De Adverbio et Praepositionibus Excerpta
|
|
Per c, cum adverbium erit temporis, ut 'cum venerit loquemur',
|
29.3
|
'cum voles ibimus', 'cum petieris feres'. alii sic: quotiens u sequitur,
|
|
q ponendum, ut per qu <et> o litteram <scribamus> quom et quoius quoi;
|
5
|
at quotiens ceterae vocales, id est e o <i>, c ponendum, ut cecidit, Cor-
|
|
nelius, citatus.
|
|
Varro adverbia localia, quae alii praeverbia vocant, quattuor esse dicit,
|
|
ex in ad ab. ex locum significat unde egredimur, ut ex area; in locum
|
|
in quem inimus, ut in aream; ad locum ad quem adimus, ut ad parietem;
|
10
|
ab locum a quo discedimus, ut ab pariete. horum duorum adverbiorum,
|
|
ex et ab, posteriores litterae solent demi, alias recte, alias perperam.
|
|
quando ergo ex, quando e dici oporteat, ex consequentibus vocabulis
|
|
animadvertitur. nam si id quod sequitur litteram habet primam semivoca-
|
|
lem aut mutam, e dictum levius videbitur, ut e Gallia et e Tuscis. quotiens
|
15
|
vero vocales sequuntur in eo quod sequitur, a e o simplicem et eandem
|
|
habent rationem, quod ex praeponitur, ut in his, ex arce, ex Eryco, ex
|
|
Olympo: aliter enim fiunt hiulca, ut e arce, e Eryco, e Olympo. si vero
|
30.1
|
in vocabulo quod sequitur princeps littera vel u vel i fuerit, duas habet
|
|
rationes. nam si aliqua vocalis proxima coniuncta est in syllaba eadem,
|
|
tunc sicut, cum est semivocalis aut muta, observari dixi oportere, ita in
|
|
his debet fieri, ut est e Vaticano, e Iudaea. sin vocabulum duas vocales
|
5
|
proximas non habuerit coniunctas, quarum sit littera princeps u aut i,
|
|
proinde atque a e o sit, observandum, quod potius dici oportet ex Irpinis
|
|
quam e Irpinis, ex Vmbria quam e Vmbria. similiter in h littera obser-
|
|
vari debet, ut in a e o litteris, ne dicamus e Hymetto, sed ex Hymetto.
|
|
similiter et in ab <a> quibusdam diligentioribus levitatis causa solet demi b,
|
10
|
cum praepositum <est> vocabulis aut nominibus locorum, in quibus prin-
|
|
cipes sunt litterae semivocales aut mutae * * * eam repudiant, ut a Baiis, a
|
|
Capua, a Dertona. contra non demitur b, cum in vocabulis aut nominibus
|
|
<locorum> est primum a e o, ut ab Aricia, ab Elia * * * . sin u aut i, duplicem
|
|
habent rationem. si enim sunt solae, dicuntur ut reliquae vocales, ab urbe,
|
15
|
ab Illyrico. sin proximas litteras vocales secum habent coniunctas, proinde
|
|
observandum est, ac sint semivocales aut mutae, <ut> a Venusia, a Ianiculo.
|
|
Item ad et apud locum significant, ut 'accede ad me', 'qui domi
|
|
nati apud me sunt', 'apud illum est'. de quoque non numquam perperam
|
31.1
|
ponitur pro ex [et non numquam pro a], ut cum de provincia venire quis
|
|
dicit: nam perperam est. imus enim in provinciam, ut in navem [ut] in
|
|
circum; eximus ut e nave, e circo, sic e provincia. de provincia existi-
|
|
mamus, cum de ea bene aut male praedicamus: de nave dicimus, cum
|
5
|
longa an oneraria sit rogamus, de circo, cum Flaminius an maximus. item
|
|
vitiose dicitur 'senatum habere apud aedem Apollinis', quod 'in aede' dici
|
|
oportet. et 'de senatus sententia' vitiose: nam debent dicere ut 'ex mea
|
|
sententia', 'ex tua sententia', sic 'ex senatus sententia'. item <errant> qui
|
|
dicunt 'de senatu redii' potius quam 'e senatu', quod, eo cum imus,
|
10
|
dicimus in, inde cum redimus, <dicimus ex.> 'ex senatu eiectus' potius
|
|
quam 'de senatu'. male imperant qui dicunt de tabulis quid dicere. de
|
|
tabulis enim is dicit, qui eas laudat aut culpat: e tabulis is dicit, qui
|
|
quod est in his scriptum recitat †scriptumque pronuntiatur si ea videt,
|
|
et potius dici oportet 'legi' quam 'dici', contra eas litteras non spectat.
|
32.1
|
'a capite dempta' qui vocant, male appellant, quod sunt de capite dempta,
|
|
non a capite. 'ad caput additum' recte dicitur, si est extra caput quod
|
|
additur. qui transscribunt tabulas, non describunt, sed exscribunt: qui
|
|
quales sint scribunt, ii describunt. a scena venit spectator, e scena venit
|
5
|
qui egit; contra spectator e theatro, a theatro actor. de scena loquitur
|
|
qui de ea, bene an male ornata sit, loquitur. in scena pronuntiat <actor>:
|
|
qui hoc idem subtilius vult dicere, non <in> scena, sed pro scena dicit
|
|
pronuntiare actorem. nam scena significat graece domus: <cum> e scena
|
|
actor exiit, venit in pulpitum ac vestibulum: <pro> scena itaque actor est.
|
10
|
cum eo venit, dicimus prodire, qui domo excedit procedere, qui ex ea
|
|
quid ducit producere. pro rostris dici oportet, cum is qui contionatur
|
|
iis dicit, qui ante rostra sunt: pro enim et ante idem significant. in rostra
|
|
ascendit, e rostris descendit, de rostris dicit qui ea cuius modi sint dicit.
|
|
in contione stat, e contione venit, de contione dicit. scribunt quidam
|
15
|
'litterae datae e Gallia', item Roma, vitiose. nam dici oportet 'in Gallia'
|
|
et 'Romae'. dantur enim in loco, afferuntur e loco, sequitur ut dentur
|
|
in Gallia et Romae.
|
|
<Ex> praepositio non numquam per unam litteram scribitur, sed per dimi-
|
|
nutionem, ut ebibit pro exbibit. ab Roma venio πλεονασμός est pro Roma.
|
20
|
Singularis numerus per unam i litteram scribitur, ut docilis facilis,
|
|
pluralis autem per e et i, ut facileis docileis, ut ex hoc appareat, utrum
|
33.1
|
singularis sit appellatio an pluralis. †aureis quas modo aetheris scribimus
|
|
quo modo audimus quibus ne minus a nobis i singularis in fraude produci
|
|
potest, ut vidi scribitur. si autem cum eadem i littera, aliud breve, aliud
|
|
longum est, ut illa et pila. apices ibi poni debent, ubi isdem litteris alia
|
5
|
atque alia res designatur, ut vénit et venit, áret et aret, légit et legit,
|
|
ceteraque his similia. super i tamen litteram apex non ponitur: melius
|
|
enim [i pila] in longum producetur. ceterae vocales, quae eodem ordine
|
|
positae diversa significant, apice distinguuntur, ne legens dubitatione impedia-
|
|
tur, hoc est ne uno sono eaedem pronuntientur.
|
10
|
Brevitatem huius libelli, si tibi videtur, adglutinabis ei quem de litteris
|
|
novis habes a me acceptum, quod ipse feci, quia huius pusillitas sub ipso
|
|
decentius prodire quam per se censeri poterat.
|
|