MEDICAMINA FACIEI
|
|
Discite quae faciem commendet cura, puellae,
|
1
|
Et quo sit vobis forma tuenda modo.
|
|
Cultus humum sterilem Cerealia pendere iussit
|
|
Munera, mordaces interiere rubi.
|
|
Cultus et in pomis sucos emendat acerbos,
|
5
|
Fissaque adoptivas accipit arbor opes.
|
|
Culta placent. auro sublimia tecta linuntur,
|
|
Nigra sub imposito marmore terra latet:
|
|
Vellera saepe eadem Tyrio medicantur aëno:
|
|
Sectile deliciis India praebet ebur.
|
10
|
Forsitan antiquae Tatio sub rege Sabinae
|
|
Maluerint, quam se, rura paterna coli:
|
|
Cum matrona, premens altum rubicunda sedile,
|
|
Assiduum duro pollice nebat opus,
|
|
Ipsaque claudebat quos filia paverat agnos,
|
15
|
Ipsa dabat virgas caesaque ligna foco.
|
|
At vestrae matres teneras peperere puellas.
|
|
Vultis inaurata corpora veste tegi,
|
|
Vultis odoratos positu variare capillos,
|
|
Conspicuam gemmis vultis habere manum:
|
20
|
Induitis collo lapides oriente petitos,
|
|
Et quantos onus est aure tulisse duos.
|
|
Nec tamen indignum: sit vobis cura placendi,
|
|
Cum comptos habeant saecula nostra viros.
|
|
Feminea vestri poliuntur lege mariti,
|
25
|
Et vix ad cultus nupta, quod addat, habet.
|
|
Se sibi quaeque parant, nec quos venentur amores
|
|
Refert; munditia crimina nulla merent.
|
|
Rure latent finguntque comas; licet arduus illas
|
|
Celet Athos, cultas altus habebit Athos.
|
30
|
Est etiam placuisse sibi cuicumque voluptas;
|
|
Virginibus cordi grataque forma sua est.
|
|
Laudatas homini volucris Iunonia pennas
|
|
Explicat, et forma multa superbit avis.
|
|
Sic potius iungendus amor quam fortibus herbis,
|
35
|
Quas maga terribili subsecat arte manus.
|
|
Nec vos graminibus nec mixto credite suco,
|
|
Nec temptate nocens virus amantis equae;
|
|
Nec mediae Marsis finduntur cantibus angues,
|
|
Nec redit in fontes unda supina suos;
|
40
|
Et quamvis aliquis Temesaea removerit aera,
|
|
Numquam Luna suis excutietur equis.
|
|
Prima sit in vobis morum tutela, puellae.
|
|
Ingenio facies conciliante placet.
|
|
Certus amor morum est: formam populabitur aetas,
|
45
|
Et placitus rugis vultus aratus erit.
|
|
Tempus erit, quo vos speculum vidisse pigebit,
|
|
Et veniet rugis altera causa dolor.
|
|
Sufficit et longum probitas perdurat in aevum,
|
|
Perque suos annos hinc bene pendet amor.
|
50
|
Disce age, cum teneros somnus dimiserit artus,
|
|
Candida quo possint ora nitere modo.
|
|
Hordea, quae Libyci ratibus misere coloni,
|
|
Exue de palea tegminibusque suis.
|
|
Par ervi mensura decem madefiat ab ovis:
|
55
|
Sed cumulent libras hordea nuda duas.
|
|
Haec ubi ventosas fuerint siccata per auras,
|
|
Lenta iube scabra frangat asella mola:
|
|
Et quae prima cadent vivaci cornua cervo,
|
|
Contere in haec (solidi sexta fac assis eat).
|
60
|
Iamque ubi pulvereae fuerint confusa farinae,
|
|
Protinus in cumeris omnia cerne cavis.
|
|
Adice narcissi bis sex sine cortice bulbos,
|
|
Strenua quos puro marmore dextra terat.
|
|
Sextantemque trahat gummi cum semine Tusco:
|
65
|
Huc novies tanto plus tibi mellis eat.
|
|
Quaecumque afficiet tali medicamine vultum
|
|
Fulgebit speculo levior ipsa suo.
|
|
Nec tu pallentes dubita torrere lupinos,
|
|
Et simul inflantes corpora frige fabas;
|
70
|
Utraque sex habeant aequo discrimine libras,
|
|
Utraque da nigris comminuenda molis.
|
|
Nec cerussa tibi nec nitri spuma rubentis
|
|
Desit et Illyrica quae venit iris humo.
|
|
Da validis iuvenum pariter subigenda lacertis:
|
75
|
Sed iustum tritis uncia pondus erit.
|
|
Addita de querulo volucrum medicamina nido
|
|
Ore fugant maculas: alcyonea vocant.
|
|
Pondere, si quaeris, quo sim contentus in illis,
|
|
Quod trahit in partes uncia secta duas.
|
80
|
Ut coeant apteque lini per corpora possint,
|
|
Adice de flavis Attica mella favis.
|
|
Quamvis tura deos irataque numina placent,
|
|
Non tamen accensis omnia danda focis.
|
|
Tus ubi miscueris radenti tubera nitro,
|
85
|
Ponderibus iustis fac sit utrimque triens.
|
|
Parte minus quarta dereptum cortice gummi,
|
|
Et modicum e myrrhis pinguibus adde cubum.
|
|
Haec ubi contrieris, per densa foramina cerne:
|
|
Pulvis ab infuso melle premendus erit.
|
90
|
Profuit et marathros bene olentibus addere myrrhis,
|
|
(Quinque trahant marathri scrupula, myrrha novem)
|
|
Arentisque rosae quantum manus una prehendat,
|
|
Cumque Ammoniaco mascula tura sale.
|
|
Hordea quem faciunt, illis affunde cremorem:
|
95
|
Aequent expensas cum sale tura rosas.
|
|
Tempore sint parvo molli licet illita vultu,
|
|
Haerebit toto multus in ore color.
|
|
Vidi quae gelida madefacta papavera lympha
|
|
Contereret, teneris illineretque genis.
|
100
|