HISTORIARUM FRAGMENTA
LIBER I
Prisc. GL 3.73K
Res populi Romani M. Lepido Q. Catulo consuli- 1.1.1
bus ac deinde militiae et domi gestas composui.
Char. GL 1.216K
Recens scrip<tum>. 2.1
Serv. Dan. A. 2.89
Nos in tanta doctissimorum hominum copia. 3.1
Serv. A. 1.96
Romani generis disertissimus paucis absolvit. 4.1
Serv. Dan. Ecl. 8.27
In quis longissimo aevo plura de bonis falsa 5.1
in deterius composuit.
Arusianus Messius GL 7.494K
Neque me diversa pars in civilibus armis movit 6.1
a vero.
Prisc. GL 2.158K
Nobis primae dissensiones vitio humani ingenii 7.1
evenere, quod inquies atque indomitum semper inter
certamina libertatis aut gloriae aut dominationis agit.
Prisc. GL 3.188K
Nam a principio urbis ad bellum Persi Mace- 8.1
donicum.
Diom. GL 1.447K
Maximis ducibus, fortibus strenuisque mini- 9.1
stris.
Victorinus GL 6.50K
Res Romana plurimum imperio valuit Servio 11.1
Sulpicio et Marco Marcello consulibus omni Gallia cis
Rhenum atque inter mare nostrum et Oceanum, nisi
qua paludibus invia fuit, perdomita. Optimis autem
moribus et maxima concordia egit inter secundum 5
atque postremum bellum Carthaginiense <causaque . . . .
non amor iustitiae, sed stante Carthagine metus pacis infidae fuit.>
At discordia et avaritia atque ambitio et cetera se-
cundis rebus oriri sueta mala post Carthaginis exci-
dium maxime aucta sunt. Nam iniuriae validiorum 10
et ob eas discessio plebis a patribus aliaeque dissen-
siones domi fuere iam inde a principio neque amplius
quam regibus exactis, dum metus a Tarquinio et bel-
lum grave cum Etruria positum est, aequo et modesto
iure agitatum. Dein servili imperio patres plebem 15
exercere, de vita atque tergo regio more consulere,
agro pellere et ceteris expertibus soli in imperio
agere. Quibus saevitiis et maxime fenore oppressa
plebes, cum assiduis bellis tributum et militiam simul
toleraret, armata montem sacrum atque Aventinum 20
insedit tumque tribunos plebis et alia iura sibi para-
vit. Discordiarum et certaminis utrimque finis fuit
secundum bellum Punicum.
Gel. N.A. 9.12.15
Postquam remoto metu Punico simultates 12.1
exercere vacuum fuit, plurimae turbae, seditiones et ad
postremum bella civilia orta sunt, dum pauci potentes,
quorum in gratiam plerique concesserant, sub honesto
patrum aut plebis nomine dominationes affectabant, 5
bonique et mali cives appellati non ob merita in rem
publicam omnibus pariter corruptis, sed uti quisque
locupletissimus et iniuria validior, quia praesentia
defendebat, pro bono ducebatur.
Arusianus Messius GL 7.484K
Omnium partium decus in mercedem corrup- 13.1
tum erat.
Serv. A. 2.27
Apertae portae, repleta arva cultoribus. 14.1
Arusianus Messius GL 7.504K
Quietam a bellis civitatem. 15.1
August. C.D. 2.18
Ex quo tempore maiorum mores non paulatim 16.1
ut antea, sed torrentis modo praecipitati; adeo iuventus
luxu atque avaritia corrupta, ut merito dicatur geni-
tos esse, qui neque ipsi habere possent res familiaris
neque alios pati. 5
Fro. Ant. 160N
Et relatus inconditae olim vitae mos, ut omne 18.1
ius in viribus esset.
Serv. G. 2.209
Tantum antiquitatis curaeque maioribus pro 19.1
Italica gente fuit.
Cledonius GL 5.76K
Citra Padum omnibus lex Licinia <in>grata 20.1
fuit.
Adn. super Lucan. 3.632
Atque omnis Italia animis discessit. 21.1
Don. Ter. Ad. 3.4.12
Post defectionem sociorum et Latii. 22.1
Serv. A. 8.8
Quippe vasta Italia rapinis, fuga, caedibus. 23.1
Serv. A. 10.45
Postremo ipsos colonos per miserias et in- 24.1
certa humani generis orare.
Non. 534M
Incidit forte per noctem in lenunculum pi- 25.1
scantis.
