Iam praeiudiciorum uis omnis tribus in generibus uer- 5.2.1.1
satur: rebus quae aliquando ex paribus causis sunt iudicatae,
quae exempla rectius dicuntur, ut de rescissis patrum testa-
mentis uel contra filios confirmatis: iudiciis ad ipsam causam
pertinentibus, unde etiam nomen ductum est, qualia in 5
Oppianicum facta dicuntur et a senatu aduersus Milonem:
aut cum de eadem causa pronuntiatum est, ut in reis depor-
tatis et adsertione secunda et partibus centumuiralium quae
in duas hastas diuisae sunt. Confirmantur praecipue duobus: 2.1
auctoritate eorum qui pronuntiauerunt, et similitudine
rerum de quibus quaeritur; refelluntur autem raro per con-
tumeliam iudicum, nisi forte manifesta in iis culpa erit; uult
enim cognoscentium quisque firmam esse alterius senten- 5
tiam, et ipse pronuntiaturus, nec libenter exemplum quod in
se fortasse reccidat facit. Confugiendum ergo est in duobus 3.1
superioribus, si res feret, ad aliquam dissimilitudinem
causae, uix autem ulla est per omnia alteri similis. Si id
non continget aut eadem causa erit, actionum incusanda
neglegentia aut de infirmitate personarum querendum contra 5
quas erit iudicatum, aut de gratia quae testes corruperit, aut
de inuidia aut de ignorantia, aut inueniendum quod causae
postea accesserit. Quorum si nihil erit, licet tamen dicere 4.1
multos iudiciorum casus ad inique pronuntiandum ualere,
ideoque damnatum Rutilium, absolutos Clodium atque Cati-
linam, rogandi etiam iudices ut rem potius intueantur ipsam
quam iuri iurando alieno suum donent. Aduersus consulta 5.1
autem senatus et decreta principum uel magistratuum re-
medium nullum est, nisi aut inuenta quantulacumque causae
differentia aut aliqua uel eorundem uel eiusdem potestatis
hominum posterior constitutio quae sit priori contraria: 5
quae si deerunt, lis non erit.