| Rapta sterilis repudiata | |
| Intra quinquennium non parientem repudiare liceat. Iniusti | 251.pr.1 |
| repudii sit actio. Quidam uxorem, quam ex raptu habere coeperat | |
| secundum optionem, intra quinquennium non parientem dimisit. Agit | |
| illa iniusti repudii. | |
| DECLAMATIO | |
| Iniusti repudii accuso. Neminem adeo fore alienum a bonis moribus | 1.1 |
| credo qui dubitet parum istud iuste factum esse quod quae summum | |
| dederat beneficium vitae ne id quidem obtinuit apud maritum quod | |
| praestitit. Itaque calumnia resistit, et inpugnat iustum esse repudium | 2.1 |
| quod maritus iure aliquo fecerit. Ego porro non hanc interpretationem | |
| istius verbi video, ut iura spectanda sint, sed illud, †aliquando† ut iusti- | |
| tia spectetur. Nam illud iniustum repudium est quod iustitiae contrarium | |
| est. | 5 |
| Verumtamen si ad illa revocemur iura, nihil tamen ad hanc pertinebit. | 3.1 |
| Istam enim legem et hoc beneficium habeant fortasse ii qui nuptias ex | |
| aequo fecerunt, qui tradentibus parentibus; ad eos vero ad quos neces- | |
| sitas pertinet nuptiarum, nihil ista lex. Non magis enim repudiare licet | |
| quam non nubere liceret. Duas enim poenas adversus raptores consti- | 4.1 |
| tuisse lex videtur, alteram mortis, alteram nuptiarum: leviorem hanc et | |
| beneficio propiorem, tamen et ipsam non sine necessitate. Quod si lege | |
| non defenderis, profecto iniustum divortium est. | |
| Sed fingamus te lege defendi: reliqua haec sit quaestio, an facere | 5.1 |
| debueris. Beneficium te accepisse summum manifestum est: vitam tibi | |
| dedit laesa, dedit vitam iuste irata, dedit vitam perituro per supplicia, | |
| per dedecus. Pro his nihil non praestari oporteret uxori. Quid aliud | |
| exegit quam ut uxor esset? 'At enim non pariebat intra quinquennium.' | 6.1 |
| Si tibi eam parentes conlocassent, aut ipsa nubendi tempus elegisset, | |
| dicerem: 'non semper fecunditas properat, aliquando dilata veluti ple- | |
| niores fructus reddit.' Haec vero et rapta est antequam destinaretur, | |
| antequam idonea nuptiis videretur, et habuit maritum in amores prae- | 5 |
| cipitem, in cupiditates pronum; et cum invisa fuerit marito, potest | |
| videri, quod non peperit, pudicitia non sterilitate fecisse. Tu porro quid- | 7.1 |
| quid licet, statim putas esse faciendum; quidquid asperrimum leges, | |
| quidquid crudelissimum habent iura, occupas. Voluisses animum talem | |
| fuisse puellae illo tempore quo ad genua iacebas? Haec vero non tantum | |
| marito sed etiam rei publicae reddere plenam potest rationem. Nam | 5 |
| etiamsi non habet filium, adservavit tamen iuvenem, tamen hominem, | |
| tamen civem. |