Quid quoque tempore faciant apes, et per anni tempora quid curator
|
|
facere debeat
|
|
Atque haec fere sunt examinum uitio laborantium remedia.
|
9.14.1.1
|
Deinceps illa totius anni cura, ut idem Hyginus commodissime
|
|
prodidit. ab aequinoctio primo, quod mense Martio circa VIII
|
|
Kalendas Aprilis in octaua parte Arietis conficitur, ad ortum
|
|
Vergiliarum dies uerni temporis habentur duodequinquaginta.
|
5
|
per hos primum ait apes curandas esse adapertis alueis, ut
|
|
omnia purgamenta quae sunt hiberno tempore congesta exi-
|
|
mantur, et araneis, qui fauos conrumpunt, detractis fumus im-
|
|
mittatur factus incenso bubulo fimo. hic enim quasi quadam
|
|
cognatione generis maxime est apibus aptus. uermiculi quoque,
|
2.1
|
qui tiniae uocantur, item papiliones enecandi sunt. quae pestes
|
|
plerumque fauis adhaerentes decidunt, si fimo medullam bu-
|
|
bulam misceas, et his incensis nidorem admoueas. hac cura per
|
|
id tempus quod diximus examina firmabuntur, eaque fortius
|
5
|
operibus inseruient. uerum maxime custodiendum est curatori
|
3.1
|
qui apes nutrit, cum aluos tractare debebit, uti[que] pridie
|
|
castus ab rebus ueneriis neue temulentus nec nisi lotus ad eas
|
|
accedat, abstineatque omnibus redolentibus esculentis, ut sunt
|
|
salsamenta et eorum omnium liquamina, itemque foetentibus
|
5
|
acrimoniis alii uel ceparum ceterarumque rerum similium.
|
|
Vndequinquagesimo die ab aequinoctio uerno, cum fit Ver-
|
4.1
|
giliarum exortus circa V Idus Maias, incipiunt examina uiribus
|
|
et numero augeri. sed et iisdem diebus intereunt quae paucas
|
|
et aegras apes habent. eodemque tempore progenerantur in ex-
|
|
tremis partibus fauorum amplioris magnitudinis quam sunt
|
5
|
ceterae apes, eosque nonnulli putant esse reges. uerum quidam
|
|
Graecorum auctores οἴστρους appellant, ab eo quod exagitent
|
|
nec patiantur examina conquiescere. itaque praecipiunt eos
|
|
enecari.
|
|
Ab exortu Vergiliarum ad solstitium, quod fit ultimo mense
|
5.1
|
Iunio circa octauam partem Cancri, fere examinant alui. quo
|
|
tempore uehementius custodiri debent, ne nouae suboles dif-
|
|
fugiant. tumque peracto solstitio usque ad ortum Caniculae, qui
|
|
fere dies triginta sunt, pariter et frumenta et faui demetuntur.
|
5
|
sed hi quemadmodum tolli debeant mox dicetur, cum de confec-
|
|
tura mellis praecipiemus. ceterum hoc eodem tempore pro-
|
6.1
|
generare posse apes iuuenco perempto, Democritus et Mago nec
|
|
minus Vergilius prodiderunt. Mago quidem uentribus etiam
|
|
bubulis idem fieri adfirmat, quam rationem diligentius prosequi
|
|
superuacuum puto, consentiens Celso, qui prudentissime ait non
|
5
|
tanto interitu pecus istud amitti ut sic requirendum sit.
|
|
Verum hoc tempore et usque in autumni aequinoctium
|
7.1
|
decimo quoque die alui aperiendae et fumigandae sunt. quod
|
|
cum sit molestum examinibus, saluberrimum tamen esse con-
|
|
uenit. suffitas deinde et aestuantis apes refrigerare oportet,
|
|
consparsis uacuis partibus aluorum et recentissimi rigoris aqua
|
5
|
infusa; deinde si quid ablui non poterit, pinnis aquilae uel etiam
|
|
cuiuslibet uasti alitis, quae rigorem habent, emundari. praeterea
|
8.1
|
ut tiniae uerrantur papilionesque necentur, qui plerumque
|
|
intra aluos morantes apibus exitio sunt. nam et ceras erodunt
|
|
et stercore suo uermes progenerant, quos aluorum tinias appel-
|
|
lamus. itaque quo tempore maluae florent, cum est earum
|
9.1
|
maxima multitudo, si uas aeneum simile miliario uespere po-
|
|
natur inter aluos, et in fundum eius lumen aliquod demittatur,
|
|
undique papiliones concurrant, dumque circa flammulam uoli-
|
|
tent adurantur, quoniam nec facile ex angusto susum euolent,
|
5
|
nec rursus longius ab igne possunt recedere, cum lateribus aeneis
|
|
circumueniantur, ideoque propinquo ardore consumantur.
|
|
A Canicula fere post diem quinquagesimum Arcturus oritur,
|
10.1
|
cum inroratis floribus thymi et cunelae thymbraeque apes
|
|
mella conficiunt, idque optimae notae emitescit autumni aequi-
|
|
noctio, quod est ante Kalendas Octobris, cum octauam partem
|
|
Librae sol attigit. sed inter Caniculae et Arcturi exortum cauen-
|
5
|
dum erit ne apes intercipiantur uiolentia crabronum, qui ante
|
|
aluaria plerumque obsidiantur prodeuntibus.
|
|
Post Arcturi exortum circa aequinoctium Librae, sicut dixi,
|
11.1
|
fauorum secunda est exemptio. ab aequinoctio deinde, quod con-
|
|
ficitur circa VIII Kalendas Octobris ad Vergiliarum occasum
|
|
diebus XL, ex floribus tamaricis et siluestribus frutectis apes
|
|
collecta mella cibariis hiemis reponunt. quibus nihil est omnino
|
5
|
detrahendum, ne saepius iniuria contristatae uelut desperatione
|
|
rerum profugiant.
