Reliqua perpauca sunt; quae quia vestrae quaestionis 160.7
erant, idcirco illi statuerunt fingenda esse sibi et proferenda
ne omnium turpissimi reperirentur, si in iudicium nihil
praeter invidiam attulissent. Atque ut existimetis me 10
necessario de his rebus de quibus iam dixerim pluribus
egisse verbis, attendite reliqua; profecto intellegetis ea quae
paucis demonstrari potuerint brevissime esse defensa.
  Cn. Decidio Samniti, ei qui proscriptus est, iniuriam in 161.1
calamitate eius ab huius familia factam esse dixit. Ab nullo
ille liberalius quam a Cluentio tractatus est. Huius illum
opes in rebus eius incommodissimis sublevarunt, atque hoc
cum ipse tum omnes eius amici necessariique cognorunt. 5
Anchari et Paceni pastoribus huius vilicos vim et manus
attulisse. Cum quaedam in callibus, ut solet, controversia
pastorum esset orta, Habiti vilici rem domini et privatam
possessionem defenderunt. Cum esset expostulatio facta,
causa illis demonstrata sine iudicio controversiaque disces- 10
sum est. P. Aeli testamento propinquus exheredatus cum 162.1
esset, heres hic alienior institutus est. P. Aelius Habiti merito
fecit, neque hic in testamento faciendo interfuit, idque testa-
mentum ab huius inimico Oppianico est obsignatum. Floro
legatum ex testamento infitiatum esse. Non est ita; sed 5
cum HS xxx scripta essent pro HS xxxx neque ei cautum
satis videretur, voluit eum aliquid acceptum referre libera-
litati suae. Primo deberi negavit, post sine controversia
solvit. Cei cuiusdam Samnitis uxorem post bellum ab hoc
esse repetitam. Mulierem cum emisset a sectoribus, quo 10
tempore eam primum liberam esse audivit, sine iudicio
reddidit Ceio. Ennium esse quendam cuius bona teneat 163.1
Habitus. Est hic Ennius egens quidam calumniator, mer-
cennarius Oppianici, qui permultos annos quievit; deinde
aliquando cum servis Habiti furti egit, nuper ab ipso Habito
petere coepit. Hic illo privato iudicio, mihi credite, vobis 5
isdem fortasse patronis calumniam non effugiet. Atque
etiam, ut nobis renuntiatur, hominem multorum hospitum,
A. Bivium quendam, coponem de via Latina, subornatis
qui sibi a Cluentio servisque eius in taberna sua manus
adlatas esse dicat. Quo de homine nihil etiam nunc dicere 10
nobis est necesse. Si invitaverit, id quod solet, sic hominem
accipiemus ut moleste ferat se de via decessisse. Habetis, 164.1
iudices, quae in totam causam de moribus A. Cluenti quem
illi invidiosum esse reum volunt annos octo meditati accu-
satores conlegerint, quam levia genere ipso, quam falsa re,
quam brevia responsu! Cognoscite nunc id quod ad vestrum 5
ius iurandum pertinet, quod vestri iudici est, quod vobis
oneris imposuit ea lex qua coacti huc convenistis, de crimini-
bus veneni, ut omnes intellegant quam paucis verbis haec
causa perorari potuerit, et quam multa a me dicta sint quae
ad huius voluntatem maxime, ad vestrum iudicium minime 10
pertinerent.