Nihil tamen aeque profuerit quam primum intueri defor- 4.35.3.1
mitatem rei, deinde periculum. Non est ullius adfectus
facies turbatior: pulcherrima ora foedauit, toruos uultus ex
tranquillissimis reddit; linquit decor omnis iratos, et siue
amictus illis compositus est ad legem, trahent uestem 5
omnemque curam sui effundent, siue capillorum natura uel
arte iacentium non informis habitus, cum animo inhorre-
scunt; tumescunt uenae; concutietur crebro spiritu pectus,
rabida uocis eruptio colla distendet; tum artus trepidi,
inquietae manus, totius corporis fluctuatio. Qualem intus 4.1
putas esse animum cuius extra imago tam foeda est? Quanto
illi intra pectus terribilior uultus est, acrior spiritus, inten-
tior impetus, rupturus se nisi eruperit! Quales sunt hostium 5.1
uel ferarum caede madentium aut ad caedem euntium
aspectus, qualia poetae inferna monstra finxerunt succincta
serpentibus et igneo flatu, quales ad bella excitanda dis-
cordiamque in populos diuidendam pacemque lacerandam 5
deae taeterrimae inferum exeunt, talem nobis iram figure-
mus, flamma lumina ardentia, sibilo mugituque et gemitu
et stridore et si qua his inuisior uox est perstrepentem, tela
manu utraque quatientem (neque enim illi se tegere curae
est), toruam cruentamque et cicatricosam et uerberibus 10
suis liuidam, incessus uesani, offusam multa caligine, incur-
sitantem uastantem fugantemque et omnium odio laboran-
tem, sui maxime, si aliter nocere non possit, terras maria
caelum ruere cupientem, infestam pariter inuisamque. Vel, 6.1
si uidetur, sit qualis apud uates nostros est
    sanguineum quatiens dextra Bellona flagellum
aut
    scissa gaudens uadit Discordia palla 5
aut si qua magis dira facies excogitari diri adfectus potest.