. . . ṇtibus coepissent
|
178.1
|
. . . lo consule operae
|
|
. . . expugnari pos-
|
|
. . . ịa regio vide-
|
|
. . . ta appella-
|
5
|
. . . <Nonarum, Id>uum, Kalen-
|
|
<darum dies> . . . <n>ovae nuptae
|
|
. . . trum inlucisce-
|
|
. . . <atri hi d>ịes esse iudica-
|
|
<ti sunt, quod quotienscumque Romani du>ces belli ge-
|
10
|
<rendi gratia his diebus supplicaverunt, mal>e rempublicam ges-
|
|
<serunt. . . >
|
|
. . . <Ob praepositio alias> ponitur
|
|
<pro circum, ut cum dicimus urbem> obsideri, ob-
|
|
<vallari> . . . <alias> in vicem praepo-
|
15
|
<sitionis quae est propter, ut ob merita,> ọḅ superatos
|
|
<hostes; unde obsides, qui ob fidem pa>triae praestandam
|
|
<dantur; alias pro ad ponitur, ut Ennius:> "ob Romam noc-
|
|
<tu legiones ducere coepit", et alibi:> "ob Troiam duxit."
|
|
<Oculissimum carissimum. "Oculi>ssimum ostium amicae"
|
20
|
<Plautus in Curculione.> Item <"oculissi>me" dixit, signifi-
|
|
<cans carissime. Idem in Pseu>dolo oculatum pro prae-
|
|
<senti ponit, cum dixit: "Emi>to die caeca hercule
|
|
<olivum, id vendito oculata die."> Idem alibi oculatum Ar-
|
|
<gum> . . . ẹṣṭ. Idem: "pluris est ocu-
|
25
|
<latus testis unus quam auriti decem",> id est qui se vidisse di-
|
|
<cat.> . . . ẹam formam ab oculi ap-
|
|
. . . <Oculitus dicitur, ut fu>nditus, penitus, signifi-
|
|
<catque tam carum esse quam ocu>lum, vel instar
|
|
<oculi esse. Odefacit dicebant> antiqui ab odore,
|
30
|
<pro olfacit> . . . consuetudine . . .
|
|
. . . ut saepe alias, tum in
|
|
hoc quoque libro contentae. Quae vox, ut quibusdam videtur,
|
|
ex Graeca ὀσμῇ tracta est. Octaviae porticus
|
|
duae appellantur, quarum alteram, theatro Marcelli
|
35
|
propiorem, Octavia soror Augusti fecit; alteram the-
|
|
atro Pompei proximam Cn. Octavius Cn. filius, qui fuit
|
|
aedilis curulis, praetor, consul, decemvirum sacris faciendis,
|
|
triumphavitque de rege Perseo navali triumpho: quam
|
|
combustam reficiendam curavit Caesar Augustus.
|
40
|
Ogygia moenia Accius in Diomede appellans
|
|
significat Thebas, quia eam urbem Ogygus condidis-
|
|
se traditur. Occasio, opportunitas temporis ca-
|
|
su quodam provenientis est. Occasus, interitus, vel so-
|
|
lis, cum decidit a superis infra terras; quo vocabulo
|
45
|
Ennius pro occasione est usus in lib. II: "hic occasus
|
|
datus est, at Horatius inclutus saltu." Item in lib. V:
|
|
"inicit inritatus, tenet occasus, iuvat res." Item
|
|
in lib. VIII: "aut occasus ubi, tempusve audere
|
|
repressit." Occisum a necato distingui quidam, quod
|
50
|
alterum a caedendo atque ictu fieri dicunt, alte-
|
|
rum sine ictu. Itaque in Numae Pompili regis le-
|
|
gibus scriptum esse: "si hominem fulminibus occisit,
|
|
ne supra genua tollito." Et alibi: "homo si ful-
|
|
mine occisus est, ei iusta nulla fieri oportet."
|
55
|
October equus appellatur, qui in campo Martio men-
|
|
se Octobri immolatur quotannis Marti, bigarum
|
|
victricum dexterior. De cuius capite non levis con-
|
|
tentio solebat esse inter Suburaneses, et Sacra-
|
|
vienses, ut hi in regiae pariete, illi ad turrim
|
60
|
Mamiliam id figerent; eiusdemque coda tanta ce-
|
|
leritate perfertur in regiam, ut ex ea sanguis de-
|
|
stillet in focum, participandae rei divinae gratia.
