svnt geminae belli portae sacrarium hoc, id est belli 7.607.1
portas Numa Pompilius fecerat circa imum Argiletum iuxta thea-
trum Marcelli. quod fuit in duobus brevissimis templis: duobus
autem propter Ianum bifrontem. postea captis Faleriis, civitate
Tusciae, inventum est simulacrum Iani cum frontibus quattuor. 5
unde quod Numa instituerat translatum est ad forum transitorium
et quattuor portarum unum templum est institutum. Ianum sane
apud aliquos bifrontem, apud aliquos quadrifrontem esse non mirum
est: nam alii eum diei dominum volunt, in quo ortus est et occasus
—Horatius "matutine pater, seu Iane libentius audis"—alii 10
anni totius, quem in quattuor tempora constat esse divisum. anni
autem esse deum illa res probat, quod ab eo prima pars anni no-
minatur: nam ab Iano Ianuarius dictus est.