CXVII Vinum si uoles experiri
  Vinum si uoles experiri duraturum sit necne, polen- 108.1.1
tam grandem dimidium acetabuli in caliculum nouum
indito et uini sextarium de eo uino, quod uoles experiri,
eodem infundito et imponito in carbones: facito bis aut
ter inferueat. 5
tum id percolato: pulentam abicito, 2.1
uinum ponito sub dio. postridie mane gustato: si id
sapiet, quod in dolio est, scito duraturum; si subacidum
erit, non durabit.
CXVIII Vinum asperum lene fieri
  Vinum asperum quod erit, lene et suaue si uoles facere, 109.1.1
sic facito: de eruo farinam facito libras IIII et uini
cyathos IIII conspargito sapa. postea facito laterculos:
sinito combibant noctem et diem. postea commisceto cum
eo uino in dolio et oblinito die[s] LX: id uinum erit lene 5
et suaue et bono colore et bene odoratum.
CXIX Odorem deteriorem demere
  Odorem deteriorem demere uino. testam de tegula 110.1.1
crassam puram calfacito in igni bene: ubi calebit, eam
picato, resticula alligato, testam demittito in dolium infi-
mum leniter, sinito biduum oblitum dolium. si demptus
erit odor deterior, id optime; si non, saepius facito, 5
usque dum odorem malum dempseris.
CXX Si uoles scire uinum aquam habeat necne
  Si uoles scire in uinum aqua addita sit necne, uascu- 111.1.1
lum facito de materia hederacia. uinum id, quod puta-
bis aquam habere, eodem mittito; si habebit aquam,
uinum effluet, aqua manebit: nam non continet uinum
uas hederaceum. 5
CXXI Vinum coum si uoles facere
  Vinum coum si uoles facere, aquam ex alto mari- 112.1.1
nam sumito mari tranquillo, cum uentus non erit, dies
LXX ante uindemiam, quo aqua dulcis non perueniet.
ubi hauseris de mari, in dolium infundito: nolito im-
plere, quadrantalibus quinque minus sit quam plenum; 5
operculum imponito, relinquito qua interspiret.
ubi dies XXX praeterierint, transfundito in alterum 2.1
dolium puriter et leniter: relinquito in imo quod de-
s[c]iderit. post dies XX in alterum dolium item trans-
fundito: ita relinquito usque ad uindemiam. unde uinum
coum facere uoles, uuas relinquito in uinea: sinito bene 5
coquantur. et, ubi pluerit et siccauerit, tum deligito et
ponito in sole biduum aut triduum sub dio, si pluuiae
non erunt; si pluuia erit, in tecto in cratibus componito,
et, si qua acina corrupta erunt, depurgato.
tum sumito 3.1
aquam marinam q. s. s. e.: in dolium quinquagenarium
infundito aquae marinae q. X. tum acina de uuis mi-
scellis decarpito de scopio in idem dolium, usque dum
impleueris: manu comprimito acina, ut combibant aquam 5
marinam: ubi impleueris dolium, operculo operito, re-
linquito qua interspiret. ubi triduum praeterierit, ex-
imito de dolio et calcato in torculario et id uinum con-
dito in dolia lauta et pura et sicca.
  ut odoratum bene sit, sic facito: sumito testam pi- 113.1.1
catam, eo prunam lenem indito, suffito serta et schoeno
et palma, quam habent unguentarii, ponito in dolio et
operito, ne odor exeat, ante quam uinum indas. hoc
facito pridie quam uinum infundere uoles. de lacu quam 5
primum uinum in dolia indito, sinito dies XV operta,
ante quam oblinas, relinquito qua interspiret uinum,
postea oblinito.
post dies XL diffundito in amphoras 2.1
et addito in singulas amphoras sapae sextarium unum.
amphoras nolito implere nimium: ansarum infimarum
fini; et amphoras in sole ponito, ubi herba non siet;
et amphoras operito, ne aqua accedat, et ne plus qua- 5
driennium in sole siueris: post quadriennium in cu-
neum componito et instipa.