|
|
Quem hostiae loco quidam Marti bellico deo sacrari
|
|
dicunt, non ut vulgus putat, quia velut supplicium
|
65
|
de eo sumatur, quod Romani Ilio sunt oriundi, et Troia-
|
181.1
|
ni ita effigie in equi sint capti. Multis autem genti-
|
|
bus equum hostiarum numero haberi testimonio sunt
|
|
Lacedaemoni, qui in monte Taygeto equum ventis
|
|
immolant, ibidemque adolent, ut eorum flatu cinis
|
5
|
eius per finis quam latissime differatur. Et Sallenti-
|
|
ni, aput quos Menzanae Iovi dicatus vivos coni-
|
|
citur in ignem. Et Rhodi, qui quotannis quadrigas soli
|
|
consecratas in mare iaciunt, quod is tali curricu-
|
|
lo fertur circumvehi mundum. Occedamus Plautus
|
10
|
ponit pro contra cedamus, cum plurimae aliae praeposi-
|
|
tiones familiariores huic verbo sint. Occen-
|
|
tassint antiqui dicebant quod nunc convicium fe-
|
|
cerint dicimus, quod id clare et cum quodam canore fit,
|
|
ut procul exaudiri possit. Quod turpe habetur, quia non
|
15
|
sine causa fieri putatur. Inde cantilenam dici que-
|
|
rellam, non cantus iucunditatem, puto. Ocrem
|
|
antiqui, ut Ateius Philologus in libro Glosematorum
|
|
refert, montem confragosum vocabant, ut aput
|
|
Livium: "Sed qui sunt hi, qui ascendunt altum ocrim?" et:
|
20
|
"celsosque ocris arvaque putria, et mare magnum." <et>:
|
|
"Namque Taenari celsos ocris." et: "haut ut quem Chiro
|
|
in Pelio docuit ocri." unde fortasse etiam ocreae
|
|
sint dictae inaequaliter tuberatae. Occare, et
|
|
occatorem Verrius putat dictum ab occaedendo,
|
25
|
quod caedat grandis globos terrae: cum Cicero venustis-
|
|
sime dicat ab occaecando fruges satas. Ocius
|
|
secundae collationis, et deinde tertiae ocissime fre-
|
|
quentata sunt. †Alii dictas nostros† tracta ex Grae-
|
|
co, id est ὠκέως, cuius prima significatio, ex qua pro-
|
30
|
cedere in comparationem debet, apud nos non est,
|
|
tertiae vero conlationis, cuius †maiora† exempla sunt,
|
|
auctor est Plautus in Neruolaria: "ocissime nos li-
|
|
beri possimus fier<i> . . .
|
|
quicquam ocissi<me> . . . <Coe->
|
35
|
lius historiarum <libro> . . .
|
|
tantur ocissimụ<m> . . . <Aelius>
|
|
Lamia apud . . .
|
|
Lamiam oport . . .
|
|
Ocimum, Graecum <et a celeritate nascendi est dictum.>
|
40
|
Occupaticius <ager> . . . <desertus>
|
|
a cultoribus fre . . . <occupa->
|
|
ri coeptus. quod in . . .
|
|
Nam cum Hanni<bal> . . .
|
|
bene meri<ti> . . .
|
45
|
atque eorum agr . . .
|
|
tamquam ex ho . . .
|
|
nandos pub<lice> . . .
|
|
diret commu . . .
|
|
est a privatis, . . .
|
50
|
accepissent, . . . <Orchitin Ateius>
|
|
Philologus in ḷ . . . <ait esse genus oleae>
|
|
ductum ex graeco, quod <testiculorum sit instar magni->
|
|
tudinis, itaque u . . .
|
|
to grandior. Orc<hestra> . . .
|
55
|
antea, qui nunc pla . . .
|
|
non admittebantur . . .
|
|
rim dum fabulae ex . . .
|
|
explicari non potera . . .
|
|
tabant, quo aequiore . . .
|
60
|
nomen duceret. <Orca genus marinae beluae>
|
|
maximum dicitur a<d cuius similitudinem>
|
|
vasa quoque ficar<ia orcae dicuntur; sunt enim te->
|
|
retia, atque infor<mi specie.> . . .
|
|
male et ante . . .
|
65
|
quantae ne . . .
|
|
<Oriri nasci vel surgere.> Orba apud poe-
|
182.1
|
<tas significatur privata aliqua> persona cara: apud
|
|
<oratores, quae patrem> . . . e . . . ut Ser.
