| Id facinus post conditam urbem luctuosissimum foe- | 3.72.1 |
| dissimumque rei publicae populi Romani accidit, nullo ex- | |
| terno hoste, propitiis, si per mores nostros liceret, deis, sedem | |
| Iovis Optimi Maximi auspicato a maioribus pignus imperii | |
| conditam, quam non Porsenna dedita urbe neque Galli capta | 5 |
| temerare potuissent, furore principum excindi. arserat et | |
| ante Capitolium civili bello, sed fraude privata: nunc palam | |
| obsessum, palam incensum, quibus armorum causis? quo | |
| tantae cladis pretio stetit? pro patria bellavimus? voverat | |
| Tarquinius Priscus rex bello Sabino, ieceratque fundamenta | 10 |
| spe magis futurae magnitudinis quam quo modicae adhuc | |
| populi Romani res sufficerent. mox Servius Tullius sociorum | |
| studio, dein Tarquinius Superbus capta Suessa Pometia ho- | |
| stium spoliis extruxere. sed gloria operis libertati reservata: | |
| pulsis regibus Horatius Pulvillus iterum consul dedicavit ea | 15 |
| magnificentia quam immensae postea populi Romani opes | |
| ornarent potius quam augerent. isdem rursus vestigiis situm | |
| est, postquam interiecto quadringentorum quindecim anno- | |
| rum spatio L. Scipione C. Norbano consulibus flagraverat. | |
| curam victor Sulla suscepit, neque tamen dedicavit: hoc | 20 |
| solum felicitati eius negatum. Lutatii Catuli nomen inter tanta | |
| Caesarum opera usque ad Vitellium mansit. ea tunc aedes | |
| cremabatur. |