EX LIBRO III
  Seditiones de agrariis legibus fuere. Capitolium ab 3.1
exulibus et servis occupatum caesis his receptum est.
census bis actus est. priore lustro censa sunt civium
capita viii milia dccxiiii praeter orbos orbasque, se-
quenti cxvii milia ccxviiii. cum adversus Aequos male 5
gesta res esset, L. Quintius Cincinnatus dictator factus,
cum rure intentus operi rustico esset, ad id bellum
gerendum arcessitus est. is victos hostes sub iugum
misit. tribunorum plebis numerus ampliatus est, ut
essent x tricesimo sexto anno <a> primis tribunis plebis. 10
petitis per legatos et adlatis Atticis legibus ad con-
stituendas eas proponendasque xviri pro consulibus
sine ullis aliis magistratibus creati altero et trecente-
simo anno, quam Roma condita erat, et ut a regibus
ad consules, ita a consulibus ad xviros imperium trans- 15
latum. hi x tabulis legum positis cum modeste se in
eo honore gessissent et ob id in alterum quoque annum
eundem esse magistratum <placuisset, duabus tabulis>
ad x adiectis cum complura inpotenter fecissent, ma-
gistratum noluerunt deponere et in tertium annum 20
retinuerunt, donec inviso eorum imperio finem adtulit
libido Appi Claudi. qui cum in amorem Virginiae vir-
ginis incidisset, summ<iss>o, qui eam in servitutem pe-
teret, necessitatem patri eius Virginio inposuit. rapto
ex taberna proxima cultro filiam occidit, cum aliter 25
effici non posset, ne in potestatem stuprum inlaturi
veniret. hoc tam magnae iniuriae exemplo pleps con-
citata montem Aventinum occupavit coegitque xviros
abdicare se magistratu. ex quibus Appius, qui prae-
cipuam poenam meruerat, in carcerem coiectus est, 30
ceteri in exilium acti. res praeterea contra Sabinos et
Vulscos prospere gestas continet et parum honestum
populi Romani iudicium. qui iudex inter Ardeates et
Aricinos sumptus agrum, de quo ambigebatur, sibi
adiudicavit. 35