|
|
<Sulpicius ait, quae filios> . . . ulos orba est
|
|
. . . tris est ante
|
5
|
. . . <G>allus Aelius
|
|
. . . ọ
|
|
. . . stantior
|
|
. . . in eo libro
|
|
. . . significatu
|
10
|
. . . pụella sine
|
|
. . . ciṣ sacrae
|
|
. . . a nupta
|
|
. . . cui fuisset
|
|
. . . Cornificius in
|
15
|
. . . tor Hyginus
|
|
. . . quia miserunt
|
|
. . . ịṭạque nocros†
|
|
. . . se. Orty-
|
|
<gia> . . . <qu>ae nunc Delos.
|
20
|
<Orbius clivus videtur appella>tus esse ab orbibus.
|
|
. . . <Tulli>a, filia Ser.
|
|
<Tulli regis et cum ea L. Tarqui>nius Superbus ge-
|
|
<ner> . . . averat tende-
|
|
. . . <po>ssessionem coe-
|
25
|
. . . s quod pro-
|
|
. . . m ducere, unde
|
|
<Orbius ab ipsis his orbibus> appellatus est.
|
|
<Oratores ex Graeco ἀρητῆρ>ες dictos exi-
|
|
<stimant> . . . gentes qui missi
|
30
|
. . . <m>ạgistratus populo Romano
|
|
. . . <solerent> ἀρᾶσθαι,
|
|
<id est testari> . . . ẹṣṭ ab aequitate
|
|
eos nostri alii pro legatis appellant, ut Cato in ea
|
|
quam scripsit de suis virtutibus contra Thermum:
|
35
|
"M. Fulvio consuli legatus sum in Aetoliam, propterea
|
|
quod ex Aetolia conplures venerant: Aetolos pacem
|
|
velle: de ea re oratores Romam profectos." et in
|
|
Originum lib. I: "propter id bellum coepit.
|
|
Cloelius praetor Albanus oratores misit Romam
|
40
|
cum . . ." Alias pro †decretoribus†, ut Teren-
|
|
tius: "orator venio, facite exorator sim." item et Afra-
|
|
nius in Emancipato: "sic est orator, si quod oritur
|
|
tale." Alias pro disertis et eloquentibus, ab eo quod
|
|
antiqui orare dicebant pro agere: ob quam cau-
|
45
|
sam orationes quoque eorum vocantur. Orata ge-
|
|
nus piscis appellatur a colore auri, quod rustici
|
|
orum dicebant, ut auriculas, oriculas. itaque Ser-
|
|
gium quoque quendam praedivitem, quod et duobus anu-
|
|
lis aureis, et grandibus uteretur, Oratam dicunt
|
50
|
esse appellatum. Orae extremae partes ter-
|
|
rarum, id est maritimae dicuntur, unde et vestimen-
|
|
torum extremae partes, quae quidem et primae dici
|
|
possunt. Caecilius in Aethrione usus est pro ini-
|
|
tio rei, cum ait: "oram reperire nullam quam
|
55
|
expediam, queo." Oreae, freni quod ori inseruntur.
|
|
Titinius in Setina: "et si tacebit, tamen gaude-
|
|
bit sibi promitti oreas" ẹṭ Naevius in Hariolo: "De-
|
|
prandi autem leoni s<i> obdas oreas." Cato Originum
|
|
lib. III: "equos respondit: oreas mihi inde, tibi
|
60
|
cape flagellum." Coelius pro se apud populum: "e-
|
|
quusque mihi sub feminibus occisus erat, oreas
|
|
detraho inspectante L. Stertinio." Oreos
|
|
Liber pater, et Oreades Nymphae appellantur,
|
|
quod in montibus frequenter apparent. Ordi-
|
65
|
narium hominem Oppius ait dici solitum scurram
|
|
et improbum, qui assidue in litibus moraretur:
|
185.1
|
ob eamque causam in ordine staret adeuntium
|
|
praetorem. At Aelius Stilo, qui minime ordine
|
|
viveret. . . <Cato> in ea oratione, quam scribit de
|
|
suis virtutibus contra Thermum: "Quid mihi
|
5
|
fieret, si non ego stipendia [in ordine] omnia or-
|
|
dinarius meruissem semper?" Sunt quidam eti-
|
|
am, qui manipularem, . . . quia infimi sit ordinis,
|
|
appellatum credant ordinarium. Ornatus dicitur,
|
|
et bonis artibus instructus, et honores adeptus a
|
10
|
populo: etiam bene aptus, ut miles aut gladiator;
|
|
et acturus fabulas. Atque etiam ornatus dicitur cultus
|
|
ipse, quo quis ornatur, ut cum dicimus aliquem
|
|
tragico vel comico ornatu prodire . . .
|
|
. . .
|
15
|
. . .
|
|
. . .
|
|
Orestiades nymphae montium cultrices.
