VARIA
SCIPIO
Trebell. Pollio Claud. 7.6
Quantam statuam faciet populus Romanus, 1
Quantam columnam quae res tuas gestas loquatur.
Scipio invicte
Vel tu dictator vel equorum equitumque magister
Esto vel consul 5
Desine Roma tuos hostis
Nam tibi m<u>nimenta mei peperere labores
Testes sunt Campi Magni
    mundus caeli vastus constitit silentio
Et Neptunus saevus undis asperis pausam dedit, 10
Sol equis iter repressit ungulis volantibus,
Constitere amnes perennes, arbores vento vacant.
Qua<que> propter Hannibalis copias considerat
Sparsis hastis longis campus splendet et horret
EPIGRAMMATA
Cic. Tusc. 1.34
Aspicite o cives senis Enni imaginis formam. 15
  Hic vestrum p<a>nxit maxima facta patrum.
Nemo me lacrimis decoret nec funera fletu
  Faxit. cur? volito vivos per ora virum.
Hic est ille situs, cui nemo civis neque hostis
  Qui<bi>t pro factis reddere op<is> pretium. 20
A sole exoriente supra Maeotis paludes
  Nemo est qui factis aequiperare queat.
Si fas endo plagas caelestum ascendere cuiquam est,
  Mi soli caeli maxima porta patet.
SOTA
Var. L. 5.62
Ibant malaci viere Veneriam corollam. 25
Paul. Fest. p. 59M
    Cyprio bovi merendam
Alius in mari vult magno tenere tonsam
    alii rhetorica tongent
Ille ictus retro rec<c>idit in natem supinus.
PROTREPTICUS
PRAECEPTA
Char. GL 1.54K
    pannibus 30
Ubi videt avenam lolium crescere inter triticum,
Selegit secernit aufert; sedulo ubi operam addidit,
Qu<oni>am tanto studio seruit
HEDYPHAGETICA
Apul. Apol. 39
Omnibus ut Clipea praestat mustela marina.
Mures sunt Aeni aspera<que> ostrea plurima Abyd<i>. 35
Mitylenae est pecten caradrumque apud <A>mbraciae finis.
Brundisii sargus bonus est, hunc magnus si erit sume.
Apriculum piscem scito primum esse Ta<re>nti.
Surrenti <e>lopem fac emas, glaucumque aput Cumas.
Quid scarum praeterii ce<r>ebrum Iovis paene supremi: 40
Nestoris ad patriam hic capitur magnusque bonusque:
Melanurum turdum merulamque umbramque marinam.
Polypus Corcyrae, calvaria pinguia <a>carnae,
Purpur<a>, m<ur>iculi, mures, dulces quoque echini.
EPICHARMUS
Cic. Luc. 51
Nam videbar somniare me<d> ego esse mortuum 45
Frigori miscet calorem atque humori aritudinem
Aqua terra anima [et] sol
Terris gentis omnis peperit et resumit denuo
    dat cibaria
    quod gerit fruges, Ceres 50
    terra corpus est, at mentis ignis est.
Istic est de sole sumptus ignis
    isque totus mentis est
Istic est is Iupiter quem dico, quem Graeci vocant
Aerem, qui ventus est et nubes, imber postea, 55
Atque ex imbre frigus, vent<u>s post fit, aer denuo.
Haec propter Iupiter sunt ista quae dico tibi,
Qua mortalis atque urbes beluasque omnis iuvat.
    Proserpina
EUHEMERUS sive SACRA HISTORIA
Lactant. Div. Inst. 1.13.14
  Initio primus in terris imperium summum Caelus habuit: 60
is id regnum una cum fratribus suis sibi instituit atque paravit.
  Caelo avo, quem dicit Euhemerus in Oceania mortuum et
in oppido Aulacia sepultum.
  Exim Saturnus uxorem duxit Opem. Titan qui maior natu
erat postulat ut ipse regnaret. ibi Vesta mater eorum et sorores 65
Ceres atque Ops suadent Saturno, uti de regno ne concedat fratri.
ibi Titan, qui facie deterior esset quam Saturnus, idcirco et quod
videbat matrem atque sorores suas operam dare uti Saturnus
regnaret, concessit ei ut is regnaret. itaque pactus est cum Sa-
turno, uti si quid liberum virile secus ei natum esset, ne quid 70
educaret. id eius rei causa fecit, uti ad suos gnatos regnum redi-
ret. tum Saturno filius qui primus natus est, eum necaverunt.
deinde posterius nati sunt gemini, Iuppiter atque Iuno. tum Iuno-
nem Saturno in conspectum dedere atque Iovem clam abscondunt
dantque eum Vestae educandum celantes Saturnum. item Neptu- 75
num clam Saturno Ops parit eumque clanculum abscondit. ad
eundem modum tertio partu Ops parit geminos, Plutonem et
Glaucam. Pluto Latine est Dis pater, alii Orcum vocant. ibi filiam
Glaucam Saturno ostendunt, at filium Plutonem celant atque ab-
scondunt. deinde Glauca parva emoritur. haec ut scripta sunt 80
Iovis fratrumque eius stirps atque cognatio: in hunc modum no-
bis ex sacra scriptione traditum est.