Arusianus Messius GL 7.498K
Nihil esse de re publica neque libertate po- 26.1
puli Romani pactum.
Sen. Ep. 114.17
Exercitum argento fecit. 27.1
Serv. Dan. Ecl. 5.19
Bellum quibus posset condicionibus desineret. 28.1
Arusianus Messius GL 7.486K
Libertatis insueti. 29.1
Serv. Dan. A. 8.557
Speciem captae urbis efficere. 30.1
Adn. super Lucan. 2.139
Ut Sullae dominatio quam ultum ierat desi- 31.1
deraretur.
Arusianus Messius GL 7.487K
Quis rebus Sulla suspectis maximeque ferocia 32.1
regis Mithridatis in tempore bellaturi.
Arusianus Messius GL 7.459K
Maturaverunt exercitum Dyrrachium cogere. 33.1
Don. Ter. Eu. 5.5.8
Inde ortus sermo percuntantibus utrimque, 34.1
satin salve, quam grati ducibus suis, quantis famili-
aribus copiis agerent.
Serv. Ecl. 2.67
Et Marius victus duplicaverat bellum. 36.1
Prisc. GL 3.67K
Apud Praeneste locatus. 37.1
Serv. A. 2.400
Carbo turpi formidine Italiam atque exer- 38.1
citum deseruit.
Frag. Bobiensia GL 5.561K
Samnitium. 39.1
Arusianus Messius GL 7.514K
Vacuam istam urb<em homin>ibus militari 40.1
aetate.
Prisc. GL 2.366K
Dubitavit acie pars. 41.1
Arusianus Messius GL 7.484K
Ut Sullani fugam in noctem componerent. 42.1
Serv. G. 3.482
Ne simplici quidem morte moriebantur. 43.1
Adn. super Lucan. 2.173
Ut in M. Mario, cui fracta prius crura bra- 44.1
chiaque et oculi effosi, scilicet ut per singulos artus
expiraret.
Don. Ter. Hec. 2.2.16
Et liberis eius avunculus erat. 45.1
Festus 193M
Magnis operibus perfectis obsidium cepit per 46.1
L. Catilinam legatum.
Serv. Dan. A. 2.502
Cum arae et alia diis sacrata supplicum san- 47.1
guine foedarentur.
Prisc. GL 2.392K
Igitur venditis proscriptorum bonis aut dilar- 49.1
gitis.
Arusianus Messius GL 7.450K
Nihil ob tantam mercedem sibi abnuituros. 50.1
Arusianus Messius GL 7.506K
Quo patefactum est rem publicam praedae, 51.1
non libertati repetitam.
Serv. A. 2.20
Simulans sibi alvom purgari. 52.1
Gel. N.A. 9.12.14
Id bellum excitabat metus Pompei victoris 53.1
Hiempsalem in regnum restituentis.
Arusianus Messius GL 7.499K
De praefecto urbis quasi possessione rei pu- 54.1
blicae magna utrimque vi contendebatur.
Serv. Dan. A. 1.146
Sed ubi tempore anni mare classibus pate- 56.1
factum est.
Arusianus Messius GL 7.504K
Nam Sullae dominationem queri non aude- 57.1
bat . . . . qua fuit offensus.
Sch.Gronov. Cic. Rosc. 434Or
Mox tanta flagitia in tali viro pudet dicere. 58.1
Arusianus Messius GL 7.488K
Ut in ore gentibus agens. 59.1
Char. GL 1.194K
Insanum aliter sua sententia, atque aliorum 60.1
mulierum . . . .
Serv. Dan. A. 4.283
Idem fecere Octavius et Q. Caepio sine gravi 62.1
cuiusquam expectatione neque sane ambiti publice.
Non. 257M
Quin lenones et vinarii laniique <et> quorum 63.1
praeterea volgus in dies usum habet, pretio compositi.
Serv. Dan. A. 4.214
Tyrannumque et Cinnam maxima voce ap- 64.1
pellans.
Serv. Dan. A. 1.270
Magna vis hominum convenerat agris pulsa 65.1
aut civitate eiecta.
Char. GL 1.205K
Uti Lepidus et Catulus decretis exercitibus 66.1
maturrime proficiscerentur.
Non. 31M
Tunc vero Etrusci cum ceteris eiusdem causae 67.1
ducem se nactos rati maximo gaudio bellum irritare.