|
|
Ordo sacerdotum aestimatur deorum <ordine, ut deus>
|
|
maximus quisque. Maximus videtur Rex, dein Dialis,
|
20
|
post hunc Martialis, quarto loco Quirinalis, quinto
|
|
pontifex maximus. Itaque in soliis Rex supra om-
|
|
nis accumbat licet; Dialis supra Martialem, et
|
|
Quirinalem; Martialis supra proximum; omnes
|
|
item supra pontificem. Rex, quia potentissi-
|
25
|
mus: Dialis, quia universi mundi sacerdos, qui
|
|
appellatur Dium; Martialis, quod Mars condito-
|
|
ris urbis parens; Quirinalis, socio imperii Roma-
|
|
ni Curibus ascito Quirino; pontifex maximus, quod
|
|
iudex atque arbiter habetur rerum divinarum huma-
|
30
|
narumque. Ordiri est rei principium facere, unde
|
|
et togae vocantur exordia[e]. Opaca vocantur umbro-
|
|
sa. Opalia dies festi, quibus supplicatur Opi,
|
|
appellantur; quorum alter . . .
|
|
<Obnubit> . . .
|
35
|
<Oppidum> . . .
|
|
<Oppido> . . .
|
|
<Opiter> . . .
|
|
<Opitulus> . . .
|
|
<Obturare> . . .
|
40
|
<Optio> . . .
|
|
<Obtestatio> . . .
|
|
<Obices> . . .
|
186.1
|
<Obbrutuit> . . .
|
|
<Obambulare> . . .
|
|
<Obrogare> . . .
|
|
<Obacerare> . . .
|
5
|
<Oblitteratum> . . .
|
|
<Obprobrare> . . .
|
|
<Obacerbat> . . .
|
|
<Oblucuviasse> . . .
|
|
<Oboedire> . . .
|
10
|
<Obperiri> . . .
|
|
<Obtrectat> . . .
|
|
Optutu, quasi optuitu, a verbo, quod est tuor;
|
|
et significat video. Optatam hostiam, alii
|
|
optimam, appellant eam, quam aedilis tribus con-
|
15
|
stitutis hostiis optat, quam immolari velit. Opi-
|
|
ma spolia dicuntur originem quidem trahentia ab
|
|
Ope Saturni uxore; quod ipse agrorum cultor habetur,
|
|
nominatus a satu, tenensque falcem effingitur,
|
|
quae est insigne agricolae. Itaque illa quoque co-
|
20
|
gnominatur Consiva, et esse existimatur terra. Ideoque
|
|
in Regia colitur a populo Romano quia omnes opes
|
|
humano generi terra tribuat; ergo et opulenti dicun-
|
|
tur terrestribus rebus copiosi; et hostiae opimae
|
|
praecipue pingues; et opima magnifica et ampla.
|
25
|
Unde spolia quoque, quae dux populi Romani duci hostium
|
|
detraxit; quorum tanta raritas est, ut intra an-
|
|
nos paulo . . .
|
|
trina contigerint nomini Romano: una, quae Ro-
|
189.1
|
mulus de Acrone; altera, quae [consul] Cossus Cor-
|
|
nelius de Tolumnio; tertia, quae M. Marcellus
|
|
<Iovi Feretrio de> Viridomaro fixerunt. M. Varro ait
|
|
opima spolia esse, etiam si manipularis miles detrax-
|
5
|
erit, dummodo duci hostium . . .
|
|
. . .
|
|
non sint ad aedem Iovis Feretri poni, testimonio
|
|
esse libros pontificum; in quibus sit: Pro pri-
|
|
mis spoliis bove, pro secundis solitaurilibus,
|
10
|
pro tertiis agno publice fieri debere; esse etiam
|
|
Pompili regis legem opimorum spoliorum talem:
|
|
"Cuius auspicio classe procincta opima spo-
|
|
lia capiuntur, Iovi Feretrio darier oporteat, et
|
|
bovem caedito, qui cepit aeris CC<C> . . . Secunda spolia,
|
15
|
in Martis ara in campo solitaurilia utra
|
|
voluerit caedito . . . Tertia spolia, Ianui Quirino a-
|
|
gnum marem caedito, C qui ceperit ex aere
|
|
dato. Cuius auspicio capta, dis piaculum dato."
|
|
<Ops dea> . . . huius aedis lex nulla extat; neque
|
20
|
templum habeat, necne scitur. "Ut qui optima lege
|
|
fuerint" adici solet, cum quidam magistratus
|
|
creantur . . .
