I.iii
Cleareta Vnum quodque istorum verbum nummis Philippis aureis 153
non potest auferre hinc a me si quis emptor venerit;
nec recte quae tu in nos dicis, aurum atque argentum merumst: 155
fixus hic apud nós est animus tuos clavo Cupidinis.
remigio veloque quantum poteris festina et fuge:
quam magis té in altum capessis, tam aestus te in portum refert.
Argyr. Ego pol istum portitorem privabo portorio;
ego te dehinc ut merita es de me et mea re tractare exsequar, 160
quom tu med ut meritus sum non tractas atque eicis domo.
Clear. Magis istuc percipimus lingua dici, quam factis fore.
Argyr. Solus solitudine ego ted atque ab egestate abstuli;
solus si ductem, referre gratiam numquam potes.
Clear. Solus ductato, si semper solus quae poscam dabis; 165
semper tibi promissum habeto hac lege, dum superes datis.
Argyr. Qui modus dandi? nam numquam tu quidem expleri potes;
modo quom accepisti, haud multo post aliquid quod poscas paras.
Clear. Quid modist ductando, amando? numquamne expleri potes?
modo remisisti, continuo iam ut remittam ad te rogas. 170
A. Dedi equidem quod mecum egisti. C. Et tibi ego misi mulierem:
par pari datum hostimentumst, opera pro pecunia.
A. Male agis mecum. C. Quid me accusas, si facio officium meum?
nam neque fictum usquamst neque pictum neque scriptum in poematis
ubi lena bene agat cum quiquam amante, quae frugi esse volt. 175
Argyr. Mihi quidem te parcere aequomst tandem, ut tibi durem diu.
Clear. Non tu scis? quae amanti parcet, eadem sibi parcet parum.
quasi piscis, itidemst amator lenae: nequam est, nisi recens;
is habet sucum, is suavitatem, eum quo vis pacto condias,
vel patinarium vel assum, verses quo pacto lubet: 180
is dare volt, is se aliquid posci, nam ibi de pleno promitur;
neque ille scit quid det, quid damni faciat: illi rei studet.
volt placere sese amicae, volt mihi, volt pedisequae,
volt famulis, volt etiam ancillis; et quoque catulo meo
subblanditur novos amator, se ut quom videat gaudeat. 185
vera dico: ad suom quemque hominem quaestum esse aequomst callidum.
Argyr. Perdidici istaec esse vera damno cum magno meo.
Clear. Si ecastor nunc habeas quod des, alia verba praehibeas;
nunc quia nihil habes, maledictis te eam ductare postulas.
A. Non meum est. C. Nec meum quidem edepol, ad te ut mittam gratiis. 190
verum aetatis atque honoris gratia hoc fiet tui,
quia nobis lucro fuisti potius quam decori tibi:
si mihi dantur duo talenta argenti numerata in manum,
hanc tibi noctem honoris causa gratiis dono dabo.
A. Quid si non est? C. Tibi non esse credam, illa alio ibit tamen. 195
A. Vbi illaec quae dedi ante? C. Abusa. nam si ea durarent mihi,
mulier mitteretur ad te, numquam quicquam poscerem.
diem aquam solem lunam noctem, haec argento non emo:
ceterum quae volumus uti Graeca mercamur fide.
quom a pistore panem petimus, vinum ex oenopolio, 200
si aes habent, dant mercem: eadem nos discipulina utimur.
semper oculatae manus sunt nostrae, credunt quod vident.
vetus est: 'nihili coactiost'—scis cuius. non dico amplius.
Argyr. Aliam nunc mi orationem despoliato praedicas,
longe aliam, inquam, praebes nunc atque olim, quom dabam, 205
aliam atque olim, quom inliciebas me ad te blande ac benedice.
tum mi aedes quoque arridebant, cum ad te veniebam, tuae;
me unice unum ex omnibus te atque illam amare aibas mihi;
ubi quid dederam, quasi columbae pulli in ore ambae meo
usque eratis, meo de studio studia erant vostra omnia, 210
usque adhaerebatis: quod ego iusseram, quod volueram
faciebatis, quod nolebam ac votueram, de industria
fugiebatis, neque conari id facere audebatis prius.
nunc neque quid velim neque nolim facitis magni, pessumae.
Clear. Non tu scis? hic noster quaestus aucupi simillimust. 215
auceps quando concinnavit aream, offundit cibum;
aves adsuescunt: nécesse est facere sumptum qui quaerit lucrum;
saepe edunt: semel si sunt captae, rem solvont aucupi.
itidem hic apud nos: aedes nobis area est, auceps sum ego, 219-220
esca est meretrix, lectus inlex est, amatores aves; 221
bene salutando consuescunt, compellando blanditer,
osculando, oratione vinnula, venustula.
si papillam pertractavit, haud est ab re aúcupis;
savium si sumpsit, sumere eum licet sine retibus. 225
haecine te esse oblitum, in ludo qui fuisti tam diu?
Argyr. Tua ista culpa est, quae discipulum semidoctum abs te amoves.
Clear. Remeato audacter, mercedem sí eris nactus: nunc abi.
Argyr. Mane, mane, audi. dic, quid me aequom censes pro illa tibi dare,
annum hunc ne cum quiquam alio sit? Clear. Tene? viginti minas; 230
atque ea lege: si alius ad me prius attulerit, tu vale.
A. At ego est etiam prius quam abis quod volo loqui. C. Dic quod lubet.
A. Non omnino iam perii, est relicuom quo peream magis.
habeo unde istuc tibi quod poscis dem; sed in leges meas
dabo, uti scire possis, perpetuom annum hunc mihi uti serviat 235
nec quemquam interea alium admittat prorsus quam me ad se virum.
Clear. Quin, si tu voles, domi sérvi qui sunt castrabo viros.
postremo ut voles nos esse, syngraphum facito adferas;
ut voles, ut tibi lubebit, nobis legem imponito:
modo tecum una argentum adferto, facile patiar cetera. 240
portitorum símillumae sunt ianuae lenoniae:
si adfers, tum patent, si non est quod des, aedes non patent.—
Argyr. Interii, si non invenio ego illas viginti minas,
et profecto, nisi illud perdo argentum, pereundum est mihi.
nunc pergam ad forum atque experiar opibus, omni copia, 245
supplicabo, exobsecrabo ut quemque amicum videro,
dignos indignos adire atque experiri certumst mihi,†
nam si mutuas non potero, certumst sumam faenore.—