Char. GL 1.253K
Lepidum paenitentem consili. 68.1
Arusianus Messius GL 7.484K
Etruria omnis cum Lepido suspecta in tumul- 69.1
tum erat.
Cledonius GL 5.76K
Quae cis paucos dies iuncta in armis foret. 70.1
Arusianus Messius GL 7.503K
Prudens omnium quae senatus censuerat. 71.1
Don. Ter. An. 2.2.28
Igitur senati decreto serviendumne sit? 72.1
Prisc. GL 2.243K
Plebei tribuniciam potestatem. 73.1
Don. Verg. A. 1.37
Nam talia incepta, ni in consultorem vertis- 74.1
sent, rei publicae pestem factura.
Serv. A. 9.244
Qui aetate et consilio ceteros anteibat. 75.1
Prisc. GL 3.305K
In hunc modum disseruit. 76.1
Arusianus Messius GL 7.503K
Numeroque praestans, privos ipse militiae. 78.1
Prisc. GL 3.67K
Apud Mutinam. 79.1
Arusianus Messius GL 7.492K
Fugam maturabat. 80.1
Arusianus Messius GL 7.474K
Profectionem festinantes. 81.1
Adn. super Lucan. 2.534
Perrexere in Hispaniam an Sardiniam. 83.1
Victor. Cic.rhet. R.L.M. 205
M. Lepido cum omnibus copiis Italia pulso 84.1
segnior neque minus gravis et multiplex cura patres
exercebat.
Prisc. GL 2.534K
Ardebat omnis Hispania citerior. 85.1
Prisc. GL 2.535K
Curionem quaesit, uti adulescentior et a po- 86.1
puli suffragiis integer aetati concederet Mamerci.
Serv. Dan. G. 1.8
Togam paludamento mutavit. 87.1
Gel. N.A. 2.27
Magna gloria tribunus militum in Hispania 88.1
T. Didio imperante, magno usui bello Marsico paratu
militum et armorum fuit, multaque tum ductu eius
peracta primo per ignobilitatem, deinde per invi-
diam scriptorum incelebrata sunt: quae vivos facie 5
sua ostentabat aliquot adversis cicatricibus et effosso
oculo. Neque illis anxius, quin ille dehonestamento
corporis maxime laetabatur, quia reliqua gloriosius
retinebat.
Don. Ter. An. 5.4.36
Et ei voce magna vehementer gratulabantur. 89.1
Sen. Ep. 114.19
Inter arma civilia aequi bonique famas petit. 90.1
Don. Ter. Eu. 3.2.13
Cuius adversa voluntate colloquio militibus 91.1
permisso corruptio facta paucorum et exercitus Sullae
datus est.
Don. Ter. Eu. 1.2.12
Cui nisi pariter obviam iretur. 92.1
Serv. A. 1.380
Hispaniam sibi antiquam patriam esse. 93.1
Adn. super Lucan. 7.267
Modicoque et eleganti imperio percarus fuit. 94.1
Comm. Bern. in Lucan. 1.478
Salinator in agmine occiditur. 96.1
Arusianus Messius GL 7.480K
Paucos saltum insidentis. 97.1
Gel. N.A. 10.26.10
Earum aliae paululum progressae nimio simul 98.1
et incerto onere, cum pavor corpora agitaverat, de-
primebantur.
Serv. Dan. A. 2.564
Cum Sertorius neque erumpere tam levi 99.1
copia navibus . . . .
Non. 495M
Quas duas insulas propinquas inter se et 100.1
decem <milia> stadium procul a Gadibus sitas constabat suopte
ingenio alimenta mortalibus gignere.
Serv. Dan. A. 1.640
Traditur fugam in Oceani longinqua agi- 102.1
tavisse.
Gel. N.A. 9.12.22
More humanae cupidinis ignara visendi. 103.1
Gel. N.A. 10.26.2
Itaque Sertorius levi praesidio relicto in 104.1
Mauritania nactus obscuram noctem aestu secundo
furtim aut celeritate vitare proelium in transgressu
conatus est.
Gel. N.A. 1.1
Transgressos omnis recipit mons † Belleia 105.1
praeceptus a Lusitanis.