|
|
Obscum duas diversas et contrarias significatio-
|
|
nes habet. Nam Cloatius putat eo vocabulo si-
|
25
|
gnificari sacrum, quo etiam leges sacratae obscatae
|
|
dicantur; et in omnibus fere antiquis commenta-
|
|
riis scribitur Opicum pro Obsco, ut in Titi[n]ni fabula
|
|
Quinto: "Qui Obsce et Volsce fabulantur, nam
|
|
Latine nesciunt." A quo etiam verba impudentia e-
|
30
|
lata appellantur obscena, quia frequentissimus fuit
|
|
usus Oscis libidinum spurcarum. Sed eodem
|
|
etiam nomine appellatur locus in agro Veienti,
|
|
quo frui soliti produntur augures Roma-
|
|
ni. Obigitat antiqui dicebant, pro ante agi-
|
35
|
tat, ut obambulare.
|
|
Obinunt, obeunt. Obiurare <iureiurando obstringere>,
|
|
ut est in . . .
|
|
Penthesilea: "Formidabant obiurare." . .
|
|
<Obitu> antiqui pro aditu ponebant . . .
|
40
|
<Opiparum> . . .
|
|
<Obescit> . . .
|
|
<Obferumenta> . . .
|
|
<Obsecrare> . . .
|
|
<Obesus> . . .
|
45
|
<Opertat> . . .
|
190.1
|
<Obnoxius> . . .
|
|
<Opilio> . . .
|
|
<Opunculo> . . .
|
|
<Obpuviat> . . .
|
5
|
<Obdere> . . .
|
|
. . .
|
|
Ob vos sacro, in quibusdam precationibus est,
|
|
pro vos obsecro, ut sub vos placo, pro supplico.
|
|
Opportune dicitur ab eo, quod navigantibus
|
10
|
maxime utiles optatique sunt portus. <Obher->
|
|
bescere, herbam increscere.
|
|
Oboritur, agnascitur; nam praepositionem ob, pro
|
|
ad, solitam poni, testis hic versus: "Tan-
|
|
tum gaudium oboriri ex tumultu maximo." et En-
|
15
|
nius: "Ob Romam noctu legiones ducere
|
|
coepit." Obnectere, obligare, maxime in nuptiis fre-
|
|
quens est. Observasse dicitur, qui observat, quid
|
|
cuiusque causa facere debeat. Ita quod is obser-
|
|
vat, coluisse aliquem dicitur. Ommentans,
|
20
|
<Livius> in Odyssea, cum ait: "In Pylum devenies,
|
|
aut ubi ommentans", significat obmanens, sed ea
|
|
significatione, qua saepe fieri dicitur, id enim
|
|
est mantare. Ops antiqui dicebant, quem
|
|
nunc opulentum, ut testimonio est, non solum ei
|
25
|
contrarium inops . . . " . . concedit,
|
|
ego egens exortus sum." Obsidionalis
|
|
corona est [ea], quae datur imperatori ei, qui ob-
|
|
sidione liberavit ab hostibus obsessos. Ea fit ex
|
|
gramine viridi fere ex eo loco decerpto, in quo e-
|
30
|
rant inclusi. Herbam autem victoriae signum
|
|
fuisse apud antiquos aliquot exemplis do-
|
|
cuimus. Quae corona magnae auctoritatis
|
|
fuit. Nam et P. Decio datae duae sunt: una,
|
|
ab exercitu universo; altera, ab is qui fuerunt
|
35
|
in praesidio obsessi; et L. Sicinio Dentato, qui A-
|
|
chilles Romae existimatus est; ac fertur centies
|
|
et vicies pro republica depugnasse, coronis donatus
|
|
XXVI, in his aureis VIII, civicis XIIII, murali-
|
|
bus tribus, obsidionali una. Inter obsidionalem et
|
193.1
|
civicam hoc interesse quod altera singularis salutis
|
|
signum est; altera diversorum civium servatorum.
|
|
Obstitum Cloatius et Aelius Stilo esse aiunt
|
|
violatum attactumque de caelo. Cincius . . . cum
|
5
|
qui deo deaeque obstiterit, id est qui viderit,
|
|
quod videri nefas esset. Obstinato, obfirmato, per-
|
|
severanti, ut tenere possit, ut Pacuvius: "obstina-
|
|
ti exorsus"; ut Accius in Amphitruone: "aut tam ob-
|
|
stinato animo confisus tuo." Cato in Q. Ther-
|
10
|
mum de X hominibus: "Rumorem, famam floc-
|
|
ci fecit <inter>cutibus stupris obstinatus, insignibus
|
|
flagitiis." Naevius in Lycurgo: "Vos qui astatis
|
|
obstinati." "Obstrudant, obsatullent", ab avide truden-
|
|
do in gulam, non sumendo cibum. Unde et
|
15
|
obstrudulentum . . .
