Quantum cruoris Roma tum uidit sui, 503
lacerata totiens! ille qui meruit pia
uirtute caelum, diuus Augustus, uiros 505
quot interemit nobiles, iuuenes senes
sparsos per orbem, cum suos mortis metu
fugerent penates et trium ferrum ducum,
tabula notante deditos tristi neci!
exposita rostris capita caesorum patres 510
uidere maesti, flere nec licuit suos,
non gemere dira tabe polluto foro,
stillante sanie per putres uultus graui.
Nec finis hic cruoris aut caedis stetit:
pauere uolucres et feras saeuas diu 515
tristes Philippi, * * *
* * * hausit et Siculum mare 516a
classes uirosque saepe caedentes suos, 517
concussus orbis uiribus magnis ducum.
superatus acie puppibus Nilum petit
fugae paratis, ipse periturus breui: 520
hausit cruorem incesta Romani ducis
Aegyptus iterum, non leues umbras tegit.
Illic sepultum est impie gestum diu
ciuile bellum. condidit tandem suos
iam fessus enses uictor hebetatos feris 525
uulneribus, et continuit imperium metus.
armis fideque militis tutus fuit,
pietate nati factus eximia deus,
post fata consecratus et templis datus.
  Nos quoque manebunt astra, si saeuo prior 530
ense occuparo quidquid infestum est mihi
dignaque nostram subole fundaro domum.
Se. Implebit aulam stirpe caelesti tuam
generata diuo, Claudiae gentis decus,
sortita fratris more Iunonis toros. 535
Ne. Incesta genetrix detrahit generi fidem,
animusque numquam coniugis iunctus mihi.
Se. Teneris in annis haud satis clara est fides,
pudore uictus cum tegit flammas amor.
Ne. Hoc equidem et ipse credidi frustra diu, 540
manifesta quamuis pectore insociabili
uultuque signa proderent odium mei,
tandem quod ardens statuit ulcisci dolor—
dignamque thalamis coniugem inueni meis
genere atque forma, uicta cui cedet Venus 545
Iouisque coniunx et ferox armis dea.
Se. Probitas fidesque coniugis, mores pudor
placeant marito: sola perpetuo manent
subiecta nulli mentis atque animi bona;
florem decoris singuli carpunt dies. 550
Ne. Omnes in unam contulit laudes deus
talemque nasci fata uoluerunt mihi.
Se. Recedat a te (temere ne credas) amor.
Ne. Quem summouere fulminis dominus nequit,
caeli tyrannum, saeua qui penetrat freta 555
Ditisque regna, detrahit superos polo?
Se. Volucrem esse Amorem fingit immitem deum
mortalis error, armat et telis manus
arcuque sacras, instruit saeua face
genitumque credit Venere, Vulcano satum: 560
uis magna mentis blandus atque animi calor
Amor est; iuuenta gignitur, luxu otio
nutritur inter laeta Fortunae bona.
quem si fouere atque alere desistas, cadit
breuique uires perdit extinctus suas. 565
Ne. Hanc esse uitae maximam causam reor,
per quam uoluptas oritur; interitu caret,
cum procreetur semper, humanum genus
Amore grato, qui truces mulcet feras.
hic mihi iugales praeferat taedas deus 570
iungatque nostris igne Poppaeam toris.
Se. Vix sustinere possit hos thalamos dolor
uidere populi, sancta nec pietas sinat.
Ne. Prohibebor unus facere quod cunctis licet?
Se. Maiora populus semper a summo exigit. 575
Ne. Libet experiri, uiribus fractus meis
an cedat animis temere conceptus furor.
Se. Obsequere potius ciuibus placidus tuis.
Ne. Male imperatur, cum regit uulgus duces.
Se. Nihil impetrare cum ualet, iuste dolet. 580
Ne. Exprimere ius est, ferre quod nequeunt preces?
Se. Negare durum est. Ne. Principem cogi nefas.
Se. Remittat ipse. Ne. Fama sed uictum feret.
Se. Leuis atque uana. Ne. Sit licet, multos notat.
Se. Excelsa metuit. Ne. Non minus carpit tamen. 585
Se. Facile opprimetur. merita te diui patris
aetasque frangat coniugis, probitas pudor.
Ne. Desiste tandem, iam grauis nimium mihi,
instare: liceat facere quod Seneca improbat.
et ipse populi uota iam pridem moror 590
* 590a
cum portet utero pignus et partem mei. 591
quin destinamus proximum thalamis diem.