| SERMO | |
| Fatetur caedem reus, sed iure defendit. | 366.1.1 |
| DECLAMATIO | |
| 'Exulem' inquit 'occidi.' Exul ille quando factus est? Quis illum | 2.1 |
| accusavit, quis damnavit, quis expulit? Atqui sic fieri exulem pater | |
| illius exemplo est, et inde exul quoque dictus est, quasi ex solo patrio | |
| expulsus. 'Pater' inquit 'illius proditionis damnatus est; lex autem exulare | 3.1 |
| et proditoris liberos iubet.' Ut omnes lex puniat, huic tamen ignoranti | |
| damnatio patris nocere non debuit. Puta in privatum compendium | |
| peregrinatum: non ante exul erit †denique† quam scierit se esse exulem. | |
| Aliquis poenam sustinet quam ignorat, et eius est condicionis cuius se | 4.1 |
| esse nescit? Quem talem sacrilegum audistis, quem homicidam, quem | |
| veneficum? Novi generis nocentem producis, tam securum ut se ne | |
| nocentem quidem sciat. Sed, quod paulo ante remiseram, nego: non | 5.1 |
| omnes lex punit, sed conscios, sed participes sceleris; illis irascitur qui | |
| cum patre peccant. Neque enim innocentes ulla lex punit. Et hic non | |
| solum innocens sed etiam honoratus fuit: legatus fuit. Ut proditoris | 6.1 |
| filium licuerit occidere, legatum non licuit. Quid enim lex ait? 'Legatus | |
| sacrosanctus sit.' An hoc dubium est, fuisse legatum? Creatus est, missus | |
| est. Atqui si fuit legatus, non potuit antequam renuntiaret legationem | |
| desinere, tamquam magistratus intra suum annum, tamquam sacerdos. | 5 |
| 'Patris' inquit 'damnatione desiit esse legatus.' Ad alium forsitan filium | 7.1 |
| pertineat paterna damnatio: ad legatum non pertinet. Ante enim legatus | |
| hic factus est. Ita in eo iure fuit in quo illum <esse> res publica ante | |
| iusserat: id est, ante legatus fuit quam damnati filius. | |
| Sed puta licuisse: non oportuit. | 5 |