|
|
dixit Titinius: "Obstrudulenti aliquid, quod pec-
|
|
tam sedens, aut lucu[l]entaster, aut forma-
|
|
ster frigidus." Obsidium tanquam praesi-
|
|
dium, subsidium, recte dicitur. cuius etiam
|
20
|
auctor C. Laelius pro se apud populum: "Ut in
|
|
nobis terra marique simul obsidium facerent."
|
|
Et Sallustius historiarum I: "Magnis operibus
|
|
perfectis obsidium coepit per L. Catilinam
|
|
legatum." Obstipum, oblicum. Ennius lib. XVI:
|
25
|
"Montibus obstipis obstantibus, unde oritur
|
|
nox"; et in lib. VIII: "Amplius exaugere obstipo
|
|
lumine solis." Caecilius in Imbris: "Resupina obsti-
|
|
po capitulo sibi ventum facere tunicula." Lucretius:
|
|
"Omnia mendose fieri, atque obstipa necesse
|
30
|
est." Obsalutare, offerre salutandi gratia dicebant
|
|
antiqui, ut consalutare, persalutare.
|
|
<Obsequela> . . .
|
|
<Oleagineis> . . .
|
|
<Olentica> . . .
|
35
|
<Olivetam> . . .
|
|
<Officiosus> . . .
|
|
<Offucias> . . .
|
|
<Offucare> . . .
|
|
<Offectores> . . .
|
40
|
<Oxime> . . .
|
194.1
|
<Oenigenos> . . .
|
|
<Oestrum> . . .
|
|
<Omen> . . .
|
|
<Ovem> . . .
|
5
|
<Ovantes> . . .
|
|
<Ovalis corona> . . .
|
|
Obvaricator dicebatur, qui cuipiam occurrebat,
|
|
quo minus rectum iter conficeret. Oufen-
|
|
tinae tribus initio causa fuit nomen flu-
|
10
|
minis Ofens, quod est in agro Privernate ma-
|
|
re intra et Tarracinam. Lucilius: "Priverno
|
|
Oufentina venit, fluvioque Ofente." Postea
|
|
deinde a censoribus alii quoque diversarum
|
|
civitatum eidem tribui sunt adscripti. Os-
|
15
|
cillum Santra dici ait, quod oscellant, id est
|
|
inclinent, praecipitesque afferantur. Oscillantes,
|
|
ait Cornificius, ab eo quod os celare sint so-
|
|
liti personis propter verecundiam, qui eo genere
|
|
lusus utebantur. Causa autem eius iactationis
|
20
|
proditur . . . Latinus rex, qui praelio, quod ei[s]
|
|
fuit adversus Mezentium, Caeritum regem,
|
|
nusquam apparuerit, iudicatusque sit Iup-
|
|
piter factus Latiaris. Itaque †scit eius dies†
|
|
feriatos liberos servosque requirere eum non so-
|
25
|
lum in terris, sed etiam qua vide[n]tur caelum
|
|
posse adiri per oscillationem, velut imaginem
|
|
quandam vitae humanae, in qua altissima
|
|
interdum <ad infima>, infima ad summum efferuntur.
|
|
Atque ideo memoriam quoque redintegrari initio
|
30
|
acceptae vitae per motus cunarum lactisque ali-
|
|
mentum, quia per eos dies feriarum et oscillis mo-
|
|
veantur, et lactata potione utantur. Nec desunt qui
|
|
exemplum Graecorum secutos putent Ital[ic]os, quod illi
|
|
quoque, iniuria interfecto Icaro, <cum> Erigone filia eius do-
|
35
|
lore inpulsa suspendio perisset, per simulationem
|
|
. . . Ostentum non solum pro por-
|
|
tento poni solere, sed etiam participialiter
|
|
<pro ostentato> . . . testimonio est Pacuvius
|
|
in Medo: "Atque eccum in ipso tempore ostentum
|
40
|
senem." Et Accius in Bacchis: "et praesens praesto
|
197.1
|
irrideris nobis . . . stipe
|
|
ultro ostentum obtulit." Oscinum tripudium est,
|
|
quod oris cantu significat quid portendi; cum
|
|
cecinit corvus, cornix, noctua, parra, picus.
