DIALOGORVM LIBER III
|
|
AD NOVATVM
|
|
DE IRA
|
|
LIBER I
|
|
Exegisti a me, Nouate, ut scriberem quemadmodum pos-
|
3.1.1.1
|
set ira leniri, nec inmerito mihi uideris hunc praecipue
|
|
adfectum pertimuisse maxime ex omnibus taetrum ac
|
|
rabidum. Ceteris enim aliquid quieti placidique inest, hic
|
|
totus concitatus et in impetu est, doloris armorum, sanguinis
|
5
|
suppliciorum minime humana furens cupiditate, dum alteri
|
|
noceat sui neglegens, in ipsa inruens tela et ultionis secum
|
|
ultorem tracturae auidus.
|
|
Quidam itaque e sapientibus uiris iram dixerunt breuem
|
2.1
|
insaniam; aeque enim inpotens sui est, decoris oblita,
|
|
necessitudinum immemor, in quod coepit pertinax et in-
|
|
tenta, rationi consiliisque praeclusa, uanis agitata causis,
|
|
ad dispectum aequi uerique inhabilis, ruinis simillima
|
5
|
quae super id quod oppressere franguntur. Vt scias autem
|
3.1
|
non esse sanos quos ira possedit, ipsum illorum habitum
|
|
intuere; nam ut furentium certa indicia sunt audax et
|
|
minax uultus, tristis frons, torua facies, citatus gradus,
|
|
inquietae manus, color uersus, crebra et uehementius acta
|
5
|
suspiria, ita irascentium eadem signa sunt: flagrant ac
|
4.1
|
micant oculi, multus ore toto rubor exaestuante ab imis
|
|
praecordiis sanguine, labra quatiuntur, dentes compri-
|
|
muntur, horrent ac surriguntur capilli, spiritus coactus ac
|
|
stridens, articulorum se ipsos torquentium sonus, gemitus
|
5
|
mugitusque et parum explanatis uocibus sermo praeruptus
|
|
et conplosae saepius manus et pulsata humus pedibus et
|
|
totum concitum corpus magnasque irae minas agens, foeda
|
|
uisu et horrenda facies deprauantium se atque intume-
|
|
scentium—nescias utrum magis detestabile uitium sit an
|
10
|
deforme.
|
|
Cetera licet abscondere et in abdito alere: ira se profert
|
5.1
|
et in faciem exit, quantoque maior, hoc efferuescit mani-
|
|
festius. Non uides ut omnium animalium, simul ad no-
|
|
cendum insurrexerunt, praecurrant notae ac tota corpora
|
|
solitum quietumque egrediantur habitum et feritatem suam
|
5
|
exasperent? Spumant apris ora, dentes acuuntur adtritu,
|
6.1
|
taurorum cornua iactantur in uacuum et harena pulsu
|
|
pedum spargitur, leones fremunt, inflantur inritatis colla
|
|
serpentibus, rabidarum canum tristis aspectus est: nullum
|
|
est animal tam horrendum tam perniciosumque natura
|
5
|
ut non appareat in illo, simul ira inuasit, nouae feritatis
|
|
accessio. Nec ignoro ceteros quoque adfectus uix occultari,
|
7.1
|
libidinem metumque et audaciam dare sui signa et posse
|
|
praenosci; neque enim ulla uehementior intrat agitatio
|
|
quae nihil moueat in uultu. Quid ergo interest? quod alii
|
|
adfectus apparent, hic eminet.
|
5
|