| SERMO | |
| An omnia quae adversus voluntatem patrum admissa sunt debeant | 286.1.1 |
| abdicatione puniri; an propter id debeat abdicari quod lege fecerit. | |
| DECLAMATIO | |
| Feliciores patres sic irasci solent: 'nihil non facere debuisti secundum | 2.1 |
| meam voluntatem: obicio tibi munus lucis.' Iactat se potestas illa patrum | |
| etiam in magistratus, etiam in victores. Non exigo tamen ut facias quod | |
| iubeo: peto ut facias quod rogaverim. Quod si certe non sufficeret ad | 3.1 |
| abdicationem, multum proficeret ista defensio: non dicit tamquam patri | |
| 'oportuit facere', sed 'licuit mihi' tamquam alieno. 'Lex est quae per- | |
| mittat adulterum cum adultera occidere.' Sic agam hoc tamquam caedis | |
| causam? Quod si facerem, ignosceretur mihi. Maior sit eorum libertas | 4.1 |
| qui matrimonia iunxerunt, qui per vota venerunt: vos vero qui nuptias | |
| facitis in poenam, ad quos uxores per lictorem deducuntur, id vindicare | |
| non potestis quod sic impetratis. Sed ut omnia praetermittam, nihil | 5.1 |
| praeter animum patris aestimare debuisti. Ceteris forsitan defendi | |
| legibus possis: ea quae ad patris te obligavit voluntatem exui non | |
| potes. Abdico te vel quod unicum vel quod alterum perdidi. | |
| Eligat ipse qualem sortiri velit patrem, mitem an fortem: det mores, | 6.1 |
| dum custodiat quos dederit. Cum adulteros occideris, necesse habes | |
| severum patrem sortiri. Abdico raptorem; necdum dico cuius, hoc certe | |
| dico: rapuisti virginem, pacis faciem turbasti, fecisti propter quod iuste | |
| occidi posses. Adisti me praeterea, et propter te sollicitus fui; quod erat | 7.1 |
| gravissimum, necesse habui rogare. Si rapuisti fratris tui sponsam, non | |
| sufficit severitas; non sum iracundus: non est haec vulgaris libido, sed | |
| incestum. Tu expugnare absentem fratrem ausus es, et fecisti ut | |
| videretur puella parum pudice fecisse. | 5 |
| Quid respondes? Quid dicis? Solent ista sic defendi: 'iuvenis erravi, et | 8.1 |
| amore lapsus sum.' Vis igitur ignoscam? Nihil est gratius inpositam | |
| severitatem personae detrahi. Do vitiis veniam, habes patrem lenem, | |
| mitem, sceleribus ignosco: redde rationem cur nunc tu occideris fratrem. | |
| Quod tantum scelus inveniri potest quod parricidio vindicandum sit? | 9.1 |
| Ubi sunt illa praecepta quibus monebam ut concordes essent fratres? | |
| Parum est dicere, voluisti occidere: potuisti. Non deriguit mens? Non | |
| soluta dextera est? Non obstipuisti propius scelere admoto? | |
| Sed qua causa occidisti? 'Violaverat matrimonium.' Adice 'frater'. | 10.1 |
| Non continget tibi sic agere quasi marito. Tu enim profecto nocens, qui | |
| sponsam abduxisti sic amantem. Nunc intellego quantam iniuriam | |
| fecerim puellae quae coacta est te habere maritum cum altero carere non | |
| posset. Acrius incalescunt ignes legitimi, utique cum inciderunt in rudes | 5 |
| animos. Deprehendisti in adulterio? Si ullus in te pudor est: maritus | |
| fuerat, si per te licuisset. |