PARADOXON II.
Ὅτι αὐτάρκης ἡ ἀρετὴ πρὸς εὐδαιμονίαν.
  Nec vero ego M. Regulum aerumnosum nec infe- 2.16.1
licem nec miserum umquam putavi. Non enim magni-
tudo animi cruciabatur eius a Poenis, non gravitas,
non fides, non constantia, non ulla virtus, non deni-
que animus ipse, qui tot virtutum praesidio tantoque 5
comitatu, cum corpus eius caperetur, capi certe ipse
non potuit. C. vero Marium vidimus, qui mihi secun-
dis rebus unus ex fortunatis hominibus, adversis unus
ex summis viris videbatur, quo beatius esse mortali
nihil potest. Nescis, insane, nescis, quantas vires vir- 17.1
tus habeat; nomen tantum virtutis usurpas, quid ipsa
valeat, ignoras. Nemo potest non beatissimus esse,
qui est totus aptus ex sese, quique in se uno sua
ponit omnia. Cui spes omnis et ratio et cogitatio 5
pendet ex fortuna, huic nihil potest esse certi, nihil,
quod exploratum habeat permansurum sibi unum diem.
Eum tu hominem terreto, si quem eris nanctus, istis
mortis aut exilii minis. Mihi vero quicquid acciderit
in tam ingrata civitate, ne recusanti quidem evenerit, 10
non modo [non] repugnanti. Quid enim ego laboravi
aut quid egi, aut in quo evigilarunt curae et cogita-
tiones meae, siquidem nihil peperi tale, nihil conse-
cutus sum, ut eo statu essem, quem neque fortunae
temeritas neque inimicorum labefactaret iniuria? Mor- 18.1
temne mihi minitaris, ut omnino ab hominibus, an
exilium, ut ab inprobis demigrandum sit? Mors ter-
ribilis iis, quorum cum vita omnia extinguuntur, non
iis, quorum laus emori non potest, exilium autem 5
illis, quibus quasi circumscriptus est habitandi locus,
non iis, qui omnem orbem terrarum unam urbem esse
ducunt. Te miseriae, te aerumnae premunt omnes,
qui te beatum, qui te florentem putas, <te> tuae lubi-
dines torquent, tu dies noctesque cruciaris, cui nec 10
sat est, quod est, et id ipsum ne non diuturnum sit
futurum, times, te conscientiae stimulant maleficio-
rum tuorum, te metus exanimant iudiciorum atque
legum, quocumque adspexisti, ut furiae sic tuae tibi
occurrunt iniuriae, quae te suspirare libere non sinunt. 15
Quam ob rem, ut inprobo et stulto et inerti nemini 19.1
bene esse potest, sic bonus vir et sapiens et fortis
miser esse nemo potest. Nec vero, quoius virtus mores-
que laudandi sunt, eius non laudanda vita est, neque
porro fugienda vita est, quae laudanda est; esset 5
autem fugienda, si esset misera. Quam ob rem, quic-
quid est laudabile, idem et beatum et florens et ex-
petendum videri decet.