COMMENTARIORVM BELLI GALLICI
LIBER OCTAVVS
  Coactus adsiduis tuis vocibus, Balbe, cum cotidiana 8.pr.1.1
mea recusatio non difficultatis excusationem, sed iner-
tiae videretur deprecationem habere, difficillimam rem
suscepi. Caesaris nostri commentarios rerum gestarum 2.1
Galliae, non conparentibus <eis, quae> superioribus atque
insequentibus eius scriptis <intercedant>, contexui novis-
simumque imperfectum ab rebus gestis Alexandriae con-
feci usque ad exitum non quidem civilis dissensionis, cuius 5
finem nullum videmus, sed vitae Caesaris. quos utinam 3.1
qui legent scire possint, quam invitus susceperim scri-
bendos, quo facilius caream stultitiae atque arrogantiae
crimine, qui me mediis interposuerim Caesaris scriptis.
constat enim inter omnes nihil tam operose ab aliis esse 4.1
perfectum, quod non horum elegantia commentariorum
superetur. qui sunt editi ne scientia tantarum rerum scrip- 5.1
toribus deesset, adeoque probantur omnium iudicio, ut
praerepta, non praebita facultas scriptoribus videatur.
cuius tamen rei maior nostra quam reliquorum est ad- 6.1
miratio; ceteri enim quam bene atque emendate, nos
etiam quam facile atque celeriter eos perfecerit scimus.
erat autem in Caesare cum facultas atque elegantia 7.1
summa scribendi, tum verissima scientia suorum consilio-
rum explicandorum. mihi ne illud quidem accidit, ut 8.1
Alexandrino atque Africano bello interessem; quae bella
quamquam ex parte nobis Caesaris sermone sunt nota,
tamen aliter audimus ea, quae rerum novitate aut admira-
tione nos capiunt, aliter quae pro testimonio sumus dic- 5
turi. sed ego nimirum dum omnes excusationis causas col- 9.1
ligo, ne cum Caesare conferar, hoc ipso crimen arrogantiae
subeo, quod me iudicio cuiusquam existimem posse cum
Caesare comparari. vale.