| X | |
| Nunc Iovis incipiam causas aperire Feretri | 4.10.1 |
| armaque de ducibus trina recepta tribus. | |
| magnum iter ascendo, sed dat mihi gloria vires: | |
| non iuvat e facili lecta corona iugo. | |
| imbuis exemplum primae tu, Romule, palmae | 5 |
| huius, et exuvio plenus ab hoste redis, | |
| tempore quo portas Caeninum Acrona petentem | |
| victor in eversum cuspide fundis equum. | |
| Acron Herculeus Caenina ductor ab arce, | |
| Roma, tuis quondam finibus horror erat. | 10 |
| hic spolia ex umeris ausus sperare Quirini | |
| ipse dedit, sed non sanguine sicca suo. | |
| hunc videt ante cavas librantem spicula turres | |
| Romulus et votis occupat ante ratis: | |
| 'Iuppiter, haec hodie tibi victima corruet Acron.' | 15 |
| voverat, et spolium corruit ille Iovi. | |
| Urbis virtutisque parens sic vincere suevit, | |
| qui tulit a parco frigida castra lare. | |
| idem eques et frenis, idem fuit aptus aratris, | |
| et galea hirsuta compta lupina iuba. | 20 |
| picta neque inducto fulgebat parma pyropo: | |
| praebebant caesi baltea lenta boves. | |
| Cossus at insequitur Veientis caede Tolumni, | |
| vincere cum Veios posse laboris erat; | |
| necdum ultra Tiberim belli sonus, ultima praeda | 25 |
| Nomentum et captae iugera terna Corae. | |
| heu Veii veteres! et vos tum regna fuistis, | |
| et vestro positast aurea sella foro: | |
| nunc intra muros pastoris bucina lenti | |
| cantat, et in vestris ossibus arva metunt. | 30 |
| forte super portae dux Veiens astitit arcem | |
| colloquiumque astu fretus ab urbe dedit: | |
| dumque aries murum cornu pulsabat aeno, | |
| vinea qua ductum longa tegebat opus, | |
| Cossus ait 'forti melius concurrere campo.' | 35 |
| nec mora fit, plano sistit uterque gradum. | |
| di Latias iuvere manus, desecta Tolumni | |
| cervix Romanos sanguine lavit equos. | |
| Claudius at Rheno traiectos arcuit hostes, | |
| Belgica cum vasti parma relata ducis, | 40 |
| Virdomari. genus hic Brenno iactabat ab ipso, | |
| mobilis e rectis fundere gaesa rotis. | |
| illi virgatas maculanti sanguine bracas | |
| torquis ab incisa decidit unca gula. | |
| nunc spolia in templo tria condita: causa Feretri, | 45 |
| omine quod certo dux ferit ense ducem; | |
| seu quia victa suis umeris haec arma ferebant, | |
| hinc Feretri dictast ara superba Iovis. |