  Deinde Titan postquam rescivit Saturno filios procreatos
atque educatos esse clam se, seducit secum filios suos qui Titani
vocantur, fratremque suum Saturnum atque Opem conprehendit 85
eosque muro circumegit et custodiam his apponit.
  Iovem adultum, cum audisset patrem atque matrem custo-
diis circumsaeptos atque in vincula coniectos, venisse cum magna
Cretensium multitudine Titanumque ac filios eius pugna vicisse,
parentes vinculis exemisse, patri regnum reddidisse atque ita in 90
Cretam remeasse. post haec deinde Saturno sortem datam, ut
caveret ne filius eum regno expelleret; illum elevandae sortis
atque effugiendi periculi gratia insidiatum Iovi, ut eum necaret;
Iovem cognitis insidiis regnum sibi denuo vindicasse ac fugasse
Saturnum, qui cum iactatus esset per omnes terras persequenti- 95
bus armatis, quos ad eum conprehendendum vel necandum Iup-
piter miserat, vix in Italia locum in quo lateret invenit.
  Consedisse illi aquilam in capite atque ei regnum portendisse.
  Deinde Pan eum deducit in montem, qui vocatur Caeli ste<l>a.
postquam eo ascendit, contemplatus est late terras, ibique in eo 100
monte aram creat Caelo, primusque in ea ara Iuppiter sacrifica-
vit. in eo loco suspexit in caelum quod nunc nos nominamus,
idque quod supra mundum erat, quod aether vocabatur, de sui
avi nomine caelo nomen indidit, idque Iuppiter quod aether vo-
catur placans primus caelum nominavit, eamque hostiam quam 105
ibi sacrificavit totam adolevit.
  Ubi Iuppiter Neptuno imperium dat maris, <u>t insulis omni-
bus et quae secundum mare loca essent omnibus regnaret.
  Ea tempestate Iuppiter in monte Olympo maximam partem
vitae colebat et eo ad eum in ius veniebant, si quae res in con- 110
troversia erant. item si quis quid novi invenerat, quod ad vitam
humanam utile esset, eo veniebant atque Iovi ostendebant.
  Saturnum et Opem ceterosque tunc homines humanam car-
nem solitos esitare: verum primum Iovem leges hominibus mo-
resque condentem edicto prohibuisse, ne liceret eo cibo vesci. 115
  Nam cum terras circumiret, ut in quamque regionem vene-
rat, reges principesve populorum hospitio sibi et amicitia copu-
labat et cum a quoque digrederetur iubebat sibi fanum creari
hospitis sui nomine, quasi ut posset amicitiae ac foederis memo-
ria conservari. sic constituta sunt templa Iovi Ataburio, Iovi 120
Labryandio: Ataburus enim et Labryandus hospites eius atque
adiutores in bello fuerunt; item Iovi Laprio, Iovi Molioni, Iovi
Casio et quae sunt in eundem modum. quod ille astutissime ex-
cogitavit, ut et sibi honorem divinum et hospitibus suis perpe-
tuum nomen adquireret cum religione coniunctum. gaudebant 125
ergo illi et huic imperio eius libenter obsequebantur et nominis
sui gratia ritus annuos et festa celebrabant. simile quiddam in
Sicilia fecit Aeneas, cum conditae urbi Acestae hospitis nomen
inposuit, ut eam postmodum laetus ac libens Acestes diligeret
augeret ornaret. hoc modo religionem cultus sui per orbem ter- 130
rae Iuppiter seminavit et exemplum ceteris ad imitandum dedit
  Deinde Iuppiter postquam quinquies terras circuivit omni-
busque amicis atque cognatis suis imperia divisit reliquitque ho-
minibus leges mores frumentaque paravit multaque alia bona
fecit, inmortali gloria memoriaque adfectus sempiterna monumen- 135
ta suis reliquit. aetate pessum acta in Creta vitam commutavit
et ad deos abiit eumque Curetes filii sui curaverunt decoraverunt-
que eum; et sepulchrum eius est in Creta in oppido Gnosso et
dicitur Vesta hanc urbem creavisse; inque sepulchro eius est in-
scriptum antiquis litteris Graecis ΖΑΝ ΚΡΟΝΟΥ id est Latine 140
Iuppiter Saturni.
  Venus prima artem meretriciam instituit auctorque muli-
eribus in Cypro fuit, uti vulgo corpore quaestum facerent: quod
idcirco imperavit, ne sola praeter alias mulieres inpudica et vi-
rorum adpetens videretur. 145
    gluma