<M. FRONTONIS AD M. ANTONINUM DE ORATIONIBUS>
<Antonino Augusto Fronto>
* * * pauca subnectam fortasse inepta iniqua, 1.1
nam rursus faxo magistrum me experiare. Neque ignoras omnem
hanc magistrorum <manum> vanam prope modum et stolidam
esse: parum eloquentiae <e>t sapientiae nihil. Feres profecto
bona venia veterem potestatem et nomen magistri me usurpantem 5
denuo.
  Fateor enim, quod res est, unam solam posse causam incidere, 2.1
qua causa claudat aliquantum amor erga te meus: si eloquentiam
neglegas. Neglegas tamen vero potius censeo quam prave ex-
colas. Confusam eam ego eloquentiam cata<c>hannae ritu
partim pineis nucibus Catonis, partim Senecae mollibus et fe- 5
briculosis prunuleis insitam, subvertendam censeo radicitus, immo
vero †Plautinotrato† verbo "exradicitus". Neque ignoro copiosum
sententiis et redundantem hominem esse; verum "sententias eius
tolutares video nusquam quadripedo concito cursu tenere, nus-
quam pugnare, nusquam <ma>iestatem studere", ut Laberius ait, 10
dictabolaria, immo dicteria, potius eum quam dicta confingere".
  Itane existimas graviores sententias et eadem de re apud 3.1
Annaeum istum reperturum te quam apud Sergium? 'Sed non
modulatas aeque'. Fateor. 'Neque ita cordaces'. Ita est. 'Neque
ita tinnulas'. Non nego. Quid vero, si prandium idem utriusque
apponatur, adpositas oleas alter digitis prendat, ad os adferat, ut 5
manducandi ius fasque est, ita dentibus subiciat; alter autem oleas
suas in altum iaciat, ore aperto excipiat, exceptas ut calculos prae-
strigiator primoribus labris ostentet? Ea re profecto pueri lau-
dent, convivae delectentur, sed alter pudice pranderit, alter labellis
gesticulatus erit. 10
  'At enim sunt quaedam in libris eius scite dicta, graviter quo- 4.1
que non nulla'. Etiam laminae interdum argentiolae cloacis inveni-
untur; eane re cloacas purgandas redimemus?
  Primum illud in isto genere dicendi vitium turpissimum, quod 5.1
eandem sententiam milliens alio atque alio amictu indutam
referunt. Ut histriones, quom palliolatim saltant, caudam cycni,
capillum Veneris, Furiae flagellum eodem pallio demonstrant, ita
isti unam eandemque sententiam multimodis faciunt: ventilant 5
commutant comvertunt, eadem lacinia salutant, refricant eandem
unam sententiam saepius quam puellae olfactoriae sucina.
  Dicendum est de fortuna aliquid? Omnis ibi Fortunas Anti- 6.1
atis, Praenestinas, respicientis, balnearum etiam Fortunas omnis
cum pennis cum roteis cum gubernaculis reperias.
  Unum exempli causa poetae prohoemium commemorabo, 7.1
poetae eiusdem temporis eiusdemque nominis: fuit aeque Annaeus.
Is initio carminis sui septem primis versibus nihil aliud quam "bella
plus quam civilia" interpretatus est. Nu<mera> replicet quot
sententiis: "Iusque datum sceleri", una sententia est. "In sua 5
victrici conversum viscera", iam haec altera est. "Cognatasque
acies", tertia haec erit. "In commune nefas", quartam numerat.
"Infestisque obvia signa", <accumu>lat quoque quintam. "Sig-
nis, pares aquilas", sexta haec Herculis aerumna. "Et pila mi-
nantia pilis", septima, de Aiacis scuto corium. Annaee, quis finis 10
erit? Aut si nullus finis nec modus servandus est, cur non addis
'et similes lituos'? Addas licet 'et carmina nota tubarum'. Sed
et loricas et conos et enses et balteos et omnem armorum supellec-
tilem sequere.
  Apollonius autem (non enim Homeri prohoemi<oru>m par 8.1
<artificiu>m est) Apollo<niu>s, inquam, qui Argonautas scrip-
sit, quinque rerum capita p<ro>hoemio et implor<ation>e
quattuor versibus nar<rat: "Παλαιγε>ν<έ>ων κλέα φωτῶν", viros qui
navigassent; "οἳ Πόντοιο διὰ στόμα", iter quo navigassent; "βασιλῆος 5
ἐφημοσύνῃ Πελίαο", cuius imperio navigassent; "<χρύσειον με>τὰ
κῶας", cui rei navigassent; "<ἐύζυ>γον ἤλασαν Ἀργώ", navem
qua vecti essent.
  Isti autem tam oratores quam poetae consimile faciunt ut 9.1
quae citharoedi solent: unam aliquam vocalem litteram de Inone
vel de Aedone multis et variis accentibus <can>tare.
  Quid ego verborum sordes et illuvies? ............... 10.1
.......................................... Ibi igitur * * *
et aversantes * * * nare hoc eloquentiae genus * * * rem
laudant * * * quaerit * * * quis istorum * * * pandere * * * apud * * *.