|
|
Ab occasu Vergiliarum ad brumam, quae fere conficitur circa
|
12.1
|
VIII Kalendas Ianuarii in octaua parte Capricorni, iam recon-
|
|
dito melle utuntur examina. nec me fallit Hipparchi ratio, quae
|
|
docet solstitia et aequinoctia non octauis sed primis partibus
|
|
signorum confici. uerum in hac ruris disciplina sequor nunc
|
5
|
Eudoxi et Metonis antiquorumque fastus astrologorum, qui
|
|
sunt aptati publicis sacrificiis, quia et notior est ista uetus
|
|
agricolis concepta opinio, nec tamen Hipparchi subtilitas
|
|
pinguioribus, ut aiunt, rusticorum litteris necessaria est. ergo
|
13.1
|
Vergiliarum occasu primo statim conueniat aperire aluos et
|
|
depurgare quicquid immundi est diligentiusque curare, quoniam
|
|
per tempora hiemis non expedit mouere aut patefacere uasa.
|
|
quam ob causam dum adhuc autumni reliquiae sunt, apricissimo
|
5
|
die purgatis domiciliis opercula intus usque ad fauos admouenda
|
|
sunt, omni uacua parte sedis exclusa, quo facilius angustiae
|
|
cauearum per hiemem concalescant. idque semper faciendum
|
|
est etiam in his aluis quae paucitate plebis infrequentes sunt.
|
|
quicquid deinde rimarum est aut foraminum luto et fimo bubulo
|
14.1
|
mixtis inlinemus extrinsecus, nec nisi aditus quibus commeent
|
|
relinquemus. et quamuis porticu protecta uasa nihilo minus
|
|
congestu culmorum et frondium supertegemus, quantumque res
|
|
patietur a frigore et tempestatibus muniemus.
|
5
|
Quidam exemptis interaneis occisas aues intus includunt,
|
15.1
|
quae tempore hiberno plumis suis delitiscentibus apibus prae-
|
|
bent teporem. tum etiam, si sunt adsumpta cibaria, commode
|
|
pascuntur esurientes, nec nisi ossa earum relinquunt. sin autem
|
|
faui suffecer<i>nt, permanent inlibatae, nec quamuis amantissimas
|
5
|
munditiarum offendunt odore suo. melius tamen nos existi-
|
|
mamus tempore hiberno fame laborantibus ad ipsos aditus in
|
|
canaliculis uel contusam et aqua madefactam ficum aridam uel
|
|
defrutum aut passum praebere. quibus liquoribus mundam
|
|
lanam imbuere oportebit, ut insistentes apes quasi per siphonem
|
10
|
sucum euocent. uuas etiam passas cum infregerimus, paulum
|
16.1
|
aqua respersas probe dabimus. atque his cibariis non solum
|
|
hieme, sed etiam quibus temporibus, ut iam supra dixi, tithy-
|
|
mallus atque ulmi florebunt, sustinendae sunt. post confectam
|
17.1
|
brumam diebus fere quadraginta quicquid est reposit<u>m mellis,
|
|
nisi liberalius relictum, consumunt; saepe etiam uacuatis ceris
|
|
usque in ortum fere Arcturi, qui est ab Idibus Februariis,
|
|
ieiunae fauis accubantes torpent more serpentium et quiete sua
|
5
|
spiritum conseruant. quem tamen ne amittant, si longior fames
|
|
incesserit, optimum est per aditum uestibuli siponibus dulcia
|
|
liquamina inmittere, et ita penuriam temporum sustinere, dum
|
|
Arcturi ortus et hirundinis aduentus commodiores polliceantur
|
|
futuras tempestates. itaque post hoc tempus, cum diei permittit
|
18.1
|
hilaritas, procedere audent in pascua. nam ab aequinoctio uerno
|
|
sine cunctatione iam passim uagantur, et idoneos ad fetum
|
|
decerpunt flores atque intra tecta conportant.
|
|
Haec obseruanda per anni tempora diligentissime Hyginus
|
5
|
praecepit. ceterum illa Celsus adicit, paucis locis eam felicitatem
|
|
suppetere ut apibus alia pabula hiberna atque alia praebeantur
|
|
aestiua. itaque quibus locis post ueris tempora flores idonei
|
19.1
|
deficiunt, negat oportere immota examina relinqui, sed uernis
|
|
pastionibus adsumptis in ea loca transferri, quae serotinis
|
|
floribus thymi et origani thymbraeque benignius apes alere
|
|
possint. quod fieri ait et Achaiae regionibus, ubi transferuntur
|
5
|
in Atticas pastiones, et Euboea, et rursus in insulis Cycladibus,
|
|
cum ex aliis transportantur S<c>yrum, nec minus in Sicilia, cum
|
|
ex reliquis eius partibus in Hyblaeam conferuntur. idemque
|
20.1
|
ait ex floribus ceras fieri, ex matutino rore mella, quae tanto
|
|
meliorem qualitatem capiunt quanto iucundiore sit materia
|
|
cera confecta. sed ante translationem diligenter aluos inspicere
|
|
praecepit, ueteresque et tiniosos et labantis fauos eximere, nec
|
5
|
nisi paucos et optimos reseruare, ut simul etiam ex meliore
|
|
flore quam plurimi fiant, eaque uasa quae quis transferre uelit
|
|
non nisi noctibus et sine concussione portare.
|
|