Mater Nothi Lecta pro Parte
    Maior frater dividat patrimonium, minor eligat. 6.3.pr.1
    Liceat filium ex ancilla tollere.
  Quidam, cum haberet legitimum filium, alium ex an-
cilla sustulit et decessit. maior frater sic divisit, ut patri-
monium totum ex una parte poneret, ex altera matrem 5
nothi. minor elegit matrem et accusat fratrem circum-
scriptionis.
  Vnus omnium exheredatus sum dividendo. legisset, inquit, 1.1
alteram partem. tu solus talis potuisti esse filius, qualis frater es.
lex te dividere, me eligere iussit: aperte, ne minor circumscribatur,
timet. sic divisit, ut, si vellem non esse mendicus, relinquerem
fratrem in egestate, matrem in servitute. non est dividere ex 5
altera parte patrimonium ponere, ex altera onus. talis fuit, ut
illi coheredem pater ex ancilla tolleret. elige, ut aut patrimonio
careas aut scelere. circumscriptores dici solent, qui aliquid abs-
tulerunt: iste nihil reliquit. tu, inquit, voluisti pauper esse. cur
ergo queror, si egestate delector? obici, inquit, non potest quod 10
lege factum est. immo nihil nisi quod lege factum est; nam si
quid aliter gestum est, per se inritum est. circumscriptio semper
crimen sub specie legis involvit: quod apparet in illa, legitimum
est, quod latet, insidiosum. semper circumscriptio per ius ad in-
iuriam pervenit. lex iubet maiorem dividere, minorem eligere: 15
nec tu divisisti nec hic elegit; sic a te alligatus est, ut necesse
haberet quod non expediebat malle. nota fuit in matrem mea
pietas; non timuit, ne eligere possem alteram partem.
  Pars altera. Ego nihil aliud quam divisi. circumscriptio non
in divisione est, sed in electione. habes matrem, quam totis qui- 20
dam bonis redemerunt; habes gloriam, quam per ignes quidam,
per arma <alii> quaesierunt. multa de patrimonio rapuit, cum
haberet ius dominae ancillae inpudentia. timebas, ne in illam sae-
virem? non expediebat mihi, cum in illa totum patrimonium
habiturus essem. nunc tantundem habes; habes enim partem, 25
quam voluisti. ut tantundem haberes, nec pater voluerat; ideo
matrem tuam ancillam reliquit.