Die VII. kal. Oct(o)b. cum in curiam Pompilianam ordo
|
3.2.1
|
amplissimus consedisset, Velius Cornificius Gordianus
|
|
consul dixit: 'referemus ad vos, p. c., quod saepe rettu-
|
3.1
|
limus: imperator est deligendus, <cum> exercitus sine
|
|
principe recte diutius stare non possit, simul quia cogit
|
|
necessitas. nam limitem Transrenanum Germani ru-
|
4.1
|
pisse dicuntur, occupasse urbes validas, nobiles, di-
|
|
vites et potentes. iam si nihil de Persicis motibus nun-
|
5.1
|
tiatur, cogitate tam leves esse mentes Syrorum, ut re-
|
|
gnare vel feminas cupiant potius quam nostram per-
|
|
peti sanctimoniam. quid Africam? quid Illyricum? quid
|
6.1
|
Aegyptum earumque omnium partium exercitus? quo
|
|
usque sine principe credimus posse consistere? quare
|
7.1
|
agite, p. c., et principem dicite. aut accipiet enim exer-
|
|
citus, quem elegeritis, aut, si refutaverit, alterum fa-
|
|
ciet.' post haec cum Tacitus, qui erat primae sententiae
|
4.1.1
|
consularis, sententiam incert<u>m quam vellet dicere[t],
|
|
omnis senatus adclamavit: 'Tacite Auguste, d<i>[us] te
|
2.1
|
serve<n>t. te diligimus, te principem facimus, tibi curam
|
|
rei p. orbisque mandamus. suscipe imperium ex sena-
|
3.1
|
tus auctoritate, tui loci, tuae vitae, tuae mentis est,
|
|
quod mereris. princeps senatus recte Augustus creatur,
|
|
prim<a>e sententiae vir recte imperator creatur. e<c->
|
4.1
|
quis melius quam gravis imperat? e<c>quis melius quam
|
|
litteratus imperat? quod bonum faustum salutareque
|
|
sit, diu privatus fuisti: scis, quem ad modum debeas
|
|
imperare, qui alios principes pertulisti; scis, quem ad
|
5
|
modum debeas imperare, qui de aliis principibus iudi-
|
|
casti.' at ille: 'miror, p. c., vos in locum Aureliani,
|
5.1
|
fortissimi imperatoris, senem velle principem facere.
|
|
en membra, quae iaculari valeant, quae <h>astile tor-
|
6.1
|
quere, quae clipeis intonare, quae ad exemplum do-
|
|
cendi militis frequenter equitare. vix munia senatus
|
|
implemus, vix sententias, ad quas nos locus artat, edi-
|
|
cimus. videte diligentius, quam aetatem <d>e cubiculo
|
7.1
|
atque umbra in pruinas aestusque mittatis. ac proba-
|
|
turos senem imperatorem milites creditis? videte, ne
|
8.1
|
et rei p. non eum, quem velitis, principem detis, et
|
|
mihi hoc solum obesse incipiat, quod me unanimiter
|
|
del<e>gistis.' post haec adclamationes senatus haec fue-
|
5.1.1
|
runt: 'et Traianus ad imperium senex venit.' dixerunt
|
|
decies. 'et Hadrianus ad imperium senex venit.' dixe-
|
|
runt decies. 'et Antoninus ad imperium senex venit.'
|
|
dixerunt decies. 'et tu legisti: incanaque menta reg<i>s
|
5
|
Romani.' dixerunt decies. 'e<c>quis melius quam senex
|
|
imperat?' dixerunt decies. 'imperatorem te, non mili-
|
|
tem facimus.' dixerunt vicies. 'tu iube, milites pugnent.'
|
2.1
|
dixerunt tricies. 'habes prudentiam et bonum fratrem.'
|
|
dixerunt decies. 'Severus dixit caput imperare, non
|
|
pedes.' dixerunt tricies. 'animum tuum, non corpus
|
|
eligimus.' dixerunt vicies. 'Tacite Auguste, di te ser-
|
5
|
vent!' deinde 'omnes, omnes, omnes'. interrogat<u>s
|
3.1
|
praeterea, qui post Tacitum sedebat senator consularis,
|
|
Maecius Faltonius Nic[h]omac<h>us in haec verba dis-
|
|
seruit: 'semper quidem, p. c., recte atque prudenter rei
|
6.1.1
|
p. magnificus hic ordo consuluit, neque a quoquam
|
|
orbis terrae populo solidior umquam expectata sa-
|
|
pientia est, a<t>tamen nulla umquam neque gravior
|
|
neque prudentior in hoc sacrario dicta senten-
|
5
|
tia est. seniorem principem fecimus et virum, qui
|
2.1
|
omnibus quasi pater consulat. nihil ab hoc inmaturum,
|
|
nihil prae<pro>perum, nihil asperum formidandum est.
|
|
omnia seria, cuncta gravia et quasi ipsa res p. iubeat,
|
|
auguranda sunt. scit enim, qualem sibi principem sem-
|
3.1
|
per optaverit, nec potes<t> aliud nobis exhibere quam
|
|
ipse desideravit et voluit. enimvero si recolere velitis
|
4.1
|
vetusta illa prodigia, Nerones dico et Heliogabalos et
|
|
Commodos seu potius semper Incommod<o>s, certe non
|
|
hominum magis vitia illa quam aetatum fuerunt. dii
|
5.1
|
avertant principes pueros et patres patriae dici in-
|
|
puberes et quibus ad suscribendum magistri litterari
|
|
manus teneant, quos ad consulat<u>s dandos dulcia et
|
|
circuli et quaecumque voluptas puerilis invitet. quae
|
6.1
|
(malum) ratio est habere imperatorem, qui famam cu-
|
|
rare non noverit, qui, quid sit res p., nesciat, nutritorem
|
|
timeat, respiciat ad nutricem, <vir>garum magistralium
|
|
ictibus terrorique subiaceat, faciat eos consules, duces,
|
5
|
iudices, quorum vitam, merita, aetates, familias, gesta
|
|
non norit. sed qu<i>d diutius, p. c., protrahor? magis
|
7.1
|
gratulemur, quod habemus principem senem, quam illa
|
|
iteremus, quae plus quam lacrimand<a> tolerantibus ex-
|
|
titerunt. gratias igitur diis inmortalibus ago atque ha-
|
8.1
|
beo, et quidem pro universa re p., teque, Tacite Augu-
|
|
ste, convenio petens, obsecrans ac libere pro communi
|
|
patria legibus<que> deposcens, ne par<v>ulos tuos, si te
|
|
citius fata praevenerint, facias Romani heredes impe-
|
5
|
rii, ne sic rem p. patresque conscriptos populumque
|
|
Romanum ut villulam tuam, ut colonos tuos, ut ser-
|
|
vos tuos relinquas. quare circumspice, imitare Ner-
|
9.1
|
vas, Traian<o>s, Hadrianos. ingens est gloria morientis
|
|
principis rem p. magis amare quam filios.' hac ora-
|
7.1.1
|
tione et Tacitus ipse vehementer est motus et totus se-
|
|
natorius ordo concussus, statimque adclamatum est:
|
|
'omnes, omnes.'
|
|