V.ii
Agorastocles Ain tú tibi dixe Syncerastum, Milphio, 961
eas ésse ingenuas ambas surrupticias
Charthaginiensis? Milphio Aio, et, si frugi esse vis,
eas líberali iam adseres causa manu.
nam tuom flagitiumst tuas te popularis pati 965
servire ante oculos, domi quae fuerint liberae.
Han. Pro di immortales, opsecro vostram fidem,
quam orationem hanc aures dulcem devorant.
creta est profecto hórum hominum oratio,
ut mi apsterserunt omnem sorditudinem. 970
Agor. Si ad eam rem testis habeam, faciam quod iubes.
Mil. Quid tu mihi testis? quin tu insistis fortiter?
aliqua Fortuna fuerit adiutrix tibi.
Agor. Incipere multost quam impetrare facilius.
Mil. Sed quae illaec avis est, quae huc cum tunicis advenit? 975
numnam in balineis circumductust pallio?
Agor. Facies quidem edepol Punicast. Mil. Guggast homo.
servos quidem edepol veteres antiquosque habet.
Agor. Qui scis? Mil. Viden homines sarcinatos consequi?
† atque ut opinor digitos in manibus non habent. 980
Agor. Quid iam? Mil. Quia incedunt cum anulatis auribus.
Han. Adibo hosce atque áppellabo Punice.
si respondebunt, Punice pergam loqui;
si non, tum ad horum mores linguam vertero.
Mil. Quid ais tu? écquid commeministi Punice? 985
Agor. Nihil edepol. nam qui scire potui, dic mihi,
qui illim sexennis perierim Carthagine?
Han. Pro di immortales, plurumi ad illum modum
periere pueri liberi Carthagine.
Mil. Quid ais tu? Agor. Quid vis? Mil. Vin appellem hunc Punice? 990
Agor. An scis? Mil. Nullus me est hodie Poenus Poenior.
Agor. Adi atque appella, quid velit, quid venerit,
qui sit, quoiatis, unde sit: ne parseris.
Mil. Avo. quoiates estis aut quo ex oppido?
Han. Anno byn mytthymballe udradait annech. 995
Agor. Quid ait? Mil. Hannonem se esse ait Carthagine,
Carthaginiensis Mytthumbalis filium.
Han. Avo. Mil. Salutat. Han. Donni. Mil. Doni volt tibi
dare hic nescio quid. audin pollicitarier?
Agor. Saluta hunc rursus Punice verbis meis. 1000
Mil. Avo donni inquit hic tibi verbis suis.
Han. Me har bocca. Mil. Istuc tibi sit potius quam mihi.
Agor. Quid ait? Mil. Miseram esse praedicat buccam sibi.
fortasse medicos nos esse arbitrarier.
Agor. Si <ita> est, nega esse; nolo ego errare hospitem. 1005
Mil. Audin tu? Han. Rufeyn nyccho issam. Agor. Sic volo
profecto vera cuncta huic expedirier.
roga númquid opus sit. Mil. Tu qui zonam non habes,
quid in hanc venistis urbem aút quid quaeritis?
H. Muphursa. A. Quid ait? H. Miuulec hianna. A. Quid venit? 1010
Mil. Non audis? mures Africanos praedicat
in pompam ludis dare se velle aedilibus.
Han. Lech lachanna nilimniichto. Agor. Quid nunc ait?
Mil. Ligulas, canalis ait se advexisse et nuces:
nunc orat, operam ut des sibi, ut ea veneant. 1015
Agor. Mercator credo est. Han. Assam. Mil. Arvinam quidem.
Han. Palu mirga detha. Agor. Milphio, quid nunc ait?
Mil. Palas vendundas sibi ait et mergas datas,
ad messim credo, nisi quid tú aliud sapis.
[ut hortum fodiat atque ut frumentum metat.] 1020
Agor. Quid istuc ad me? Mil. Certiorem te esse volt,
ne quid clam furtim se accepisse censeas.
Han. Mufonnim siccoratim. Mil. Hem, cave sis feceris
quod hic te órat. Agor. Quid ait aut quid orat? expedi.
Mil. Sub cratim ut iubeas se supponi átque eo 1025
lapides imponi multos, ut sese neces.
Han. Gunebbal samem lyryla. Agor. Narra, quid est?
quid ait? Mil. Non hercle nunc quidem quicquam scio.
Hann. At ut scias, nunc dehinc latine iam loquar.
servom hercle te esse oportet et nequam et malum, 1030
hominem peregrinum atque advenam qui inrideas.
Mil. At hercle te hominem et sycophantam et subdolum,
qui huc advenisti nos captatum, migdilix,
bisulci lingua quasi proserpens bestia.
Agor. Maledicta hinc aufer, linguam compescas face. 1035
maledicere huic tu temperabis, si sapis.
meis cónsanguineis nolo te iniuste loqui.
Carthagini ego sum gnatus, ut tu sis sciens.
