tris imbris torti radios constricti et coacti in gran-
|
8.429.1
|
dinem: Statius "sicco quos asper hiatu praesolidat Boreas".
|
|
et sciendum hoc eum velle ostendere, toto anno iaci fulmen: nam
|
|
per has periphrasis tempora ostendit anni totius, quae et quattuor
|
|
esse et ternos menses habere manifestum est: unde dicit 'tris imbris
|
5
|
torti radios', hoc est grandinis, quae abundat per hiemem; 'tris
|
|
nubis aquosae', hoc est veris, quo tempore nimiae sunt pluviae, ut
|
|
"et ruit imbriferum ver"; 'rutili tris ignis', hoc est aestatis; 'et
|
|
alitis austri', id est autumni, quo ventorum crebra sunt flamina.
|
|
et prudenter his omnibus naturam exprimit fulminis, quod necesse
|
10
|
est ut per nubes nascatur et ventos: {⁴³nam alibi ait "ful-
|
|
minis adflavit ventis et contigit igni". et bene in materiam ful-
|
|
minis vertit ea ex quibus fulmen nascitur, nubem imbrem ventum: nam
|
|
ut physici volunt, cum nubes ventis vehementer agitatae sunt, sic inca-
|
|
lescunt, ut accendantur. sane fulmen triplici praeditum potestate est:
|
15
|
est ostentatorium, peremptorium, praesagum. ostentatorium est quo ter-
|
|
ror incutitur, ut 'fulgores nunc terrificos sonitumque metumque'. at
|
|
cum dicit 'flammisque sequacibus iras' peremptorium docet. praesagi
|
|
autem sic meminit "tertius ille hominum divumque inter-
|
|
pres Asilas, cui pecudum fibrae, caeli cui sidera parent et
|
20
|
linguae volucrum et praesagi fulminis ignes". non nulli vero
|
|
manubias fulminis his numinibus, id est Iovi, Iunoni, Marti et Austro
|
|
vento, adserunt attributas, quod hoc loco ostendunt. nam cum dicit
|
|
'tris imbris torti radios', Iovem significasse intellegitur; cum vero 'tris
|
|
nubis aquosae', Iunonem intellegit; cum autem 'rutili tris ignis', Mar-
|
25
|
tem; et sic adiectum 'alitis Austri', scilicet venti. alii ideo ternorum
|
|
radiorum volunt mentionem factam, quia fulmen trisulcum est: aut
|
|
enim terebrat aut incendit aut †disclina. et 'imbris torti radios' pro 'tor-
|
|
tos radios', 'torti' autem vehementis. et hoc verbo frequenter utitur
|
|
quotiens vim aliquam vult exprimere, ut "torquet aquosam
|
30
|
hiemem" et "an te genitor, cum fulmina torques"}⁴³.
|
|