur, his auctori-
tatem attribui timoremque eorum qui mitterent signi-
ficari. tenuis atque infirmi haec animi videri. se vero, 9.1
ut operibus anteire studuerit, sic iustitia et aequitate
velle superare.