SERMO
|
|
Hic subici poterit et locus in quo laudemus hanc legem.
|
324.3.1
|
DECLAMATIO
|
|
Praeterea et alioqui iustius est sacrilegi bona pertinere ad templum
|
4.1
|
quam damnati ad accusatorem. Quare? Quoniam in sacrilegio propria
|
|
templi iniuria est, in damnatione rei alienum crimen. Ita illic praemium
|
|
est, hic solacium; illic datur ista pecunia, hic quodammodo redditur.
|
|
Haec comparatio esset si ipsas leges committeremus; nunc nostra et
|
5.1
|
tempore prior est. Ante enim commisit sacrilegium quam caedem. Ac-
|
|
cusator hoc nititur, quod ante damnatus sit caedis quam sacrilegium
|
|
confessus sit. Non est autem intuendum quo tempore aperuerit se culpa
|
|
sed quo tempore commissa sit, quo tempore hanc poenam de qua
|
5
|
quaeritur ille meruerit. Id cum ipsa natura iustum est, tum etiam legibus
|
6.1
|
apertum. In caede enim spectanda sit damnatio, in sacrilegio tempus
|
|
ipsum intuendum. Quare? Quoniam lex tua ita scripta est ut qui
|
|
damnaverit bona possideat [possidere non potes], lex mea ita scripta est
|
|
ut bona sacrilegi ad deum pertineant. Statim ergo ut fecit sacrilegium
|
5
|
devotus huic poenae est, et ante ista bona ad deum pertinere coeperunt
|
|
quam lex damnaret. Vide quantum recedas ab intellectu iuris huiusce.
|
7.1
|
Si caedem ante sacrilegium commisisset, tamen †quoniam† postea caedis
|
|
damnatus esset, ad deum potius pertinerent. Non enim prodesset tibi
|
|
quod prius caedis tempus esset, quoniam lex tua non ad caedem sed ad
|
|
damnationem pertinet. Nunc vero, cum sacrilegium ante commissum
|
5
|
sit quam caedes, non est dubium quin bona ista templi sint.
|
|
'At enim praemium mihi debetur. Meo enim beneficio et sacrilegium
|
8.1
|
illud inventum est.' Immo hercule etiam illa caedes beneficio suo: ex quo
|
|
semel manus inquinavit, insecutae sunt illae protinus furiae, ut hunc
|
|
hominem palam occideret, ut reus deferretur, ut damnaretur, ut
|
|
torqueretur, ut confiteretur. An vero tu illum, quod sacrilegium a se
|
9.1
|
commissum esse dixit, praestitisse ignibus quos nos subiecimus aut
|
|
flagellis putas? Nihil illa tormenta ad confessionem sacrilegii pertinebant,
|
|
non de hoc torquebatur. Numen erat profecto, numen illud quod
|
|
subiceret faces, quod acrioribus stimulis agitaret. Vos de caede tor-
|
5
|
quebatis, ille de sacrilegio confitebatur.
|
|