SERMO
|
|
Custodienda est amici persona, ut, quamquam de re nefaria, non
|
289.1.1
|
tamen sine respectu amici loquatur, et actione tota misereatur illius, illud
|
|
vero quod perît laudet, et magis desperatione eum fecisse dicat quam
|
|
cogitatione turpissimi amoris.
|
|
DECLAMATIO
|
|
Antequam dico quo crimine reus sim, dicendum est cui dicar fuisse
|
2.1
|
causa mortis. Periit amicus meus. Non esse hoc vulgare nomen ipse
|
|
monstravit. Hunc igitur occidisse dicor, nulla lucri spe (nam filiam
|
|
relinquebat), nulla offensa (nam et illam mihi credidit, et ego nihil feci
|
|
extra praeceptum). Quidquid est igitur quod obicitur mihi ex bona
|
5
|
mente proficiscitur. Videamus tamen an, ubi animus accusari non debet,
|
|
ius haereat.
|
|
Quaeritur quis sit causa mortis. Accusator dicit: per quem factum sit
|
3.1
|
ut aliquis moreretur 〚si quis quod natura mortiferum sit adversus
|
|
aliquem fecerit〛. Quae si sequenda definitio est, accusabitur et ille qui
|
|
alicui suaserit peregrinationem, deinde is aut naufragio perierit aut latro-
|
|
cinio, ipsi convictus infamabuntur ex quibus cruditas et interitus. Nihil
|
5
|
igitur hic factum est quod omnibus mortiferum. Nam sicut telum
|
|
omnibus mortiferum est, ita causa mortis est quae occidit omnes.
|
|
Detrahe huic amorem: nihil erit propter quod moriatur.
|
|
Volo tamen causam facere difficiliorem. Non deposuerit apud me
|
4.1
|
filiam, nihil praeceperit; tamquam melior amicus defendere filiam in qua
|
|
pater furebat volui: non enim amor erat qui sic stimulabat. Abduxi,
|
|
custodivi, 〚nonne recipere non debuit qui periit quod non recepit?〛 non
|
|
reddidi. Duxisset in ius, per iudicem peteret. Hoc si fecisset, mea laus
|
5
|
erat. Sed libenter cedo: ipse fecit rem admirabilem, fecit ut in laudem
|
5.1
|
verteret hoc ipsum, quod turpiter amabat. Quem tum enim illi animum
|
|
fuisse putatis cum in illo furore tenuit tamen adfectum patris? Perduxit
|
|
ad amicum, deposuit. 'At enim petivit postea.' Si animum illius metiri
|
6.1
|
velimus, intellegemus non fuisse petiturum nisi quod sciebat me non
|
|
redditurum: secutus est illum impetum animi sui. 'At enim petiit.'
|
|
Adice recepta sanitate, et non accepisset: ne peteret deposuerat.
|
|
Haec satis plena defensio esset 〚si qua ego divinatione colligere potuis-
|
7.1
|
sem utique periturum si non reddidissem〛: decepit me quod ante fortius
|
|
tulerat. Neque enim ego hoc dico, redditurum me fuisse si periturum
|
|
patrem scissem: optime partes amici custodissem si non reddidissem.
|
|