CXXII Vinum si uoles concinnare ut aluum bonam faciat
  Vinum si uoles concinnare, ut aluum bonam faciat, 114.1.1
secundum uindemiam, ubi uites ablaqueantur, quantum
putabis ei rei satis esse uini, tot uites ablaqueato et si-
gnato. earum radices circumsecato et purgato. ueratri
<atri> radices contundito in pila: eas radices dato cir- 5
cum uitem et stercus uetus et cinerem ueterem et duas
partes terrae circumdato radices uitis. terram insuper
inicito.
hoc uinum seorsum legito. si uoles seruare in 2.1
uetustatem ad aluum mouendam, seruato: ne commis-
ceas cum cetero uino. de eo uino cyathum sumito et misceto
aqua et bibito ante cenam: sine periculo aluum mouebit.
CXXIII In uinum mustum ueratri atri
  In uinum mustum ueratri atri manipulum coicito in 115.1.1
amphoram: ubi satis efferuerit, de uino manipulum
eicito. id uinum seruato ad aluum mouendam.
CXXIV Vinum ad aluum mouendam
  Vinum ad aluum mouendam concinnare. uites, cum 2.1
ablaqueabuntur, signato rubrica, ne admisceas cum
cetero uino. tris fasciculos ueratri atri circumponito
circum radices et terram insuper inicito. per uindemiam
de iis uitibus quod delegeris, seorsus seruato. cyathum 5
in ceteram potionem indito: aluum mouebit et postridie
perpurgabit sine periculo.
CXXV Lentim quo modo serues
  Lentim quo modo seruari oporteat. laserpicium 116.1.1
aceto diluito, permisceto lentim aceto laserpiciato et
ponito in sole; postea lentim oleo perfricato, sinito
arescat. ita integra seruabitur recte.
CXXVI Oleae albae quo modo condiantur
  Oleae albae q. [u]a. m. condiantur. ante quam nigrae 117.1.1
fiant, contundantur et in aquam deiciantur: crebro
aquam mutet. deinde, ubi satis maceratae erunt, exprimat
et in acetum coiciat et oleum addat, salis selibram in
modium olearum. f[o]eniculum et lentiscum seorsum 5
condat in acetum. si una admiscere uoles, cito utitor. in
orculam calcato. manibus siccis, cum uti uoles, sumito.
CXXVII Oleam albam secundum uindemiam quam utaris
  Oleam albam, quam secundum uindemiam uti uoles, 118.1.1
sic condito: musti tantundem addito, quantum aceti;
cetera item condito ita uti supra scriptum est.
CXXVIII Epityrum album nigrum uariumque sic facito
  Epityrum album, nigrum uariumque sic facito: ex 119.1.1
oleis albis, nigris uariisque nuculeos eicito. sic condito:
concidito ipsas, addito oleum, acetum, coriandrum,
cuminum, f[o]eniculum, rutam, mentam; in orculam
condito, oleum supra siet. ita utitor. 5
CXXIX Mustum si uoles totum annum habere
  Mustum si uoles totum annum habere, in amphoram 120.1.1
mustum indito et corticem oppicato, demittito in pisci-
nam: post diem XXX eximito. totum annum mustum
erit.
CXXX Mustaceos sic facito
  Mustaceos sic facito: farinae siligineae modium unum 121.1.1
musto conspargito; anesum, cuminum, adipis p. II,
casei libram, et de uirga lauri deradito, eodem addito,
et, ubi definxeris, lauri folia subtus addito, cum co-
ques. 5
CXXXI Vinum concinnare ad lotium
  Vinum concinnare, si lotium difficilius transibit. ca- 122.1.1
p<ar>idam uel iunipirum contundito in pila, libram
indito, in duobus congiis uini ueteris in uase aheneo uel
in plumbeo deferuefacito: ubi refrixerit, in lagonam
indito. id mane ieiunus sumito cyathum: proderit. 5
CXXXII Vinum ad isciacos concinnare
  Vinum ad isciacos sic facito: de iunipiro materiem 123.1.1
semipedem crassam concidito minutim; eam infer-
uefacito cum congio uini ueteris. ubi refrixerit, in lago-
nam confundito et postea id utito uini cyathum ie-
iunus: proderit. 5
CXXXIII Vt interdiu canes clausos habeas
  Canes interdiu clausos esse oportet, ut noctu acriores 124.1.1
et uigilantiores sint.
CXXXIV Vinum murteum sic facito
  Vinum murt[h]eum sic facito: murtam nigram 125.1.1
arfacito in umbra; ubi iam passa erit, seruato ad
uindemiam. in urnam musti contundito murtae semo-
dium: id oblinito. ubi desiuerit feruere mustum, murtam
eximito: id est ad aluum crudam et ad lateris dolorem et 5
ad coeliacum.