itvr 'eo' e brevis est, 'itur' i longa invenitur. ergo 6.179.1
quia hoc verbum breve est in origine et in declinatione fit longum,
ideo certa eius natura nec in temporibus nec in participiis inveni-
tur: nam cum 'itur' longa sit, 'iturus' brevis invenitur, ut
"superumque in lumen ituras". multi tamen temptant dicentes 5
'itur' propter 'eo', quae prima verbi origo est, per diphthongon
scribi debere: quod non procedit, quia diphthongos semper longa
est, 'i' autem et produci potest et corripi. hinc est quod 'fortuitus'
i et producit et corripit: Iuvenalis "non quasi fortui-
tus nec ventorum rabie, sed iratus cadat in terras et 10
iudicet ignis", contra Horatius "nec fortuitum spernere cespi-
tem leges sinebant". hic enim nisi i littera longa sit, non stat
versus. et hoc protulimus exemplum unius sermonis, ne quis dicat
'iturus' et 'itur' ideo variam habere naturam propter temporum
varietatem: unde melius est, ut diximus, originis considerare ratio- 15
nem. sane 'fortuitus' ab eundo est et a fortuna conpositum.