* * * 'oculos convenientes' dixisti. Quis clamor iteratur! Ap- 11.1
paruit enim utrumque verbum quaesitum et inventum; quod ubi
verbum inve<ni>sti, cavere pulchre sciv<isti>. Impedita voce
dicuntur qui balbuttiunt, et contrarium est soluta et expedita voce;
multo melius apparuit 'enodata'. Quaesisse te arbitror ex eodem 5
isto loco quod est ἀπὸ τοῦ ἐναντίου, cum inperfecta vox balbuttien-
tium sit, potuisse dici 'perfectam'. Quae ignoras—delicias orationis
'oculos convenientes' dixisti ......... inprobatur hic locus ab
............................ significatione est, Theodorus ἀπὸ
τοῦ <πολλ>αχῶς λέγεσθαι appellat. Nam convenire et decere et aptum 10
esse et congruere Graeci ἡρμόσθαι appellant.
  Non dubito alia item verba percensuisse; nam straboni oculi 12.1
dispares sunt; potuisse te pares aut impares dicere; disconcinnos
illos, hos concinnos dici potuisse; 'comvenientes' multo melius.
  Dicas fortasse: quid in orationibus meis novicium, quid 13.1
crispulum, quid luscum, quid purpurisso litum aut <t>umi-
<dum aut> pollutum? Nondum quicquam; sed vereor ......
eas promo.................en..................nu...........
.....unt. 5
  Laudo Censoris factum, qui ludos talarios prohibuit, quod 14.1
semet ipsum diceret, cum ea praeteriret, difficile dignitati servire,
quin ad modum crotali aut cymbali pedem poneret. Tum praeterea
multa sunt in isto genere dicendi sinceris similia, nisi quis dili-
genter examinat. "Iusque datum sceleri", M. Annaeus ait; contra 5
Sallustius: "Omne ius in validioribus esse".
  Gallicanus quidam declamator, cum Macedones deliberarent 15.1
Alexandro morbo mortuo, an et Babylonem perverte<re>nt:
"Quid si operas conduc<iti>s leones?" inquit. Is<te> et super-
be: "Factum est"; eod<e>m hoc ve<r>bo Enni: "Vobis lustra-
<tis>", exclamavit, "factum est, factum est opus inex<supe>- 5
rabile: Tiberis est, Tusce, Tiberis, quem iubes cludi; Tiber amnis
et dominus et fluentium circa regnator undarum". Ennius: "Pos
aquam consistit isti fluvius, qui omnibus princeps, qui sub ovilia",
ait.
  Peritia opus est ut vestem interpolem a sincera discernas. 16.1
Itaque tutissimum est lectionibus eius modi abstinere. Facilis ad
lubrica lapsus est.
  Unum edictum tuum memini m<e> animadvertisse, 17.1
q<uo> pe<r>iculose scripseris <v>el indigna defecto aliquo
libro; huius edicti initiu<m est>: "Fl<o>rere in suis ac<ti>-
bus inlibatam iuventutem". Quid hoc est, Marce? Hoc nempe
dicere vis, cupere te Italica oppida frequentari copia iuniorum. 5
Quid in primo versu et verbo primo facit 'florere'? Quid signi-
ficat 'inlibatam iuventutem'? Quid sibi volunt ambitus isti et
circumitiones? Alia quoque eodem edicto sunt eius modi. Rever-
tere potius ad verba apta et propria et suo suco imbuta. Scabies
porrigo ex eius modi libris concipitur. Monetam illam veterem 10
sectator. Plumbei nummei et cuiusce modi adulterini in istis re-
centibus nummis saepius inveniuntur quam in vetustis, quibus
signatus est Perperna, arte factis pristina.
  Quid igitur? Non malim mihi nummum Antonini aut Com- 18.1
modi aut Pii? Polluta et contaminata et varia et maculosa
maculosioraque quam nutricis pallium. Omni ergo ..et...
opera, si possit ...... linguam communem reddas; verbum ali-
quod adquiras non fictum a te (nam id quidem absurdum est), 5
sed usurpatum concinnius aut congruentius aut accommodatius.
  "T<a>ntum antiquitatis curaeque pro Italica gente maiori- 19.1
bus fuit", Sallustius ait. Antiquitatis verbum usitatum, sed nus-
quam isto sensu usurpatum neque ideo probe placitum. Nam volgo
dicitur, quod potius sit, antiquius esse; inde antiquitas a Sallustio
derivata, et quoniam minus clarum quod et minus usitatum ver- 5
bum est, insequenti verbo interpretatus est: "antiquitatis curae-
que".
  Hoc modo * * * municipes sacrorum * * * actus * * * quid vero 20.1
te impulit, ut * * * 'vetustas curaque' iterares? * * * vale * * * poculum * * *
* * * In ore plebis ad hoc pervolgatum est usque hoc genus verborum;
Accius, Plautus, Sallustius saepe numero, etiam raro Tullius
<adhibet>. * * * dere rem * * * le <q>uae reno * * * de vire * * * 5