Ergo hinc nascitur altera 2741
metri regula, ceu duas
partes hexametri secans
quae ternos dirimit pedes;
quos si reddideris sibi, 2745
hexametrum pedibus cernes constare receptis,
qui tamen heroum factis indignus habetur.
namque tome media est versu non apta severo,
fitque soluta magis, quotiens spondeus inest pes
tertius et quartus. non <esse> hunc incolumem ergo, 2750
sed de commatibus tradunt constare duobus.
ipse enim sonus indicat esse hoc lusibus aptum,
et ferme modus hic datur a plerisque Priapo.
inter quos cecinit quoque carmen tale Catullus,
'hunc lucum tibi dedico consecroque, Priape, 2755
qua domus tua Lampsaci est <usque>quaque, Priape:
nam te praecipue in suis urbibus colit ora
Hellespontia ceteris ostriosior oris'.
et plures similes sic conscripsisse Catullum
scimus. usque adeo hoc genus lex heroica pellit, 2760
ut sit utraque portio coepta saepe trochaeis:
nam discrimine nullo ponit hunc vel iambum.
nec mirabere syllabae finem commate primo,
tamquam de pede dactylo fiat tertia longa,
nam te praecipue in suis. talis versus et alter, 2765
Hellespontia ceteris: aeque est ultima longa.
nam quia commata bina sunt, sumunt ambo supremas.
versus ergo magistri vocant hos priapeos.
et Maro dat tales; sed quia distinctio verba
dissociat nectitve aliter nec partibus aequis 2770
distingui patitur pedes, effugit sonus aurem,
'fronde super viridi sunt nobis mitia poma,
castaneae molles et pressi copia lactis':
'turbabat caelo, nunc terras ordine longo
aut capere aut captas iam despectare videntur'. 2775
si distinctio separet nobis mitia poma,
pressi copia lactis, terras ordine longo,
despectare videntur, fient sic resonantes,
ut versus sonat alter, quem distinctio nudat,
'cui non dictus Hylas puer et Latonia Delos'. 2780
siquis hic quoque findat prima commatis instar,
ex uno choriambico,
de quo disserui modo,
versus stare videbitur,
cui non dictus Hylas puer, 2785
Thebis laeta dies adest,
carmen Pierides dabunt.
usque autem duo commata
possis credere rectius,
haec ipsa ut videas dari 2790
non hoc quo modo sunt situ,
versa sed vice pristina.
namque his commatibus Flaccus Horatius
metrum composuit; sed choriambicos
ex binis pedibus praeposuit duos, 2795
tunc hos iungit epodos,
partes ut modo <do> duas.
ipso carmine iam tibi fiet regula plana,
'quis multa gracilis te puer in rosa
perfusus liquidis urget odoribus 2800
grato, Pyrrha, sub antro?
cui flavam religas comam?'
pergunt cetera post consimili strophe.
versus hic igitur sunt pariles duo,
quis multa gracilis te puer in rosa 2805
perfusus liquidis urget odoribus.
post hos quae veniunt commata perspicis,
grato, Pyrrha, sub antro,
cui flavam religas comam.
cui flavam religas comam prima parte locetur, 2810
fiat comma secundum grato Pyrrha sub antro:
versum non dubium est fore quem dicunt priapeum,
cui flavam religas comam grato, Pyrrha, sub antro.
nec quod desinit in comam, si fit tertia longa,
dum g consona iungitur, grato Pyrrha sub antro, 2815
peccat dactylus istic, cum, sicut modo dixi,
primi commatis ultima fiat libera legis.
sunt haec talia Flacci vatis carmina quinque.