SERMO
  Proxime ad suasorias accedit hoc genus: nam et suasoriarum [et] legis 255.1.1
suasio et dissuasio est. Ergo dicet is qui legem feret non esse honestum
recipere transfugas, nihil prodesse, forsitan * * *, ad finem belli. Summum:
illud propter quod lex fertur periculosum esse.
DECLAMATIO
  Etiamsi non esset in eo statu bellum ut honesta cogitare vacaret, vel 2.1
cum periculo tamen optima et ad famam itura fecisse fortasse honestius
foret quam ut obstare utilitas videretur. Nunc <non> minus laudis,
nimio plus tamen securitatis est honesta facere.
  Nemo igitur dubitaverit turpissimos esse qui transfugerint. Spectemus 3.1
enim rem ipsam, neque eo decipiamur quod utile videtur. Hostis est
qui facit: <non> aliter constituamus quam ut intellegamus potuisse hoc
et nostros facere. Numquam prodest malum exemplum; etiamsi in prae-
sentia occasione quadam delectat, in futurum tamen altius nocet. Proxi- 4.1
mos existimo esse eos transfugis a quibus transfugae recipiantur. Hoc
natura simile est, facere scelus et probare. An si quis nostrum trans-
fugisset, non ipsum modo pessimum civem et omnibus suppliciis dignum
iudicaretis, sed infamia etiam qui receperunt, et velut auctores scelerum, 5
velut magistros turpitudinis †colligeritis†: idem non reflectemus in nos?
  Tandem utilitate ducti in auxiliis habituri sumus quos recipiemus? 5.1
Fingamus eam civitatis esse fortunam ut auxiliis opus sit: hos in auxi-
liis? Scilicet qui, cum ex altera parte intuerentur patriam et memoriam
pueritiae et necessitudines omnes, ad fortunam tamen inclinaverunt,
proniore pro nobis sacramento, fortiore animo stabunt. Adeo facilius 5
est in istis scelus deprehendere quam paenitentiam. Inutile ergo militum 6.1
genus, nobis minime necessarium. Quippe etiam hi qui recipiendos
esse transfugas <suadent> hoc dicunt, in superiore esse loco nostram
civitatem. Neque enim amore nostri sed metu imminentis fortunae
transfugiunt. An facilius deposituros propositum bellandi hostes puta- 7.1
mus si plures transfugerint? Minime: nam hi qui bellum gerere contra
nos non audent, si locum in civitate nostra non habuerint, saepe de-
ponendi belli auctores erunt. Nunc in privatum sibi singuli consulunt.
Est magnum in singulis momentum; ac si praeclusa haec fuerit spes, 5
quod singuli faciunt universi suadebunt.
  Haec dicerem etiamsi nihil ex istis metus esset; nunc vero non possum 8.1
non confiteri sollicitudinem meam. Quotiens oculos circumtuli et sin-
gulas castrorum metior partes, non aliter quam si vallum hostis invaserit
alienos habitus, aliena arma video; versantur inter domos nostras, inter
templa, inter muros, in mediis rei publicae visceribus. An aliquid mali 5
velint facere postea videro; interim, possunt. 〚†Ego istud credidi scelus 9.1
cum a singulis spes est; cum a paucis, spes est; cum a plurimis, iam
consensi.†〛 Novum hercule genus artis. Supervacuum est cuniculos
fodere et per occultos specus ingenti labore exhaustis terris in mediam
subito emergere civitatem, supervacuum est redimere proditorem et 5
scelus pecunia pacisci: videntes palam, immo gaudentes etiam accepimus
intra viscera hostem. Vos aestimabitis an suspectum debeatis habere 10.1
quod ad tantum numerum per singulos pervenerunt: nemo illos recepis-
set si universi venissent. Omnesne hi desperaverunt? Omnesne <sibi>
consulere ac prospicere voluerunt? Adeone facilius est transfugere quam
cadere? Omnes hi reliquerunt in civitate coniuges in ludibrium atque 5
contumeliam eorum qui se a scelere maximo ulcisci velint? Manifestio- 11.1
rem quandam coniecturam capere possumus: num minus animi sine his,
num minus pertinaciae desertis? Age sane, hoc non cogitatis, quod nec
custodiunt nec reprehendunt, nec portas praecludere nec publica retinere
cura tanti putant? Miratur aliquis timere me hostes quod isti trans- 5
fugiunt? Illi me non timent. Caveamus, obsecro, dum plures sumus.