Arusianus Messius GL 7.469K
Gens raro egressa finis suos. 106.1
Sch. Veron. Verg. A. 4.178
Ac per omnem provinciam magnae atque 107.1
atro<ces famae erant>, cum ex suo quisque terrore
quinquaginta aut amplius hostium milia, novas im-
manis <formas e finibus> Oceani <ap>puls<as>, corpo-
ribus hominum vesci contenderent. 5
Non. 231M
Et mox Fufidius adveniens cum legionibus, 108.1
postquam tam <al>tas ripas, unum haud facilem pu-
gnantibus vadum, cuncta hosti quam suis oportuniora
videt.
Serv. Dan. A. 1.456
Ita sperat pugnam illam pro omine bello 109.1
futuram.
Arusianus Messius GL 7.476K
Et numeri eorum Metellus per litteras gnarus. 110.1
Prisc. GL 2.534K
Domitium proconsulem ex citeriore Hispa- 111.1
nia cum omnibus copiis, quas paraverat, arcessivit.
Non. 310M
Illo profectus vicos castellaque incendere 112.1
et fuga cultorum deserta igni vastare neque late aut
securus nimis, metu gentis ad furta belli peridoneae.
Non. 526M
Et Diponem validam urbem multos dies re- 113.1
stantem pugnando vicit.
Serv. Dan. A. 12.458
Lusitaniae gravem civitatem. 114.1
Serv. Dan. A. 10.103
Iam repente visus lenire Tagus. 115.1
Char. GL 1.194K
Sanctus alia et ingenio validus. 116.1
Don. Ter. Ph. 5.7.86
Solis viis. 117.1
Prisc. GL 3.78K
Neque detrusus aliquotiens terretur. 118.1
Pomp. C. art. Don. GL 5.273K
Ille Conisturgim apud legiones venit. 119.1
Serv. Dan. A. 3.516
Consedit in valle virgulta nemorosaque. 120.1
Prisc. GL 2.539K
Neque se recipere aut instruere proelio 121.1
quivere.
Arusianus Messius GL 7.460K
Occupatusque collis editissimus apud Iler- 122.1
dam et eum multa opera circumdata.
Prob. GL 4.20K
Ucurbis 123.1
Pomp. C. art. Don. GL 5.163K
Illum raptis forum et castra nautica Serto- 124.1
rius mutaverat.
Non. 282M
Sertorius portis turbam morantibus et nullo, 126.1
ut in terrore solet, generis aut imperii discrimine, per
calonum corpora ad medium quasi, dein super adstan-
tium manibus in murum attollitur.
Prisc. GL 3.64K
Itaque Servilius aegrotum Tarenti collegam, prior transgressus . . . . 127.1
Serv. Dan. A. 8.232
Fessus in Pamphyliam se receperat. 128.1
Prisc. GL 3.66K
Ad Olympum atque Phaselida. 129.1
Serv. Dan. A. 1.420
Lyciae Pisidiaeque agros despectantem. 130.1
Prisc. GL 3.66K
Ad Corycum. 131.1
Apud Corycum. 132.1
Apud Lete oppidum. 133.1
Repulsus a Lete oppido. 134.1
Prisc. GL 2.529K
Iussu Metelli Celeris cornicines occanuere 135.1
tubis.
Non. 276M
Sic vero quasi formidine attonitus neque 136.1
animo neque auribus aut lingua satis competere.
Serv. Dan. A. 12.694
Ea paucis, quibus peritia et verum ingenium 137.1
est, abnuentibus.
Arusianus Messius GL 7.462K
Obviam ire et commori hostibus. 138.1
Prisc. GL 2.436K
Equi sine rectoribus exterriti aut saucii 139.1
consternantur . . . .
Prisc. GL 2.465K
Locum editiorem, quam victoribus decebat, 140.1
capit.
Arusianus Messius GL 7.509K
Et stationes sub vineas removebat. 141.1
Prisc. GL 2.367K
At inde nulla munitionis aut requie mora 142.1
processit ad oppidum.
Serv. Dan. Ecl. 5.5
Cum murum hostium successisset, poenas 143.1
dederat.
Prisc. GL 2.536K
Nexuit catenae modo. 144.1
Prisc. GL 2.512K
Nisi cum ira belli desenuisset. 145.1
Arusianus Messius GL 7.498K
Militiae periti. 146.1
Arusianus Messius GL 7.464K
Doctus militiam. 147.1
Arusianus Messius GL 7.470K
Egregius militiae. 148.1
Arusianus Messius GL 7.493K
Diei medio. 149.1
Arusianus Messius GL 7.484K
Animi immodicus. 150.1
Char. GL 1.120K
Agreste. 151.1
Char. GL 1.236K
Quos inter maxime. 152.1