SERMO
  Quotiens finiendum erit, primum intueri debebitis quid utraque pars 246.3.1
velit, deinde id quod vult quam brevissime complecti. Quare negat
venenum esse qui pro rea dicit? Quia non occiderit neque sit morti-
ferum. Quare dicit venenum esse qui accusat? Quoniam medicamentum
sit et efficiat aliquid contra naturam. Ergo non est satis id modo videri 5
venenum quod occidat, sed haec omnia venena sunt <quae * * * >. 'Ad
tuam quidem finitionem etiam mortiferum istud erit: nam cum id ageres
ut desererem, desertorem poena sequatur, etiam id quod deesse huic
medicamento videbatur adieceras.'
DECLAMATIO
  Veneficii accuso. Veneficam dico quae soporem dedit. Unde tibi <in> 4.1
hos usus venena? Notiora sunt quaedam pernicie et experimento de-
prehenduntur, adeo ut aliqua publice dentur. Hoc quid est? quid tu vis
vocari? In tempus venenum, quo mens aufertur, quo corpus gravatur,
quo membra solvuntur. Saepe in scelere virtutis est nosse veneni modum, 5
eo magis quod videmus copia constare, quod temperamento quodam,
ut stetur citra mortem. Si quis accusare te veneficii voluisset illo tem-
pore quo sane non vacabat, si protulisset corpus meum, quod non
solum motu †corporis†, familiae conclamatione excitari non potuit sed
belli tumultu et fragore signorum et trepidatione totius civitatis, victu- 10
rum promitteres? Veneficium scientia docui, veneficium periculo docui; 5.1
volo dicere et de animo. Potionem istam cui dedisti? Quo tempore
dedisti? Privigno dedisti. Si alio tempore dedisses, deceptam te putarem;
nunc excogitasti potionem quae me lege occideret.
  Equidem, si me interroges, vixisse me illo tempore non arbitror. Quid 6.1
enim <eram>, pro di inmortales? aut in qua parte naturae locavit me
noverca? Bellum mihi nuntiatum est, et hominem quem non peregrinatio
detinuit, non absentia ulla a periculo civitatis relegavit, <somnus vinxit>.
Quid acti sit manente me intra muros commilitones mei narraverunt; 7.1
dicitur ingens fuisse proelium, commissa utrimque acies, dubia saepe
victoria et huc atque illuc spes inclinata, cum interim miles in quo plu-
rimum fiduciae, in quo maximum momentum videbatur, in nulla parte
visus auditur. Quid plus contingere potuit hosti si perissem? Non alio 5
modo audivi bella quam avorum proavorumque temporibus. At si mihi 8.1
detur emendatio praeteritorum, utinam noverca illud statim venenum
dedisset quo vita auferretur! Illa potione consumptum tota civitas ad
rogum tulisset, celebrasset laudes; etiam temporis discrimen multum
attulisset admirationis—illa dicerent homines: 'non tulissemus haec si 5
vixisset.' 'Ego' inquit 'tamen animo bono feci. Erubescite, matres, quae 9.1
amplexae armatos iam liberos impiae tamen iam estis mei exemplo.
Inventa est tota civitate <una quae> magis amaret, una quae parceret:
noverca.' Non dico de his adhuc quae secuta sunt, non illam iudicii
contumeliam; interim tamen, quid mihi potuit gravius accidere? Quam 5
ego, dii deaeque, perdidi occasionem! Obtulerat deus tempus merita
geminandi; venerat dies adprobandi quod fortiter feceram, id non for-
tunam fuisse. Felices commilitones mei: hostium terga vidistis, calcastis 10.1
cadavera, victoriam publicam clamore laeti retulistis; at ego 'quando
pugnandum est?' interrogavi, longamque illam novercae noctem tandem
emensus non mente, non gradu constiti, ac mihi vicisse cives meos
accusator indicavit. 5
  Videor ex magna parte iam adprobasse causam proximo iudicio. Quo 11.1
enim modo absolutus sum nisi illa accusatori dicerem: 'vis tenuit et
devincta mens'?