|
5
|
Obstinet dicebant antiqui, quod nunc ostendit;
|
|
ut in veteribus carminibus: "Sed iam se caelo ce-
|
|
dens Aurora obstinet suum patrem." Oscines
|
|
aves Ap. Claudius esse ait, quae ore canentes
|
|
faciant auspicium, ut corvus, cornix, noctua:
|
10
|
alites, quae alis ac volatu; ut buteo, sanqualis,
|
|
aquila, inmusulus, vulturius: †picam aut†
|
|
Martius Feroniusque et parra et in oscini-
|
|
bus, et in alitibus habentur. Ostiam urbem
|
|
ad exitum Tiberis in mare fluentis Ancus
|
15
|
Martius rex condidisse, et feminino appel-
|
|
lasse vocabulo fertur: quod sive ad urbem, sive
|
|
ad coloniam, quae postea condita est, refertur,
|
|
[Quod] neutrum certe plura . . .
|
|
ferri non debet. Osculana pugna in prover-
|
20
|
bio [est], quo significabatur victos vincere, quia in
|
|
eadem . . . et Valerius Laevinus imperator Romanus
|
|
a Pyrrho erat victus, et brevi eundem re-
|
|
gem devicerat. Sulpicio . . .
|
|
item imperator noster. eius rei meminit
|
25
|
Titinius hoc modo: "Haec quidem quasi
|
|
Osculana pugna est <hau> secus, quia †in†
|
|
fugere polsi hinc spolia colligunt" Significatur
|
|
etiam osculo savium, ut Plautus in Nervo-
|
|
laria: "Osculum sat est osculi mihi <uostri>.
|
30
|
Qui, amabo, mi pater?"; quod inter cognatos, pro-
|
|
pinquosque institutum ab antiquis est, maximeque
|
|
feminas . . .
|
|
<Osorem> . . .
|
|
<Ollic> . . .
|
35
|
<Obiurgatio> . . .
|
|
<Obtrectator> . . .
|
198.1
|
<Obmanens> . . .
|
|
<Offringi> . . .
|
|
Optima lex
|
|
. . . in magistro populi
|
5
|
faciundo, qui vulgo dictator appellatur, quam ple-
|
|
nissimum posset ius eius esse significabatur, ut
|
|
fuit Mani Valerii M. f. †Volusuinae gentis†, qui pri-
|
|
mus magister a populo creatus est. Postquam
|
|
vero provocatio ab eo magistratu ad populum da-
|
10
|
ta est, quae ante non erat, desitum est adici
|
|
"ut optima lege", ut pote imminuto iure priorum
|
|
magistrorum. Originum libros quod inscripsit
|
|
Cato, non satis plenum titulum propositi sui vi-
|
|
detur amplexus, quando praegravant ea, quae
|
15
|
sunt rerum gestarum populi Romani. Optio qui nunc
|
|
dicitur, antea appellabatur accensus. Is adiutor da-
|
|
batur centurioni a tribuno militum. qui ex eo tem-
|
|
pore, <quo optare> quem velint centurionibus permis-
|
|
sum est, etiam nomen ex facto sortitus est. Plau-
|
20
|
tus in Asinaria: "Qua me, qua uxorem, qua tu ser-
|
|
vum Sauream potes, circumduce. aufer: promitto tibi
|
|
non obfuturum, si id effeceris, tibi optionem sumito
|
|
Leonidam." Obsidionem potius dicendum esse, quam
|
|
obsidium, adiuvat nos testimonio suo Ennius in
|
25
|
Telamone cum ait: "Scibas natum ingenuum Aia-
|
|
cem, cui tu obsidionem paras." Item alio loco: "He-
|
|
ctor, qui haud cessat obsidionem obducere." Orare
|
|
antiquos dixisse pro agere, testimonio sunt [quod] et
|
|
oratores, et i qui nunc quidem legati, tunc ve-
|
30
|
ro oratores, quod reipublicae mandatas partis age-
|
|
bant; Ennius quoque cum dixit in lib. I Anna-
|
|
lium: "Face vero quod tecum precibus pater orat."
|
|
Oscos quos dicimus, ait Verrius, Opscos antea dictos,
|
|
teste Ennio, cum dicat: "De muris rem gerit Opscus."
|
35
|
Adicit etiam, quod stupra inconcessae libidinis ob-
|
|
scena dicantur, ab eius gentis consuetudine inducta.
|
|
Quod verum esse non satis adducor, cum apud antiquos
|
|
omnis fere obscena dicta sint, quae mali ominis
|
201.1
|
habebantur, ut illa Virgilii testimonio sunt,
|
|
ut superiorum auctorum exempla referre non sit
|
|
necesse, cum ait: "Harpyias obscenas volucres."
