IV.ii
Syncerastvs Sátis spectatum est, deos atque homines eius neglegere gratiam, 823
quoí hominí erus est consimilis velut ego habeo hunc huius modi.
neque periurior neque peior alter usquam est gentium, 825
quám erus meus est, neque tam luteus neque tam caeno conlitus.
ita me di ament, vel in lautumiis vel in pistrino mavelim
agere aetatem praepeditus latere forti ferreo,
quam ápud lenonem hunc servitutem colere. quid illuc est genus,
quae illic hominum corruptelae fiunt. di vostram fidem, 830
quodvis genus ibi hominum videas, quasi Acheruntem veneris,
equitem peditem, libertinum, furem an fugitivom velis,
verberatum, vinctum, addictum: quí habet quod det, <ut>ut homo est,
omnia genera recipiuntur; itaque in totis aedibus
tenebrae latebrae, bibitur estur quasi in popina, hau secus. 835
ibi tu videas litteratas fictiles epistulas,
pice signatas, nomina insunt cubitum longis litteris:
ita vinariorum habemus nostrae dilectum domi.
Mil. Omnia edepol mira sunt, nisi erus hunc heredem facit,
nam id quidem, illi, uti meditatur, verba faciet mortuo. 840
et adire lubet hominem et autem nimis eum ausculto lubens.
Sync. Haec quom hic video fieri, crucior: pretiis emptos maxumis,
apud nos expeculiatos servos fieri suis eris.
sed ad postremum nihil apparet: male partum male disperit.
Mil. Proinde habet orationem, quasi ipse sit frugi bonae, 845
qui ipsus hercle ignaviorem potis est facere Ignaviam.
Sync. Nunc domum haec ab aede Veneris refero vasa, ubi hostiis
erus nequivit propitiare Venerem suo festo die.
Mil. Lepidam Venerem. Sync. Nam meretrices nostrae primis hostiis
Venerem placavere extemplo. Mil. O lepidam Venerem denuo. 850
Sync. Nunc domum ibo. Mil. Heus, Synceraste. Sync. Syncerastum qui vocat?
M. Tuos amicus. S. Haud amice facis, qui cum onere offers moram.
Mil. At ob hanc moram tibi reddam operam úbi voles, ubi iusseris.
habe rem pactam. S. Si futurumst, do tibi operam hanc. M. Quo modo?
Sync. Vt enim ubi mihi vapulandum sit, tu corium sufferas. 855
apage, nesció quid viri sis. Mil. Malus sum. Sync. Tibi sis. Mil. Te volo.
Sync. At onus urget. Mil. At tu appone et respice ad me. Sync. Fecero,
quamquam haud otiumst. Mil. Salvos sis, Synceraste. Sync. O Milphio,
di omnes deaeque ament. Mil. Quemnam hominem? Sync. Nec te nec me, Milphio:
neque erum meum ádeo. Mil. Quém ament igitur? Sync. Aliquem, dignus qui siet. 860
nam nostrorum nemo dignust. Mil. Lepide loquere. Sync. Me decet.
Mil. Quid agis? Sync. Facio quod manufesti moechi haú ferme solent.
Mil. Quid id est? Sync. Refero vasa salva. Mil. Di te et tuom erum perduint.
Sync. Me non perdent; illum ut perdant facere possum, si velim,
meum erum ut perdant, ni mihi metuam, Milphio. Mil. Quid id est? cedo. 865
Sync. Malus es? Mil. Malus sum. Sync. Male mihi est. Mil. Memora, num esse aliter decet?
quid est, quod male sit tibi, quoi domi sit quod edis quod ames adfatim,
neque triobolum ullum amicae das et ductas gratiis?
Sync. Diespiter me sic amabit, Mil. Vt quidem edepol dignus es.
Sync. Vt ego hanc familiam interire cupio. Mil. Adde operam, si cupis. 870
Sync. Sine pennis volare hau facilest: meae alae pennas non habent.
Mil. Nolito edepol devellisse: iam his duobus mensibus
volucres tibi erunt tuae hirquinae. S. I in malam rem. M. I tu atque erus.
Sync. Verum. enim qui hómo eum norit, norit. cito homo pervorti potest.
