| Quid? cum dicunt, id quod iis dicere necesse est, | 2.92.4 |
| omnis omnium ortus, quicumque gignantur in omni | 5 |
| terra, quae incolatur, eosdem esse, eademque omnibus, | |
| qui eodem statu caeli et stellarum nati sint, accidere | |
| necesse esse, nonne eius modi sunt, ut ne caeli qui- | |
| dem naturam interpretes istos caeli nosse appareat? | |
| Cum enim illi orbes, qui caelum quasi medium divi- | 10 |
| dunt et aspectum nostrum definiunt, qui a Graecis | |
| ὁρίζοντες nominantur, a nobis finientes rectissume | |
| nominari possunt, varietatem maxumam habeant alii- | |
| que in aliis locis sint, necesse est ortus occasusque | |
| siderum non fieri eodem tempore apud omnis. Quodsi | 93.1 |
| eorum vi caelum modo hoc, modo illo modo tempe- | |
| ratur, qui potest eadem vis esse nascentium, cum caeli | |
| tanta sit dissimilitudo? In his locis, quae nos inco- | |
| limus, post solstitium Canicula exoritur, et quidem | 5 |
| aliquot diebus, at apud Troglodytas, ut scribitur, ante | |
| solstitium, ut, si iam concedamus aliquid vim caele- | |
| stem ad eos, qui in terra gignuntur, pertinere, con- | |
| fitendum sit illis eos, qui nascuntur eodem tempore, | |
| posse in dissimilis incidere naturas propter caeli dis- | 10 |
| similitudinem; quod minime illis placet; volunt enim | |
| illi omnis eodem tempore ortos, qui ubique sint nati, | |
| eadem condicione nasci. Sed quae tanta dementia est, | 94.1 |
| ut in maxumis motibus mutationibusque caeli nihil | |
| intersit, qui ventus, qui imber, quae tempestas ubi- | |
| que sit? quarum rerum in proxumis locis tantae dis- | |
| similitudines saepe sunt, ut alia Tusculi, alia Romae | 5 |
| eveniat saepe tempestas; quod, qui navigant, maxume | |
| animadvertunt, cum in flectendis promunturiis vento- | |
| rum mutationes maxumas saepe sentiunt. Haec igitur | |
| cum sit tum serenitas, tum perturbatio caeli, estne | |
| sanorum hominum hoc ad nascentium ortus pertinere | 10 |
| non dicere [quod non certe pertinet], illud nescio quid | |
| tenue, quod sentiri nullo modo, intellegi autem vix | |
| potest, quae a luna ceterisque sideribus caeli tempe- | |
| ratio fiat, dicere ad puerorum ortus pertinere? Quid? | |
| quod non intellegunt seminum vim, quae ad gignen- | 15 |
| dum procreandumque plurimum valeat, funditus tolli, | |
| mediocris erroris est? Quis enim non videt et formas | |
| et mores et plerosque status ac motus effingere a | |
| parentibus liberos? quod non contingeret, si haec non | |
| vis et natura gignentium efficeret, sed temperatio lu- | 20 |
| nae caelique moderatio. Quid? quod uno et eodem | 95.1 |
| temporis puncto nati dissimilis et naturas et vitas | |
| et casus habent, parumne declarat nihil ad agen- | |
| dam vitam nascendi tempus pertinere? nisi forte pu- | |
| tamus neminem eodem tempore ipso et conceptum et | 5 |
| natum, quo Africanum. Num quis igitur talis fuit? |