|
|
et: "Obscenamque famem." Ob praepositione antiquos
|
5
|
usos esse pro ad, testis est Ennius, cum ait lib. XIV:
|
|
"Omnes occisi, obcensique in nocte serena"; id est ac-
|
|
censi. Et in Iphigenia: "Acherontem adibo, ubi mortis
|
|
thesauri obiacent." Eiusdem autem generis esse
|
|
ait obferre, obtulit, obcurrit, oblatus, obiectus:
|
10
|
mihi non satis persuadet. Ostentum, quo nunc
|
|
utimur interdum prodigii vice, quin participiali-
|
|
ter quoque dici solitum sit, non dubium facit eti-
|
|
am C. Gracchus de legibus a se promulgatis, cum
|
|
ait: "Quod unum nobis in ostentum, ipsis in usum
|
15
|
adportatur." Occisitantur, saepe occiduntur. Sic
|
|
C. Gracchus pro rostris in P. Popillium: "Homines li-
|
|
beri nunc in oppido occisitantur." Osi sunt, ab odi[o]
|
|
declinasse antiquos testis est C. Gracchus in ea, quae
|
|
est de lege Minucia, cum ait: "Mirum si quid
|
20
|
his iniuriae fit; semper eos osi sunt." Quod nunc
|
|
quoque cum praepositione elatum frequens est, quando
|
|
dicimus [semper] perosi. Ostende, ostendam; ut
|
|
permultis aliis exemplis eius generis manifestum est.
|
|
Optionatus, ut decurionatus, pontificatus dicitur, ut
|
25
|
Cato in ea, quam habuit apud equites; "Maiores seor-
|
|
sum, atque divorsum pretium paravere bonis atque
|
|
strenuis, decurionatus, optionatus, hastas donaticas,
|
|
aliosque honores." Ob os, ad os significat . . .
|
|
Item ut superioribus quoque exemplis testatus est.
|
30
|
Obsonitavere saepe obsonavere. Cato in suasione <ne>
|
|
de lege Orchia derogaretur: "Qui antea obsonitavere,
|
|
postea centenis obsonitavere." Os-
|
|
tentas, saepe ostendis gloriandi causa. Sed et participialiter
|
|
id et dici debet, et dictum est feminino genere.
|
35
|
<Opigenam Iunonem> . . .
|
|
<Oletum> . . .
|
202.1
|
Ovibus duabus multabantur apud antiquos <in> mi-
|
|
noribus delictis, ut in maioribus †ambubus†; nec hunc
|
|
ultra numerum excedebat multatio, quae postea quam
|
|
aere signato uti civitas coepit, pecoraque mul<ta>ticia
|
5
|
incuria corrumpebantur, unde etiam peculatus crimen
|
|
usurpari coeptum est, facta est aestimatio pecoralis multae
|
|
et boves centenis assibus, oves denis aestimatae. Inde
|
|
suprema multa, id est maxima, appellatur tria millia
|
|
aeris. Item vicesis minoribus delictis. Olivetam
|
10
|
antiqui dicebant, cum olea cogebatur: ut messem
|
|
cum frumenta: aut vindemiam cum uvae. Quod
|
|
vocabulum potius frequentari debebat, quam nul-
|
|
lum eius significationis causa haberemus: quam-
|
|
vis quidam olivitatem [m]eam dicant. Op-
|
15
|
pidorum originem optime refert Cicero
|
|
lib. I de gloria, eamque appellationem usurpatio-
|
|
ne[m] appellatam esse existimat, quod opem darent,
|
|
adiciens "ut . . . imitetur ineptias Stoicorum." Orcum
|
|
quem dicimus, ait Verrius ab antiquis dictum
|
20
|
Ur[a]gum, quod et u litterae sonum per o efferebant
|
|
et per c litterae formam nihilominus g usurpabant.
|
|
Sed nihil affert exemplorum, ut ita esse credamus:
|
|
nisi quod is deus nos maxime urgeat. Obmo-
|
|
veto, pro admoveto dicebatur apud antiquos, ut alia,
|
205.1
|
quae supra relata sunt. Offendices ait esse Titius nodos,
|
|
quibus apex retineatur et remittatur. At Veranius
|
|
coriola existimat, quae sint in loris apicis, quibus
|
|
apex retineatur et remittatur, quae ab offendendo
|
5
|
dicantur. Nam cum ad mentum perventum sit,
|
|
offendit mentum. Olvatium Antistius Labeo
|
|
ait esse mensurae genus. Occultum offerre, significat
|
|
sub terram fere ponere. Obiacuisse, ante[a] iacuisse.
|
|