explebo nvmervm ut diximus supra, 'explebo' est mi- 6.545.1
nuam: nam ait Ennius "navibus explebant sese terrasque
replebant", quem Caper secutus cum de praepositione 'ex' tractaret,
hoc exemplum posuit. sensus ergo est: minuam vestrum numerum
et reddar tenebris. nam circa Aenean et Sibyllam aliquid lucis fuisse 5
intellegimus, quippe circa vivos: unde paulo post "respicit
Aeneas subito" et reliqua. alii 'explebo' male putant 'complebo'
esse, umbrarum scilicet a quibus discesserat numerum. alii 'explebo
numerum' dicunt esse finiam tempus statutum purgationi et in cor-
pus recurram, ut hoc sit 'reddarque tenebris'—nam legimus 10
"clausae tenebris et carcere caeco"—ut sit sensus: irasceris
mihi quasi homo, nonne et ego homo futurus sum? alii dicunt: cur
irasceris? in locis his sum, quamdiu vitae per vim ereptae expleam
tempus, post 'tenebris', id est meis sedibus, reddar. sed haec omnia
congrua loco non esse manifestum est: non enim intellegere possu- 15
mus Sibylla aliud volente, scilicet ut abscederet, Deiphobum ad
aliud respondisse.