Quam regionem cum superavit animus naturamque 1.43.10
sui similem contigit et adgnovit, iunctis ex anima tenui
et ex ardore solis temperato ignibus insistit et finem
altius se ecferendi facit. cum enim sui similem et le-
vitatem et calorem adeptus <est>, tamquam paribus
examinatus ponderibus nullam in partem movetur, ea- 15
que ei demum naturalis est sedes, cum ad sui simile
penetravit; in quo nulla re egens aletur et sustenta-
bitur isdem rebus, quibus astra sustentantur et aluntur.
  Cumque corporis facibus inflammari soleamus ad 44.1
omnis fere cupiditates eoque magis incendi, quod is
aemulemur, qui ea habeant quae nos habere cupia-
mus, profecto beati erimus, cum corporibus relictis et
cupiditatum et aemulationum erimus expertes; quod- 5
que nunc facimus, cum laxati curis sumus, ut spectare
aliquid velimus et visere, id multo tum faciemus li-
berius totosque nos in contemplandis rebus perspi-
ciendisque ponemus, propterea quod et natura inest
in mentibus nostris insatiabilis quaedam cupiditas veri 10
videndi et orae ipsae locorum illorum, quo pervene-
rimus, quo faciliorem nobis cognitionem rerum cae-
lestium, eo maiorem cognoscendi cupiditatem dabant.
haec enim pulchritudo etiam in terris 'patritam' illam 45.1
et 'avitam', ut ait Theophrastus, philosophiam cogni-
tionis cupiditate incensam excitavit. praecipue vero
fruentur ea, qui tum etiam, cum has terras incolentes
circumfusi erant caligine, tamen acie mentis dispicere 5
cupiebant.
  Etenim si nunc aliquid adsequi se putant, qui
ostium Ponti viderunt et eas angustias, per quas pene-
travit ea quae est nominata
    Argó, quia Argivi ín ea delectí viri 10
    Vectí petebant péllem inauratam árietis,
aut i qui Oceani freta illa viderunt, 'Europam Liby-
amque rapax ubi dividit unda', quod tandem specta-
culum fore putamus, cum totam terram contueri lice-
bit eiusque cum situm, formam, circumscriptionem, 15
tum et habitabiles regiones et rursum omni cultu prop-
ter vim frigoris aut caloris vacantis? nos enim ne 46.1
nunc quidem oculis cernimus ea quae videmus; neque
est enim ullus sensus in corpore, sed, ut non physici
solum docent verum etiam medici, qui ista aperta et
patefacta viderunt, viae quasi quaedam sunt ad ocu- 5
los, ad auris, ad naris a sede animi perforatae. itaque
saepe aut cogitatione aut aliqua vi morbi impediti
apertis atque integris et oculis et auribus nec videmus
nec audimus, ut facile intellegi possit animum et vi-
dere et audire, non eas partis quae quasi fenestrae 10
sint animi, quibus tamen sentire nihil queat mens, nisi
id agat et adsit. quid, quod eadem mente res dissimil-
limas comprendimus, ut colorem, saporem, calorem,
odorem, sonum? quae numquam quinque nuntiis ani-
mus cognosceret, nisi ad eum omnia referrentur et is 15
omnium iudex solus esset. atque ea profecto tum
multo puriora et dilucidiora cernentur, cum, quo na-
tura fert, liber animus pervenerit. nam nunc quidem, 47.1
quamquam foramina illa, quae patent ad animum a
corpore, callidissimo artificio natura fabricata est, ta-
men terrenis concretisque corporibus sunt intersaepta
quodam modo: cum autem nihil erit praeter animum, 5
nulla res obiecta impediet, quo minus percipiat, quale
quidque sit.