Quartus e magnis Europae sinus ab Hellesponto 4.75.1
incipiens Maeotis ostio finitur. sed totius Ponti forma
breviter conplectenda est, ut facilius partes noscantur.
vastum mare, praeiacens Asiae et ab Europa porrecto
Cherronesi litore expulsum, angusto meatu inrumpit in 5
terras, VII stadiorum, ut dictum est, intervallo Europam
auferens Asiae. primas angustias Hellespontum vocant;
hac Xerxes Persarum rex constrato in navibus ponte duxit
exercitum. porrigitur deinde tenuis Euripus LXXXVI spatio
ad Priapum urbem Asiae, qua Magnus Alexander transcen- 10
dit. inde exspatiatur aequor rursusque in artum coit. 76.1
laxitas Propontis appellatur, angustiae Thracius Bosporus,
latitudine quingentorum passuum, qua Darius pater Xerxis
copias ponte transvexit. tota ab Hellesponto longitudo
CCXXXIX. dein vastum mare Pontus Euxinus, qui quon- 5
dam Axenus, longe refugientes occupat terras magnoque
litorum flexu retro curvatus in cornua ab iis utrimque
porrigitur, ut sit plane arcus Scythici forma. medio flexu
iungitur ostio Maeotii lacus. Cimmerius Bosporus id os
vocatur, II quingento<rum> passu<um> latitudine. at inter 77.1
duos Bosporos Thracium et Cim<m>erium derecto cursu, ut
auctor est Pol<y>bius, D intersunt. circuitu<s> vero totius
Ponti viciens semel <L>, ut auctor est Varro et fere veteres.
Nepos Cornelius CCCL adicit, Artemidorus vicies 5
novies decem novem milia facit, Agrippa <³⁰XX<V>>³⁰ XL,
Mucianus <³⁰XXIIII>³⁰ XXV. simili modo de Europae latere
mensuram alii <³⁰XIIII>³⁰ LXXVIIII determinavere, alii <³⁰XI>³⁰.
M. Varro ad hunc modum metitur: ab ostio Ponti Apol- 78.1
loniam CLXXXVII D p., Callatim tantundem, ad ostium
Histri CXXV, ad Bor<y>sthenem CCL, Cherronesum Hera-
cleotarum oppidum CCCLXXV p., ad <P>anticapaeum, quod
aliqui Bosporum vocant, extremum in Europae ora, CCXII D, 5
quae summa efficit <³⁰XIII>³⁰ XXXVII D. Agrippa a Byzan-
tio ad flumen Histrum DLX, inde Panticapaeum DCXXXV<III>.
lacus ipse Maeotis, Tanain amnem ex Ripaeis montibus
defluentem accipiens, novissimum inter Europam Asiamque
finem, <³⁰XIIII>³⁰ VI circuitu patere traditur, ab aliis <³⁰XI>³⁰ XXV. 10
ab ostio eius ad Tanais ostium derecto cursu CCLXXV
esse constat. accolae sinus eius in mentione Thraciae
dicti sunt Histropolin usque. inde ostia Histri.