Han. O mi popularis, salve. Agor. Et tu edepol, quisquis es.
et si quid opus est, quaeso, dic atque impera 1040
popularitatis causa. Han. Habeo gratiam.
[verum ego hic hospitium hábeo: Antidamae filium
quaero (commostra si novisti) Agorastoclem.]
sed ecquem ádulescentem tu hic novisti Agorastoclem?
Agor. Siquidem Ántidamai quaeris ádoptaticium, 1045
ego sum ipsus quem tu quaeris. Han. Hem, quid ego audio?
Agor. Antidamae gnatum me esse. Han. Sí itast, tesseram
conferre si vis hospitalem, eccam attuli.
Agor. Agedum huc ostende. est par probe, quam habeo domi.
Han. O mi hospes, salve multum. nam mihi tuos pater 1050
patritus † ergo hospes Antidamas fuit.
haec mi hospitalis tessera cum illo fuit.
Agor. Ergo hic apud me hospitium tibi praebebitur.
nam haúd repudio hospitium neque Carthaginem,
unde súm oriundus. Han. Di dent tibi omnes quae velis. 1055
quid ais? qui potuit fieri, ut Carthagini
gnatus sis? hic autem habuisti Aetolum patrem.
Agor. Surruptus sum illinc. hic me Antidama hospes tuos
emit, et is me sibi adoptavit filium.
Han. Demarcho item ipse fuit adoptaticius. 1060
sed mitto de illoc, ad te redeo. dic mihi,
ecquid meministi tuom parentum nomina,
patris atque matris? Agor. Memini. Han. Memoradum mihi,
si novi forte aut si sunt cognati mihi.
Agor. Ampsigura mater mihi fuit, Iahon pater. 1065
Han. Patrem atque matrem viverent vellem tibi.
Agor. An mortui sunt? Han. Factum, quod aegre tuli. †
nam mihi sobrina Ampsigura tua mater fuit;
pater tuos, is erat frater patruelis meus,
et is me heredem fecit, quom suom obiit diem, 1070
quo me privatum aégre patior mortuo.
sed sí ita est, ut tu sis Iahonis filius,
signum esse oportet in manu laeva tibi,
ludenti puero quod memordit simia.
ostende, inspiciam. <Agor. Em ostendo.> Han. Aperi. audi atque ades: 1075
* * * 1075a
Agor. Mi patrue, salve. Han. Ét tu salve, Agorastocles. 1076
iterum mihi gnatus videor, quom te repperi.
Mil. Pol istám rem vobis bene evenisse gaudeo.
sed te moneri num nevis? Han. Sane volo.
Mil. Paterna oportet filio reddi bona. 1080
aequomst habere hunc bona quae possedit pater.
Han. Haud postulo aliter: restituentur omnia;
suam síbi rem salvam sistam, si illo advenerit.
Mil. Facito sis reddas, etsi hic habitabit, tamen.
Han. Quin mea quoque iste habebit, si quid me fuat. 1085
Mil. Festivom facinus venit mi in mentem modo.
Han. Quid id est? Mil. Tua opus est opera. Han. Dic mihi quid lubet:
profecto uteris, ut voles, operam meam.
quid est negoti? Mil. Potin tu fieri subdolus?
Han. Inimico possum, amico ínsipientia est. 1090
Mil. Inimicus hercle est huius. Han. Male faxim lubens.
Mil. Amat ab lenone hic. Han. Facere sapienter puto.
Mil. Leno hic habitat vicinus. Han. Male faxim lubens.
Mil. Ei duae puellae sunt meretrices servolae
sorores: earum hic alteram efflictim perit, 1095
neque eam incestavit umquam. Han. Acerba amatiost.
Mil. Hunc leno ludificatur. Han. Suom quaestum colit.
Mil. Hic illi malam rem dare volt. Han. Frugist, si id facit.
Mil. Nunc hoc consilium capio et hanc fabricam apparo,
ut te allegemus, filias dicas tuas 1100
surruptasque esse parvolas Carthagine *
manu líberali causa ámbas adseras,
quasi filiae tuae sint. iamne intellegis?
Han. Intellego hercle. nam mihi item gnatae duae
cum nutrice una sunt surruptae parvolae. 1105
Mil. Lepide hercle adsimulas. iam in principio id mihi placet.
Han. Pol magis quam vellem. Mil. Eu hércle mortalem catum,
* malum crudumque, estolidum et subdolum.
ut adflet, quo illud gestu faciat facilius.
me quoque dolis iam superat architectonem. 1110
Han. Sed earum nutrix qua sit facie, mi expedi.
Mil. Statura hau magna, corpore aquilost. Han. Ipsa east.
Mil. Specie venusta, óre atque oculis pernigris.
Han. Formam quidem hercle verbis depinxti probe.
Mil. Vin eam videre? Han. Filias malo meas. 1115
sed i átque evoca illam; sí eae meae sunt filiae,
si illarum est nutrix, me continuo noverit.
Mil. Heus, ecquis hic est? nuntiate ut prodeat
foras Gíddeneni. est qui illam conventam esse volt.