Mil. Quid iam? Sync. Quasi tu tacitum habere quicquam potis sis. Mil. Rectius 875
tacitas tibi res sistam quam quod dictum est mutae mulieri.
Sync. Animum inducam facile ut tibi istuc credam, ni te noverim.
Mil. Crede audacter meo periclo. Sync. Male credam, et credam tamen.
Mil. Scin tu erum tuom meo ero esse inimicum capitalem? Sync. Scio.
Mil. Propter amorem—Sync. Omnem operam perdis. Mil. Quid iam? Sync. Quia doctum doces. 880
Mil. Quid ergo dubitas quin lubenter tuo ero meus quid possiet
facere faciat male, eius merito? tum autem si quid tu adiuvas,
eo facilius facere poterit. Sync. At ego hoc metuo, Milphio.
M. Quid est quod metuas? S. Dúm ero insidias paritem, ne me perduim.
si erus meus me esse elocutum quoiquam mortali sciat, 885
continuo is me ex Syncerasto Crurifragium fecerit.
Mil. Numquam edepol mortalis quisquam fiet e me certior,
nisi ero meo uni indicasso, atque ei quoque ut ne enuntiet
id esse facinus ex ted ortum. Sync. Male credam, et credam tamen.
sed hoc tu tecum tacitum habeto. Mil. Fide non melius creditur. 890
loquere (locus occasioque est) libere: hic soli sumus.
Sy. Erus si tuos volt facere frugem, meum erum perdet. Mi. Qui id potest?
Sync. Facile. Mil. Fac ergo id facile noscam ego, ut ille possit noscere.
S. Quia Adelphasium, quám erus deamat tuos, ingenuast. M. Quo modo?
Sync. Eodem quo soror illius altera Anterastilis. 895
Mil. Cedo qui id credam. Sync. Quia illas emit in Anactorio parvolas
de praedone Siculo. Mil. Quanti? Sync. Duodeviginti minis,
duas illas et Giddenenem nutricem earum tertiam.
et ille qui eas vendebat dixit se furtivas vendere:
ingenuas Carthagine aibat esse. Mil. Di vostram fidem, 900
nimium lepidum memoras facinus. nam erus meus Agorastocles
ibidem gnatust, inde surptus fere sexennis, postibi
qui eum surrupuit huc devexit meoque ero eum hic vendidit.
is in divitias homo adoptavit hunc, quom diem obiit suom.
Sync. Omnia memoras quo id facilius fiat: manu eas adserat 905
suas popularis liberali causa. Mil. Tacitus tace modo.
Sync. Profecto ad incitas lenonem rediget, si eas abduxerit.
Mil. Quin prius disperibit faxo, quam unam calcem civerit.
ita paratumst. Sync. Ita di faxint, ne apud lenonem hunc serviam.
Mil. Hercle qui meus conlibertus faxo eris, si di volent. 910
Sync. Ita di faxint. numquid aliud me morare, Milphio?
Mil. Valeas beneque ut tibi sit. Sync. Pol istuc tibi et tuost ero in manu.
vale et haec cura clanculum ut sint dicta. Mil. Non dictumst. vale.
S. At enim nihil est, nisi dum calet hoc agitur. M. Lepidu's, quom mones.
et ita hoc fiet. Sync. Proba materies data est, si probum adhibes fabrum. 915
Mil. Potin ut taceas? Sync. Taceo atque abeo.—Mil. Mihi commoditatem creas.
illic hinc abiit. di immortales meum erum servatum volunt
et hunc disperditum lenonem: tantum eum instat exiti.
satine prius quam unumst iniectum telum, iam instat alterum?
ibo intro, haec ut meo ero memorem. nam huc si ante aedes evocem, 920
quae audivistis modo, nunc si eadem híc iterum iterem, inscitiast.
[ero] uni potius intus ero odio, quam hic sim vobis omnibus.—
[di immortales, quanta turba, quanta adventat calamitas
hodie ad hunc lenonem. sed ego nunc est cum me commoror.
ita negotium institutumst, non datur cessatio; 925
nám et hoc docte consulendum, quod modo concreditumst,
et illud autem inserviendumst consilium vernaculum.
remora si sit, qui malam rem mihi det merito fecerit.
nunc intro ibo: dum erus adveniat a foro, opperiar domi.—]