Iam praeiudiciorum uis omnis tribus in generibus uer-
|
5.2.1.1
|
satur: rebus quae aliquando ex paribus causis sunt iudicatae,
|
|
quae exempla rectius dicuntur, ut de rescissis patrum testa-
|
|
mentis uel contra filios confirmatis: iudiciis ad ipsam causam
|
|
pertinentibus, unde etiam nomen ductum est, qualia in
|
5
|
Oppianicum facta dicuntur et a senatu aduersus Milonem:
|
|
aut cum de eadem causa pronuntiatum est, ut in reis depor-
|
|
tatis et adsertione secunda et partibus centumuiralium quae
|
|
in duas hastas diuisae sunt. Confirmantur praecipue duobus:
|
2.1
|
auctoritate eorum qui pronuntiauerunt, et similitudine
|
|
rerum de quibus quaeritur; refelluntur autem raro per con-
|
|
tumeliam iudicum, nisi forte manifesta in iis culpa erit; uult
|
|
enim cognoscentium quisque firmam esse alterius senten-
|
5
|
tiam, et ipse pronuntiaturus, nec libenter exemplum quod in
|
|
se fortasse reccidat facit. Confugiendum ergo est in duobus
|
3.1
|
superioribus, si res feret, ad aliquam dissimilitudinem
|
|
causae, uix autem ulla est per omnia alteri similis. Si id
|
|
non continget aut eadem causa erit, actionum incusanda
|
|
neglegentia aut de infirmitate personarum querendum contra
|
5
|
quas erit iudicatum, aut de gratia quae testes corruperit, aut
|
|
de inuidia aut de ignorantia, aut inueniendum quod causae
|
|
postea accesserit. Quorum si nihil erit, licet tamen dicere
|
4.1
|
multos iudiciorum casus ad inique pronuntiandum ualere,
|
|
ideoque damnatum Rutilium, absolutos Clodium atque Cati-
|
|
linam, rogandi etiam iudices ut rem potius intueantur ipsam
|
|
quam iuri iurando alieno suum donent. Aduersus consulta
|
5.1
|
autem senatus et decreta principum uel magistratuum re-
|
|
medium nullum est, nisi aut inuenta quantulacumque causae
|
|
differentia aut aliqua uel eorundem uel eiusdem potestatis
|
|
hominum posterior constitutio quae sit priori contraria:
|
5
|
quae si deerunt, lis non erit.
|
|