Andromacha Hoc derat unum Phrygibus euersis malum,
|
888
|
gaudere—flagrant strata passim Pergama:
|
|
o coniugale tempus! an quisquam audeat
|
890
|
negare? quisquam dubius ad thalamos eat,
|
|
quos Helena suadet? pestis exitium lues
|
|
utriusque populi, cernis hos tumulos ducum
|
|
et nuda totis ossa quae passim iacent
|
|
inhumata campis? haec hymen sparsit tuus.
|
895
|
tibi fluxit Asiae, fluxit Europae cruor,
|
|
cum dimicantes lenta prospiceres uiros,
|
|
incerta uoti—perge, thalamos appara.
|
|
taedis quid opus est quidue sollemni face?
|
|
quid igne? thalamis Troia praelucet nouis.
|
900
|
celebrate Pyrrhi, Troades, conubia,
|
|
celebrate digne: planctus et gemitus sonet.
|
|
Hel. Ratione quamuis careat et flecti neget
|
|
magnus dolor sociosque nonnumquam sui
|
|
maeroris ipsos oderit, causam tamen
|
905
|
possum tueri iudice infesto meam,
|
|
grauiora passa. luget Andromacha Hectorem
|
|
et Hecuba Priamum: solus occulte Paris
|
|
lugendus Helenae est. durum et inuisum et graue est
|
|
seruitia ferre? patior hoc olim iugum,
|
910
|
annis decem captiua. prostratum Ilium est,
|
|
uersi penates? perdere est patriam graue,
|
|
grauius timere. uos leuat tantus mali
|
|
comitatus: in me uictor et uictus furit.
|
|
quam quisque famulam traheret incerto diu
|
915
|
casu pependit? me meus traxit statim
|
|
sine sorte dominus. causa bellorum fui
|
|
tantaeque Teucris cladis? hoc uerum puta,
|
|
Spartana puppis uestra si secuit freta;
|
|
sin rapta Phrygiis praeda remigibus fui
|
920
|
deditque donum iudici uictrix dea,
|
|
ignosce †Paridi: iudicem iratum mea
|
|
habitura causa est: ista Menelaum manent
|
|
arbitria. Nunc hanc luctibus paulum tuis,
|
|
Andromacha, omissis flecte—uix lacrimas queo
|
925
|
retinere. An. Quantum est Helena quod lacrimat malum!
|
|
cur lacrimat autem? fare quos Ithacus dolos,
|
|
quae scelera nectat; utrum ab Idaeis iugis
|
|
iactanda uirgo est, arcis an celsae edito
|
|
mittenda saxo? num per has uastum in mare
|
930
|
uoluenda rupes, latere quas scisso leuat
|
|
altum uadoso Sigeon spectans sinu?
|
|
dic, fare, quidquid subdolo uultu tegis.
|
|
leuiora mala sunt cuncta, quam Priami gener
|
|
Hecubaeque Pyrrhus. fare, quam poenam pares
|
935
|
exprome et unum hoc deme nostris cladibus,
|
|
falli: paratas perpeti mortem uides.
|
|
Hel. Vtinam iuberet me quoque interpres deum
|
|
abrumpere ense lucis inuisae moras
|
|
uel Achillis ante busta furibunda manu
|
940
|
occidere Pyrrhi, fata comitantem tua,
|
|
Polyxene miseranda, quam tradi sibi
|
|
cineremque Achilles ante mactari suum,
|
|
campo maritus ut sit Elysio, iubet.
|
|
An. Vide ut animus ingens laetus audierit necem.
|
945
|
cultus decoros regiae uestis petit
|
|
et admoueri crinibus patitur manum:
|
|
mortem putabat illud, hoc thalamos putat.
|
|
At misera luctu mater audito stupet;
|
|
labefacta mens succubuit—assurge, alleua
|
950
|
animum et cadentem, misera, firma spiritum.
|
|
quam tenuis anima uinculo pendet leui:
|
|
minimum est quod Hecubam facere felicem potest—
|
|
spirat, reuixit. prima mors miseros fugit.
|
|