| Collatia et quidquid citra Collatiam agri erat Sabinis | 1.38.1.1 |
| ademptum; Egerius—fratris hic filius erat regis—Collatiae | |
| in praesidio relictus. deditosque Collatinos ita accipio | |
| eamque deditionis formulam esse: rex interrogauit: 'estis- | 2.1 |
| ne uos legati oratoresque missi a populo Collatino ut uos | |
| populumque Collatinum dederetis?'—'sumus.'—'estne | |
| populus Collatinus in sua potestate?'—'est.'—'deditisne | |
| uos populumque Collatinum, urbem, agros, aquam, termi- | 5 |
| nos, delubra, utensilia, diuina humanaque omnia, in meam | |
| populique Romani dicionem?'—'dedimus.'—'at ego | |
| recipio.' | |
| bello Sabino perfecto Tarquinius triumphans Romam | 3.1 |
| redit. inde Priscis Latinis bellum fecit; ubi nusquam ad | 4.1 |
| uniuersae rei dimicationem uentum est, ad singula oppida | |
| circumferendo arma omne nomen Latinum domuit. Corni- | |
| culum, Ficulea uetus, Cameria, Crustumerium, Ameriola, | |
| Medullia, Nomentum, haec de Priscis Latinis aut qui ad | 5 |
| Latinos defecerant, capta oppida. pax deinde est facta. | 5.1 |
| maiore inde animo pacis opera incohata quam quanta mole | |
| gesserat bella, ut non quietior populus domi esset quam | |
| militiae fuisset. nam et muro lapideo, cuius exordium | 6.1 |
| operis Sabino bello turbatum erat, urbem qua nondum | |
| munierat cingere parat, et infima urbis loca circa forum | |
| aliasque interiectas collibus conualles, quia ex planis locis | |
| haud facile euehebant aquas, cloacis fastigio in Tiberim | 5 |
| ductis siccat, et aream ad aedem in Capitolio Iouis quam | 7.1 |
| uouerat bello Sabino, iam praesagiente animo futuram olim | |
| amplitudinem loci, occupat fundamentis. |