Contra quidam aiunt cacumina montium 4b.11.1.1
hoc calidiora esse debere quo propiora soli sunt. Qui
mihi uidentur errare quod Apenninum et Alpes et
alios notos ob eximiam altitudinem montes in tantum
putant crescere ut illorum magnitudo sentire solis 5
uiciniam possit.
Excelsa sunt ista, quamdiu nobis 2.1
comparantur; at uero, ubi ad uniuersum respexeris,
manifesta est omnium humilitas; inter se uincuntur
et uincunt. Ceterum in tantum nihil attollitur ut in
collatione totius ulla sit uel maximis portio. Quod 5
nisi esset, non diceremus totum orbem terrarum
pilam esse.
Pilae proprietas est cum aequalitate 3.1
quadam rotunditas; aequalitatem autem hanc accipe
quam uides in lusoria pila; non multum illi commis-
surae et rimae earum nocent quo minus par sibi
ab omni parte dicatur. Quomodo in hac pila nihil 5
illa interualla officiunt ad speciem rotundi, sic ne
in uniuerso quidem orbe terrarum editi montes,
quorum altitudo totius mundi collatione consumi-
tur.
Qui dicit altiorem montem, quia solem propius 4.1
excipiat, magis calere debere, idem dicere potest
longiorem hominem citius quam pusillum debere
calefieri et caput citius quam pedes. At quisquis
mundum mensura sua aestimauerit et terram cogi- 5
tauerit tenere puncti locum, intelleget nihil in illa
posse ita eminere ut caelestia magis sentiat, uelut
in propinquum illis accesserit.
Montes isti quos 5.1
suspicimus et uertices aeterna niue obsessi nihilo-
minus in imo sunt; et propius quidem est a sole
mons quam campus aut uallis, sed sic quomodo est
pilus pilo crassior. Isto enim modo et arbor alia 5
magis quam alia dicetur uicina caelo. Quod est
falsum, quia inter pusilla non potest magnum esse
discrimen, nisi dum inter se comparantur. Vbi ad
collationem immensi corporis uentum est, nihil
interest quanto sit alterum altero maius, quia, 10
etiamsi magno discrimine, tamen minima uincuntur.